اشتباهات تربیتی والدین | 20 اشتباه رایج تربیتی

اشتباهات تربیتی والدین یکی از مسائل مهم و حائز اهمیت در فرزندپروری محسوب می‌شود، بسیاری از والدین به دلیل آشنا نبودن با اصول فرزندپروری، اشتباهات تربیتی را انجام می‌دهند که می‌تواند تاثیر مخربی بر سلامت خانواده و فرزند داشته باشد. اگر فرزند شما نافرمانی می‌کند یا رفتارهای خلاف هنجار جامعه انجام می‌دهد بهتر است قبل از هرچیز نگاهی به اصول تربیتی فرزند خود بیاندازید و با اشتباهات تربیتی والدین آشنا شوید. مشاوره کودک به شما کمک می‌کند تا بتوانید بهترین روش را انتخاب نمایید.

فهرست مطالب

برای دریافت مشاوره در زمینه اشتباهات تربیتی والدین می توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت منزل با شماره 9099070354 تماس بگیرید.

رایج ترین اشتباهات تربیتی والدین در برابر کودکان

شایع ترین اشتباهات تربیتی والدین

خیلی از والدین بدون آن که بدانند و یا به رسم روش های گذشتگان شان اشتباهاتی در تربیت کودکان دارند. کودکی دوره حساسی است که والدین باید نسبت به تمامی رفتارها، واکنش ها، حرف های خودشان در حضور فرزندان هشیار باشند. بنابراین به همه والدین توصیه می شود تا برای پیشگیری از مشکلات آتی حتما آموزش های لازم در خصوص کودکان و تربیت آن ها را ببینید. در ادامه به شایع ترین اشتباهات تربیتی والدین اشاره کرده ایم. برای مطالعه مقاله آموزش پدر و مادر کلیک کنید.

حتما از صفحه اینستاگرام ذهن نو و کانال تلگرامی ذهن نو دیدن نمایید.

1- تنبیه فیزیکی و جسمانی اشتباهات تربیتی والدین

بسیاری از والدین در شرایطی که فرزندشان نافرمانی می‌کند یا به اصطلاح به حرفشان گوش نمی‌دهد، به عنوان اولین راه حل از تنبیه فیزیکی یا جسمانی استفاده می‌کنند. کودکان یا نوجوانانی که کتک می‌خورند و تنبیه بدنی و جسمانی می‌شوند معمولا رفتارهای خصمانه و انتقام جویانه را از خود نشان می‌دهند.

به یاد داشته باشید که تنبیه بدنی هیچگاه و در هیچ شرایطی نتیجه مطلوبی نمی‌دهد. ممکن است در کوتاه مدت باعث شود تا فرزندتان از شما اطلاعت کند اما در بلند مدت آثار مخربی به وجود می‌آورد که می‌تواند تمام مشکلات حل نشده از قبل را هم بدتر کند.

برای آشنایی با عوارض تنبیه بدنی کودک کلیک کنید.

2- بزرگنمایی مشکلات

یکی از مشکلات رایج والدین این است که رفتارهای فرزند خود را بسیار اغراق آمیز نشان می‌دهند، به عبارت دیگر یک رفتار شیطنت آمیز کودک را فاجعه بار در نظر می‌گیرند و به کودک خود برچسب می‌زنند. یا حتی یک رفتار ساده مانند غذا نخوردن همراه با والدین و مواردی از این قبیل را بسیار اغراق آمیز و فاجعه بار نشان می‌دهند و احساس می‌کنند که کنترل مشکل از دستشان خارج شده و کودک همیشه باید گوش به فرمان آن‌ها باشد.

همچنین بسیاری از والدین به دلیل این فاجعه انگاری و بزرگ نمایی مشکلات کودک خود را بسیار تحت کنترل قرار می‌دهند که این مسئله باعث می‌شود کودک سرخورده شود و هیچ اختیار عملی از خود نشان ندهد.

بیشتر بخوانید : تربیت کودک

3- انتظار بیش از حد از توانایی‌های کودک از اشتباهات تربیتی والدین

می‌توان گفت امروزه بسیاری از والدین انتظار بیش از حدی از توانایی‌های فرزند خود دارند. فرزند خود را دائم با دیگران مقایسه می‌کنند، و توانایی‌ها و پیشرفت‌های دیگران را به رخ فرزند خود می‌کشند. این یک اشتباه بسیار رایج است. والدین باید در نظر داشته باشند که هر فرزند، توانایی و مهارت خاص خودش را دارد، نباید فرزندی در فامیل یا آشنایانشان را با فرزند خود مقایسه کنند. به عبارت دیگر فرزند نباید ابزاری برای رسیدن به آرزوهای والدین باشد.

برای مثال والدین کمال گرا حتی در مورد پوشش فرزندشان سخت گیری های به خصوصی می‌کنند. آن ها ست بودن، تمیزی و حتی عطر زدن را برای کودک زیر 6 سال خود ضروری می‌دانند.

برای آگاهی از پیامدهای عطر زدن به کودک کلیک کنید.

4- تهدید کردن و خط و نشان کشیدن

والدینی که حوصله کمتری در تربیت فرزند دارند و با اصول فرزندپروری آشنایی ندارند همیشه برای اینکه فرزند حرف گوش کن و ساکتی داشته باشند از تهدید و خط و نشان کشیدن استفاده می‌کنند. به طوریکه هر رفتار کودک را سرکوب می‌کنند و او را تهدید می‌کنند. باید گفت تهدید کردن کودک هیچگاه نتیجه مطلوبی ندارد و همیشه در بلندمدت شرایط را بسیار بدتر از وضعیت فعلی می‌کند.

به عنوان کلام آخر باید گفت که والدین با تهدید‌های مداوم و پیوسته خود فقط استرس فرزند خود را بیشتر می‌کنند. همچنین تهدید کردن بدون نشان دادن پیامدهای رفتار نامطلوب فرزند باعث می‌شود تا او به حرف والد خود توجهی نداشته باشد و این مسئله باعث می‌شود که بیشتر به رفتار سابقش ادامه دهد.

برای آشنایی با عوارض داد زدن سر کودک کلیک کنید.

5- عدم تفاهم در مورد مسائل از اشتباهات تربیتی والدین

پدر و مادر هر کدام از خانواده های متفاوت و گاه با دیدگاه های تربیتی متضاد حال با هم یک خانواده را شکل داده اند. پس تفاهم آن ها در مورد روش تربیتی نیز نوعی چالش محسوب می شود. عدم حل این تعارضات بزرگترین اشتباهات تربیتی والدین می باشد. کودک در چنین شرایطی دچار دوگانگی های پی در پی خواهد شد. این روند شخصیت او را متزلزل کرده و نتایج منفی زیادی در پی خواهد داشت.

برای آشنایی بیشتر با پیامدهای اختلاف بر سر تربیت فرزند کلیک کنید.

6- شانه خالی کردن پدر یا مادر در رسیدگی به کودکان

متاسفانه یکی از شایع ترین اشتباهات تربیتی والدین شانه خالی کردن یکی از والدین (به خصوص پدر) در رسیدگی به امور فرزندان است. در این شرایط کودک تنها توجه و محبت یکی از والدین را دریافت می کند. شاید در یک نگاه سطحی اتخاذ یک روش تربیتی مناسب تر باشد؛ اما این وضعیت باعث ایجاد طرحواره های ناسازگار در کودک شده و در سنین بالاتر رابطه والد فرزندی را دچار خدشه خواهد کرد.

7- درست تشخیص ندادن مشکل از اشتباهات تربیتی والدین

یکی دیگر از رایج ترین اشتباهات تربیتی والدین عدم تشخیص اصل مشکل است. در این وضعیت راهکار و واکنش های والدین نامتناسب با شرایط بوده و کودک را از نسبت به درک و حل مساله ناامید می کند. شما با رفتار عجولانه و بدون بررسی دقیق مشکل، رفتاری مشابه را به فرزندتان یاد داده اید و از طرف دیگر به او احساس مهم نبودن داده اید.

برای جلوگیری از انتقال احساس فرق گذاشتن بین فرزندان کلیک کنید.

8- لقب دادن به کودک

برچسب زدن و دادن القاب به کودکان نیز از اشتباهات تربیتی والدین است. بچه لوس، ننر، مثل فلانی باز رفتار کردی، کله پوک، خپل، تپلو و… همگی نه تنها در خودباوره کودک تاثیر دارد، بلکه ارتباط شما با او را نیز تحت تاثیر قرار می دهد.

برای آشنایی با انواع آسیب های دوران کودکی کلیک کنید.

9- اشتباهات تربیتی والدین | مسائل پیش پا افتاده را جدی می گیرند

خیلی اوقات می بینیم که والدین به جای تمرکز بر مسائل جدی کودکان، به مسائل پیش پا افتاده ای مثل گذاشتن لیوان روی میز به جای زمین تاکید دارند. شما به عنوان والد مسائل مختلف را باید به فرزندتان آموزش دهید، اما رسیدگی به نیازهای جسمی و روانی خاص فرزندتان نیز نباید فراموش شود. عدم توجه به مسائل جدی کودکان به آن ها احساس درک نشدن می‌دهد

10- گوش ندادن به کودک

یکی دیگر از رایج ترین و آسیب زا ترین اشتباهات تربیتی والدین ، گوش ندادن آن ها به حرف های کودک است. کودکان سالم درباره تخیلات، خاطرات، عروسک ها، بازی ها، دوستان و غیره مربوط به خودشان علاقه به حرف زدن دارند. والدین با گوش دادن به آن ها درس های زیادی مثل همدلی، نحوه ارتباط، صبوری و چگونه حرف زدن می‌دهند. کودکی که والدین به حرف هایش گوش می دهند، دچار احساس تنهای نشده و همیشه والدینش را امین ترین افراد در زندگی خواهد دانست.

11- بی توجهی و نادیده گرفتن کودک از اشتباهات تربیتی والدین

بسیاری از توانایی های حرکتی، جسمانی و شناختی در کودکان شکل نگرفته و آن ها برای رشد نیاز به توجه و مراقبت شما دارند. پس نادیده گرفتن کودک در سطوح مختلف می‌تواند رخ دهد. بی توجهی به تغذیه، محبت نکردن، وقت نگذاشتن، تنها گذاشتن و آموزش ندادن کودک همگی در این دسته قرار می گیرند. نادیده گرفتن می تواند از سایر اشتباهات تربیتی والدین آسیب زا تر باشد. چرا که هیچ چیز نمی‌تواند آن را جبران کند.

برای آشنایی با عواقب تنها ماندن کودک در خانه کلیک کنید.

12- دادن گوشی همراه به کودکان

یکی از جدیدترین اشتباهات تربیتی والدین دادن تلفن همراه به کودکان شان است. متاسفانه والدین به هیچ کدام از هشدارهای متخصصان توجهی نکرده و برای آسایش خود هم که شده گوشی همراه شان را به کودک میدهند. استفاده از گوشی همراه در سنین مختلف آسیب های مختلفی بر جای می گذارد. پس اگر قصد انجام این کار را دارید، بهتر است برای اطلاع از نحوه اعطای آن مقاله قوانین استفاده کودک از موبایل را بخوانید.

اشتباهات رفتاری والدین در مقابل فرزندان

والدین هم انسان هستند و ممکن است نقص های زیادی داشته باشند. با کسب آگاهی از این نقص ها می‌توانید فرزند خود را به بهترین نحو تربیت کنید. در ادامه رفتارهای اشتباه والدین را که در تربیت شان اشکال ایجاد می کند را شرح داده‌ایم.

1- بی دقتی در تشخیص‌ مشکل

والدین برای حل مشکل ابتدا باید آن را تشخیص دهند. کودکی سه ساله ای که دوستان خیالی دارد و یا خود را در نقش یک پرستار می بیند، در حال طی روند از رشد است. والدین با جلوگیری از بازی های کودک و برچسب زدن به داشتن مشکل فرزندشان باعث سرکوب مسیر شناختی دنیای پیرامونی او می‌شوند. یا نوجوانی که وقت بیشتری را با دوستان می‌گذراند و یا بیشتر اوقات روز را در اتاقش سپری می‌کند، والدین او را به داشتن مشکل و بی توجهی به خانواده متهم می کنند.

در حالی که این دست نشانه ها فرایند رشدی آن ها تلقی می‌شود. حال وقتی که کودک توانایی حرف زدن در چهار سالگی ندارد و یا در نوجوانی رفتارهایی مثل سیگارکشیدن، پرخاشگری، فحاشی و… دیده می‌شود باید هر چه سریع تر علت یابی و درمان صورت بگیرد.

2- اشتباهات تربیتی والدین | برای حل مساله تلاشی نمی کنند

والدین زیادی را میبینیم که مدت های طولانی و حتی برای سال ها با مشکلی روبرو هستند اما هرگز برای حل آن تلاشی نمی‌کنند. شاید به این خاطر که آن را لاینحل می‌دانند و یا راه درمانی برای آن نمی‌دانند. برای مثال مدت ها گریه های شبانه کودک، بد خوابی ها، مشکل در درس خواندن و… را نادیده می‌گیرند.

3- انتظارات غیر منطقی از فرزند دارند

انتظارات غیر منطقی از آسیب زننده ترین اشتباهات تربیتی والدین است که به قلب شخصیت کودک صدمه می‌زند. عجیب نیست که فرزندان این والدین، افرادی با اعتماد به نفس کم، کمال طلب، منزوی و شکننده باشند. شما باید در نظر داشته باشید که کودک شما هنگام غذا خوردن ممکن است لباسش را کثیف کند. یا فرزن نوجوان شما در برخورد با بزرگ ترها دچار اشتباه شود. انتظارات شما باید متناسب با سن و توانایی های او باشد.

4- اشتباهات تربیتی والدین | بیش از حد کنترل گر هستند

وقتی دائم به فرزند خود بگویید که چیکار بکند و چیکار نکند، به جای یاد دادن چیزی، قدرت فکر کردن و تجربه را از او می‌گیرید. کودک شما برای راه رفتن بارها زمین می‌خورد.هر چند که شما باید مراقب او باشید اما او تا زمانی که زمین نخوردن راه رفتن یاد نمیگیرد. در باقی جهات زندگی هم باید انعطاف داشته باشید. فرزند شما با مشاهده، الگو برداری، مطالعه و تمرین مفاهیم و قوانین زندگی را می‌آموزد.

5- دائم بحث و دعوا می کنند

بحث و جدل بر سر مسائل تکراری از اشتباهات تربیتی والدین در برخورد با فرزندانشان است. دعواهای فیزیکی به اندازه کافی مورد نکوهش قرار گرفته است. در این قسمت منظور دعواهای کلامی است که محیط خانه را تبدیل به فضای متشنج می‌کند. نوجوان یا کودک در چنین محیطی نمی‌تواند احساس آرامش کرده بنابراین خود را در اتاق و سرگرمی هایی که بتواند از والدین فاصله بگیرد، گرم می‌کند.

اشتباهات تربیتی والدین در مقابل نوجوانان

والدین در مقابل نوجوانان باید متفاوت عمل کنند. اولین اشتباه تربیتی والدین در برابر فرزند نوجوان‌شان، بی توجهی به تغییراتی است که برای فرزندشان رخ داده. او از دوران کودکی عبور کرده و حال وارد دوران نوجوانی شده. در ادامه به سایر اشتباهات تربیتی والدین اشاره کرده‌ایم.

نداشتن شناخت کافی از دوران نوجوانی
توجه بیش از حد به مسائل پیش پا افتاده به جای مشکلات جدی
به فضای خصوصی نوجوان توجه نکردن
نمرات مدرسه را ملاک فرزند خوب قرار می دهند
ناهماهنگی در رفتار مادر و پدر
نوجوان هیچ مشارکتی در تصمیمات خانوادگی ندارد
دوستی و صمیمیتی با فرزند وجود ندارد
آگاهی لازم به فرزند درباره دوران نوجوانی داده نمی‌شود

نقش مشاوران در رفع اشتباهات تربیتی والدین

رفع اشتباهات تربیتی والدین

والدین موظف اند هنگام فرزند آوری درباره چگونگی رشد و تربیت او نیز مطالعه و پرسجو کرده تا بتواند در این مسیر به درستی عمل کند. شما برای این منظور می توانید کتاب هایی در حوزه تربیت کودک و نوجوان مطالعه نمایید. دریافت خدمات مشاوره در جهت یادگیری و رفع مشکلات نیز بسیار موثر است. متخصصان کودک نیز شما در خصوص نیازها و شیوه های تربیتی مناسب راهنمایی خواهند کرد. پس در این خصوص به طور قطع می‌توانید به مشاوران کودک و نوجوان اعتماد کنید.

سخن آخر

خواسته یا ناخواسته هر والدی ممکن است دچار اشتباهاتی شود. اشتباهات تربیتی والدین نیز اغلب ناخواسته و از روی ناآگاهی است. هیچ والدی دوست ندارد که به فرزندش آسیبی وارد کند. اما تلاش در جهت این خواسته نیز از وظایف پدر و مادری است. شما نیز اگر در این خصوص ابهاماتی دارید و یا آموزش ندیده اید، حتما برای رفع اشتباهات تربیتی والدین با شماره های درج شده تماس گرفته و با متخصصان کودک مشورت نمایید.

سوالات متداول

فحاشی کردن و داد زدن چه تاثیری در تربیت کودک دارد؟

نسبت دادن برچسب‌های نادرست مانند دست و پا چلفتی، احمق، بی‌عرضه و… به کودکان باعث می‌شود تا آن‌ها مشکلات عاطفی و رفتاری شدیدی را تجربه کنند.همچنین رفتارهای پرخاشگرانه از سوی والدین باعث می‌شود تا امنیت روانی فرزند به خطر افتد که نتیجه آن افزایش اضطراب و افسردگی در فرزند است. همچنین برخی فرزندان به جای اینکه افسرده یا مضطرب شوند رفتار پرخاشگرانه والدین را تقلید می‌کنند و خودشان هم به صورت پرخاشگرانه به محیط و اطرافیان پاسخ می‌دهند.

آیا لوس کردن کودک از اشتباهات تربیتی است؟

در سال‌های اخیر به دلیل رشد تک فرزندی در خانواده‌ها بسیاری از والدین کودک خود را به اصطلاح لوس به بار می‌آورند و هیچ محدودیت و قانونی برای مدیریت رفتار فرزند خود در نظر نمی‌گیرند. نکته‌ای که باید به آن توجه کرد این است که به همان اندازه که رفتارهای خشونت آمیز با فرزند عواقب منفی در بر دارد، رفتارهایی که منجر به لوس کردن فرزند می‌شود هم عواقب منفی در بر دارد. به عبارت دیگر والدین نباید بسیار سخت‌گیر و یا بسیار آسان‌گیر باشند. بهترین روش تربیت فرزند رعایت حد تعادل است.