آسیب های دوران کودکی

آسیب های دوران کودکی یکی از جدی‌ترین مشکلاتی هستند که می‌توانند در زندگی هرکدام از ما به وجود بیایند. به‌طورکلی آسیب های دوران کودکی یا تروماهای رشدی به شرایطی گفته می‌شود که در آن کودک فشار روانی بسیاری را تجربه می‌کند. اتفاقاتی مانند طلاق والدین یا فوت یکی از اعضای خانواده، تجاوز، روش‌های تربیتی اشتباه و همین‌طور بیماری‌های جسمانی شدید می‌توانند در این دسته قرار بگیرند.

فهرست مطالب

اگرچه ممکن است شما تصور کنید که این موضوع حل شده و حتی شاید در بزرگسالی آن را فراموش کرده باشید، اما این مشکلات تأثیر خود را در افکار و شخصیت کودک باقی خواهند گذاشت. به همین خاطر بسیار مهم است که با این مشکلات و نشانه‌هایی که در رفتار بزرگسالی به جا می‌گذارند آشنا باشید.

برای دریافت مشاوره در زمینه آسیب های دوران کودکی می توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی کودک با برترین متخصصان در کلینیک تخصصی و مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت منزل با شماره 9099070354 تماس بگیرید.

آسیب های دوران کودکی

آسیب هایی که در دوران کودکی تجربه می‌کنیم نگاه کودک به خود، اطرافیان و دنیایی که در آن زندگی ‌می‌کند را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. این شرایط می‌تواند باعث شکل‌گیری بیماری‌های روحی، به وجود آمدن افکار، عقاید و الگوهای ارتباطی مشکل‌ساز در آینده شود.

برای مثال وقتی یک کودک به دلیل تحقیر والدین و بی‌توجهی آن‌ها دچار اعتمادبه‌نفس پایین می‌شود این مشکل را تا بزرگسالی همراه خود خواهد داشت. یا کودکانی که درگیر طلاق والدین می‌شوند معمولاً مشکلات روحی و همین‌طور باورهای اشتباهی راجع به ارتباط با جنس مخالف پیدا می‌کنند که می‌تواند بزرگسالی آن‌ها را نیز تحت‌تأثیر خودش قرار بدهد.

همان‌طور که گفتیم ممکن است شما این مشکلات را فراموش کرده باشید. یا حتی تصور کنید که با آن‌ها کنار آمده‌اید. اما این آسیب‌ها در ذهن ما باقی مانده و روی ادامه زندگی‌مان تأثیر خواهند گذاشت. آسیب های دوران کودکی می‌توانند به اشکال مختلف تجربه شوند که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

آزار و اذیت جسمانی یا جنسی
تجربه پرخاشگری شدید
خشونت‌ها و اختلافات شدید خانوادگی
ابتلا به یک بیماری دشوار
مشاهده رویدادهای آسیب‌زا و استرس‌زا

برای آشنایی با اشتباهات تربیتی والدین کلیک کنید.

نقش خانواده در آسیب های دوران کودکی

خانواده اولین محیطی است که هرکدام از ما وارد آن می‌شویم. و پدر و مادر و مراقبان نیز اولین کسانی هستند که با آن‌ها ارتباط برقرار می‌کنیم. به همین خاطر گفته می‌شود که خانواده تأثیر بسیاری در رشد سالم یا ناسالم کودک دارد. یک خانواده سالم حتی اگر برای فرزندش مشکلی پیش بیاید با حمایت و توجه، به او برای تغییر شرایط کمک می‌کند. اما یک خانواده ناسالم نه‌تنها حمایتی از فرد نمی‌کند بلکه مشکلات بسیاری را نیز بر سر راه او قرار می‌دهد.

به همین خاطر است که روان‌شناسان معتقدند بسیاری از آسیب های دوران کودکی ریشه در محیط خانواده دارند. یک خانواده ناسالم با روش‌های تربیتی اشتباهی مثل غفلت از نیازهای کودک باعث می‌شوند تا باورهای اشتباهی راجع به دنیا و انسان‌ها در ذهن کودک شکل بگیرد. و این یکی از مهم‌ترین عوامل خطر برای زندگی آینده کودک خواهد بود. برای آشنایی با معیارهای خانواده سالم کلیک کنید.

آسیب های دوران کودکی | مشکلاتی که ریشه در کودکی دارند

دشواری در شکل‌دهی به هویت

شکل‌دادن به هویت یکی از مهم‌ترین و البته سخت‌ترین تکالیفی است که هرکدام از ما برعهده داریم. اما متأسفانه باید گفت که مشکلات دوران کودکی روی شکل‌گیری هویت نقش بسیاری دارند. در حقیقت کودکی که آسیب‌های بسیاری را تجربه کرده بیشتر انرژی روانی خود را صرف حفظ سلامت و کنار آمدن با مشکلات می‌کند. این موضوع باعث می‌شود که او انرژی کمتری برای فکرکردن به چیزهایی مثل تشکیل هویت داشته باشد. به همین خاطر این افراد وقتی به سنین بزرگسالی می‌رسند احساس می‌کنند که به‌اندازه دیگران اصول و حد و مرزی که باید را در زندگی‌شان ندارند.

آسیب های دوران کودکی | به‌یادنیاوردن خاطرات کودکی

همه ما از گذشته خود خاطراتی داریم که می‌توانیم آنها را به‌صورت یک زندگینامه تعریف کنیم. در حقیقت ویژگی اصلی خاطرات ما این است که در یک دوره زمانی اتفاق می‌افتند. اما کسانی که درگیر آسیب های دوران کودکی می‌شوند معمولاً چنین احساسی ندارند. آنها بخش‌هایی از زندگی کودکی خود را به یاد نمی‌آورند. آنها معمولاً احساس می‌کنند که کودکی نکرده‌اند؛ و اگر از آنها بخواهید که راجع به گذشته خود برای شما صحبت کنند چیز زیادی به‌خاطر نخواهند داشت.

پیشنهاد می‌شود که حتما مقاله پیامدهای جدا خوابیدن کودک را بخوانید.

ترس از طردشدن

همان‌طور که گفتیم غفلت از کودک و نیازهای او یکی از آسیب های جدی دوران کودکی است. وقتی شما به کودک توجه نداشته باشید این باور در او شکل می‌گیرد که همیشه و در ارتباط با دیگران قرار است طرد بشود. به همین خاطر این کودکان ترس از طرد و تنهایی را تا بزرگسالی نیز همراه خودشان می‌کشند. این افراد وقتی وارد یک رابطه می‌شوند بیش از حد به طرف مقابل می‌چسبند؛ و هر کاری برای نگه‌داشتن او انجام می‌دهند. همین موضوع می‌تواند مشکلات بسیاری را در روابط عاطفی آنها به همراه داشته باشد.

یکی دیگر از مشکلاتی که ترس از طرد به همراه می‌آورد این است که فرد تصمیم می‌گیرد برای همیشه تنها باشد. در حقیقت این افراد معتقدند که دیریازود قرار است از جانب اطرافیان طرد بشوند. پس بهترین کار این است که از همان ابتدا خودشان، خودشان را کنار بکشند و از بروز شکست‌های عاطفی خودداری کنند.

آسیب های دوران کودکی | روابط عاطفی ناسالم

شکل رابطه پدر و مادر با فرزندانشان در سنین کودکی، تعیین می‌کند که این فرد حتی در بزرگسالی با دیگران چطور برخورد می‌کند. زیرا این کودکان همیشه تمایل دارند الگوی رابطه‌ای که با پدر و مادر خود داشته‌اند را تکرار کنند. دلیلش هم این است که این، تنها شکلی از رابطه و ارتباط است که آنها بلد هستند.

به همین خاطر اگر والدین در کودکی با فرزندشان رفتاری پرخاشگرانه و نامناسب داشته‌اند می‌توان انتظار داشت که این افراد حتی در بزرگسالی همیشه به سراغ آدم‌های اشتباهی برای زندگی‌شان بروند. در حقیقت آنها به‌صورت ناهشیار به دنبال کسانی می‌روند که درست مثل پدر و مادر پرخاشگر و طردکننده باشند. و این باعث می‌شود که بیشتر عمرشان را در روابط عاطفی ناسالم و غیر ارضاکننده بگذرانند.

برای آشنایی با پیامدهای تحقیر شدن در کودکی کلیک کنید.

شکل‌گیری طرحواره‌های ناسازگار

هرکدام از ما از ابتدای زندگی و بر اساس تجربه‌هایی که داشته‌ایم باورهایی را راجع به دنیا و ارتباط با دیگران در ذهنمان شکل می‌دهیم. برای مثال کودکی که فقط وقتی در میان همسالانش بهترین بوده توجه و محبت مادرش را دریافت کرده ممکن است به این نتیجه برسد که برای جلب‌توجه دیگران همیشه باید بهترین باشد. روان‌شناسان به این باورها طرحواره می‌گویند. آنها معتقدند که این طرحواره‌ها تا بزرگسالی در فرد باقی خواهند ماند.

به‌عبارت‌دیگر هرکدام از ما در بزرگسالی طوری رفتار می‌کنیم که در کودکی به ما یاد داده‌اند. حال اگر این باورها و افکار اشتباه باشد طبیعتاً ما در بزرگسالی نیز دچار مشکلات بسیاری خواهیم شد. از جمله این طرحواره‌های ناسازگار می‌توان به طرحواره “فقدان”، “شکست خوردن”، و ” دوست‌داشتنی نبودن” اشاره کرد.

آسیب های دوران کودکی | فقدان هیجانات جدی

یکی از مشکلات کسانی که آسیب‌های دوران کودکی را تجربه کرده‌اند نبود هیجان‌ها است. این افراد معمولاً احساس می‌کنند که به‌اندازه دیگران از یک موضوع، شاد یا غمگین نمی‌شوند. یکی از دلایل این مشکل این است که به‌طورکلی هیجان در خانواده کودکی فرد معنایی نداشته است. به همین خاطر آنها یاد نگرفته‌اند که این احساسات را نیز در هویت خودشان ثبت کنند. این موضوع باعث می‌شود که در بزرگسالی آنها خیلی سخت درگیر احساسات بشوند.

یکی دیگر از مشکلات این وضعیت آن است که فرد فقط بعضی از هیجانات و به‌خصوص هیجان‌های منفی را تجربه می‌کند. برای مثال آنها بیشتر اوقات درگیر افسردگی و غم می‌شوند یا کسل شدن را تجربه می‌کنند. اما هیجانی مثل شادی را تجربه نخواهند کرد.

استرس پس آسیبی بغرنج یا Cptsd

Cptsd یکی از بیماری‌های روانی است که بعضی از افراد را درگیر خودش می‌کند. تحقیقات نشان داده که آسیب های دوران کودکی یکی از مهم‌ترین دلایل برای بروز این بیماری است. نشانه‌هایی که در Cptsd دیده می‌شوند معمولاً همان‌هایی هستند که در این مطلب راجع به آنها صحبت کردیم. برای مثال کسانی که درگیر این بیماری می‌شوند مشکلاتی را در زمینه کنترل و تنظیم هیجان‌ها، حافظه، خودآگاهی و روابط عاطفی تجربه خواهند کرد.

آسیب های دوران کودکی | نداشتن عزت‌نفس

عزت‌نفس به این معناست که یک نفر تا چه حد خود را ارزشمند بداند. این موضوع تا حد زیادی به باورهای دوران کودکی ما بستگی دارد. برای مثال اگر فرد در خانواده‌ای بزرگ شده باشد که دائماً تلاش‌هایش مورد بی‌توجهی قرار گرفته‌اند یا پدر و مادر همیشه او را با دیگران مقایسه کرده و همسالانش را از او بهتر دانسته‌اند طبیعتاً او نیز خود را فردی باارزش نمی‌داند. و باور خواهد داشت که دیگران از او بهتر هستند.

آسیب های دوران کودکی و اهمیت مشاوره

همان‌طور که می‌بینید آسیب های دوران کودکی می‌توانند مشکلات بسیاری را برای فرد به همراه داشته باشند. باتوجه‌به اینکه این مشکلات گاهی اوقات امکان داشتن یک زندگی شاد و آرام را از شما می‌گیرد بهتر است برای درمان و تغییر شرایط کاری انجام بدهید. یکی از بهترین راه‌حل‌ها در این شرایط کمک‌گرفتن از یک مشاور متخصص است. از جمله اقداماتی که مشاور انجام می‌دهد به شرح زیر است.

پیشگیری از آسیب های دوران کودکی

اگر شما در دوران کودکی فرزندتان و به‌محض اینکه مشکلاتی مانند طلاق، فوت اعضای خانواده و … پیش می‌آید از یک مشاور کودک کمک بگیرید. و یا اینکه به‌طورکلی در تربیت فرزندتان با یک متخصص مشورت نمایید روان‌شناسان می‌توانند به شما کمک کنند تا از بروز مشکلات جدی در فرزندتان پیشگیری کنید. برای اشنایی با بهترین روش تربیت کودکان کلیک کنید.

درمان آسیب های دوران کودکی

اگر به هر دلیلی آسیب های دوران کودکی در زندگی شما وجود داشته و امروزه مشکلاتی مثل آنچه گفتیم را تجربه می‌کنید بهتر است از یک مشاور کمک بگیرید. مشاورین به شما کمک خواهند کرد تا باورها و رفتارهای اشتباهتان را تغییر بدهید. و از این طریق بتوانید زندگی خوبی را برای خودتان فراهم کنید.