علت بی حوصلگی چیست ؟
برای همه ما آدم بزرگ ها یه موقع هایی شده که علت بی حوصلگی مان را ندانیم. شما هم گاهی اوقات کسل و بی حال شده‌اید و یا نسبت به اتفاقات و فعالیت‌های اطرافتان هیچ حس و انگیزه‌ای برای حرکت و فعالیت نداشته‌اید. این یک حالت کاملا طبیعی است و حداقل برای هر کس یک بار در زندگی اتفاق می‌افتد. درتعریف روانشناسی بی حوصلگی زمانی رخ می دهد که شخص ممکن است انرژی انجام کار را داشته باشد اما نسبت به انجام آن بی علاقه بوده و یا از نظر روحی آمادگی میلی به شروع و ادامه کار نداشته باشد. این وضعیت اگر ادامه پیدا کند و یا تبدیل به عادت شود، بر همه ابعاد زندگی فرد تاثیر می‌گذارد، به همین جهت مداخله و جستجو برای درمان ضرورت دارد. در صورتی که مدت هاست در این شرایط قرار دارید و یا دائم تکرار می‌شود حتما مشاوره افسردگی دریافت نمایید.
علائم و نشانه های بی حوصلگی در مردان و زنان
هر مرد و زنی اخلاق به خصوص خودش را دارد و ممکن است به نحو خاصی علائم بی حوصلگی را بروز دهد. اما در مجموع یکسری از نشانه ها یکسان است که در ادامه به چهار مورد آن پرداخته‌ایم.
- احساس بی تفاوتی نسبت به محیط
- احساس خستگی جسمی
- اضطراب
- عصبانیت
دلایل فیزیکی در بروز احساس بی حوصلگی
رابطه جسم و ذهن یک رابطه دو طرفه اس و هر کدام می‌توانند بر عملکرد یکدیگر تاثیر بگذارند. به همین دلیل در قدم اول متخصصان سلامت روان ابتدا وضعیت جسمانی بیمار را چک می‌کنند و سپس به عوامل روانی می‌پردازند. از لحاظ پزشکی عوامل زیر می‌تواند علت بروز بی حوصلگی و زمینه ای برای شروع افسردگی باشند. برای کسب اطلاعات بیشتر حتما مقاله نشانه های افسردگی را بخوانید.
مشکلات تیروئید
پرکاری تیروئید از علت های مهم در ایجاد احساس بی حوصلگی و لذت نبردن از فعالیت‌های روزمره است. این مشکل شایع به ویژه در زنان شیوع بیشتری داشته و می‌تواند یکی از علل فریادهای مکرر خانم‌ها بر سر همسر و فرزندان‌شان باشد. به هم ریختگی هورمون تیروئید به دلیل ارتباط مستقیم با متابولیسم بدن باعث ایجاد مشکلاتی چون اضطراب، بی قراری و بی حوصلگی و همچنین ضعف اعصاب می‌شود.
بی حوصلگی به علت دیابت و بیماری قند خون
پزشکان معتقدند که بیماری‌های مزمنی مثل دیابت و قند خون در نهایت منجر به تحریک پذیری روانی می‌گردند. این بیماری باعث اضطراب، سرگردانی، عصبانیت، سخت شدن تصمیم گیری، احساس خستگی و کم شدن انرژی و… شود. برای متخصصان برای جلوگیری از این عوارض پیشنهاد می‌کنند تا سطح قند خود را دائم چک کنید و با رژیم مناسب در یک سطح ثابت نگه دارید.
سندروم پیش از قاعدگی
اکثر خانم‌ها در روزهای اولیه عادت ماهیانه خود به شدت حساس و تحریک پذیرند و ممکن است با کوچک‌ترین تلنگری از کوره در بروند و واکنش‌های عصبی نشان دهند. علت بی حوصلگی و تحریک پذیری می‌توان به سندروم پیش از قاعدگی نسبت داد. در نتیجه بهم خوردن تعادل هورمون‌های استروژن و پروژسترون، خانم‌ها دچار ضعف اعصاب می‌شوند و نسبت به انجام فعالیت‌های مختلف احساس بی رغبتی خواهند داشت.
بی حوصلگی به علت اختلالات روانی
افسردگی مزمن یک مشکل روانی بسیار شایع است که با مشخصه ایجاد بی‌انگیزگی نسبت به انجام دادن امور مشخص می‌شود. برخی افراد دائما احساس عصبانیت دارند و به کوچک‌ترین محرک خارجی، پاسخ‌های تند و عصبی می‌دهند. این افراد معمولا گرایش بسیار پایینی به انجام دادن کارهای مختلف و پر جنب و جوش نشان می‌دهند. احساس خستگی می‌کنند و توان جابجا شدن از مکان خود را هم ندارند. در واقع اختلالات روانی با تاثیرات مستقیم بر خلق و خو ظرفیت و گنجایش افراد را کاهش می‌دهند. برای آشنایی با درمان افسردگی کلیک کنید.
کمبود ویتامین D
امروز فرهنگ آپارتمان نشینی به دلایل مختلف از جمله هزینه پایین و نبود فضای کافی برای ساخت و ساز رشد زیادی کرده است. افراد بیشتر اوقات خود را در آپارتمان خویش می‌گذرانند و به طور طبیعی از ویتامین D ناشی از تابش نور خورشید تا حد زیادی محروم می‌مانند. این موضوع به نوبه خود در بروز بسیاری از بیماری‌های مزمن مانند افسردگی دخالت دارد. بد اخلاقی و بی حوصلگی در نتیجه کمبود ویتامین D مسئله بسیار مهمی است که پزشکان را به تحقیقات زیاد وا داشته است. پزشکان اکیدا توصیه می‌کنند برای جبران این ویتامین از داروها و مکمل‌های غذایی جایگزین استفاده شود.
علت های محیطی در ایجاد احساس بی حوصلگی
گاهی عوامل محیطی و شرایطی که فرد در آن قرار دارد باعث بروز بی حوصلگی می‌شود که شایع ترین این عوامل عبارتند از:
- استراحت ناکافی
- ورزش نکردن
- نداشتن تفریحات مهیج
- ترس از اشتباه
- تکرار مکرر یک فعالیت
پیشنهاد می‌شود مقاله علت افسردگی را هم بخوانید.
علت بی حوصلگی و افسردگی در کودکان
نشانه های ظاهری افسردگی و بی حوصلگی ممکن است شبیه به نظر برسند اما با اندک تاملی می توان به وجوه متمایز بودن آنها پی برد. در افسردگی کودک حتی از جای خود بلند نمی شود تا کاری ساده و پیش پا افتاده را انجام دهد.
ضمن اینکه افسردگی در کودکان به ندرت رخ می دهند زیرا آنها درک چندانی نسبت به مشکلات و سختی ها ندارند. تفاوت دیگری که در کودکان بی حوصله نسبت به کودکان افسرده مشاهده می شود این است که کودکان بی حوصله دوست دارند کاری انجام بدهند و خود را مشغول کنند، به همین علت ممکن است خیلی زود خودش را به کاری سرگرم نماید. والدین با در نظر گرفتن این نکته که بی حوصلگی کودکان در طولانی مدت تبدیل به افسردگی های حاد خواهد شد باید نسبت به عملکرد کودک خود آگاه باشند و با تداوم این حالات حتما به روانشناس کودک مراجعه نمایند و مشکل را مطرح سازند.
راه های رفع و درمان بی حوصلگی
1- لیستی از کارهای مورد علاقه خود را تهیه نمایید
درگیر شدن با کارهای روزمره و سپری کردن وقت زیادی در محیط کار سبب می‌شود که فرصت چندانی برای انجام فعالیت‌های مورد علاقه باقی نماند. فاصله گرفتن از کارهای دلخواه و مهیج علت حس روزمرگی و بی حوصلگی در افراد هست، در نتیجه کارایی آنها کاهش می‌یابد و احساس شادی کمتری خواهند داشت. به منظور مقابله با این احساس می توانید لیستی از کار های مورد علاقه خود را تهیه نمایید و خودتان را ملزم به انجام آن کنید.
2- خلاقیت به خرج بدهید
اگر همیشه به یک صورت عمل می‌کنید و تکرر یک عملکرد شما را خسته و آزرده نموده است، کافی است به شکل متفاوتی عمل کنید به این ترتیب با ایجاد خلاقیت هر چند خلاقیت‌های کوچک و ساده می‌توانید نتایج ارزشمندی برای خود ایجاد کنید و احساس لذت بیشتری داشته باشید.
3- برای رفع علت بی حوصلگی ورزش کنید
شرکت کردن در فعالیت‌های ورزشی به ویژه فعالیت‌های دسته جمعی علاوه بر اینکه باعث می‌شود احساس مفید بودن کنید، میزان تعاملات و مهارت‌های اجتماعی شما را نیز افزایش خواهد داد. ورزش کردن به واسطه تاثیر بر سوخت و ساز بدن کالری‌های مضر را می‌سوزاند و احساس شادی و سرزندگی بیشتری را برای شما به همراه خواهد آورد.
4- به طبیعت بروید و از مناظر بکر آن لذت ببرید
اگر عادت کرده‌اید که مسیر خانه تا محل کار را روزها تکرار کنید و دائما در این مسیر در رفت و آمد باشید بدون اینکه وقتی را به تفریح و استراحت اختصاص دهید اکنون وقت آن است تا تغییری ایجاد کرده و زمانی را به خود اختصاص بدهید. سعی کنید تفریحات هر چند کوتاه مدت در طبیعت داشته باشید و با مشاهده جلوه‌های بکر طبیعت احساس شادی در خود ایجاد نمایید.
5- سازگاری خود را با محیط پیرامون افزایش دهید
گله و شکایت کردن نسبت به نواقص و کمبودها باعث می‌شود احساس شادی کمتری داشته باشید و برای انجام امور مختلف هیجان لازم را از دست بدهید. در نتیجه بهتر است کمی منعطف‌تر باشید و با مسائل پیش روی خود کنار بیایید.
6- به حیاط باغچه خود سر بزنید
اگر فضای لازم برای باغبانی را دارید توصیه می‌کنیم حتما دست به کار شوید و یه کاشت گل‌ها و گیاهان بپردازید. به زودی متوجه تغییرات بارز در روحیه و خلق و خوی خود خواهید شد. می‌توانید این کار را با کاشتن گل‌های گلدان امتحان کنید. تاثیر مثبتی در روحیه شما ایجاد خواهد شد و احساس رزندگی مضاعفی را تجربه خواهید نمود.
7- یوگا و مدیتیشن انجام دهید
یوگا و مدیتیشن جزو آن دسته فعالیت‌های ریلکسیشنی هستند که تمرکز و توجه شما را تا حد زیادی افزایش می‌دهند و با احساس راحتی ناشی از آن می توانید احساس خوشایندی بیشتری را تجربه کنید.
8- برای درمان علت بی حوصلگی کمک بگیرید
فراموش نکنید که بی حوصلگی می‌تواند ناشی از اختلالات روانی باشد؛ بنابراین اگر مدتی است که این احساس را دارید و حوصله انجام هیچ کاری را ندارید بهتر است با یک روانشناس و مشاور در ارتباط باشید و تا شرایط‌تان حادتر نشده و دچار افسردگی مزمن نشده‌اید درمان شوید، چرا که بی حوصلگی زمینه ساز بروز افسردگی حاد می‌باشد. پیشنهاد می‌شود حتما مقاله درمان ناامیدی را هم بخوانید.
برای دریافت مشاوره در زمینه افسردگی می‌توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 تماس بگیرید.
سوالات متداول
بزرگسالان به طور معمول وقتی نشانه های زیر را در خود احساس می کنند می توانند پی به بی حوصلگی خود ببرند.
احساس درماندگی
طفره رفتن
این در حالی است که احساس ناراحتی در کودکان به شکلی دیگر بروز می کند. انها ممکن است خود را درگیر بازی نشان دهند و به ظاهر مشغول باشند اما از درون احساس شادی ندارند و در صدد تغییر شرایط هستند.
بی حوصلگی و عدم علاقه به انجام کار های مختلف برای همه انسان ها بدون در نظر گرفتن سن. جنس. نژاد و فرهنگ رخ می دهد. اما برخی از افراد به دلیل داشتن مسائل زمینه ای مدت زمان بیشتری درگیر این احساس خواهند شد و پیامد های شدیدتری چون افسردگی مزمن و اختلال شخصیتی را گزارش خواهند کرد.
