فرزند سالاری چه عواقبی دارد؟
فرزند سالاری معضلی است که از دیدگاه والدین چندان مساله جدی به نظر نمیرسد. حتما شما نیز با والدینی مواجه شده‌اید که تصمیم گیری امور خانواده را به فرزند خود می‌سپارند. فرزندان در این خانواده‌ها برای رسیدن به اهداف‌شان تلاشی نمی‌کنند زیرا می‌دانند والدین آنها به هر قیمتی هر آنچه بخواهند برای‌شان فراهم می‌کنند. اما چالش اصلی زمانی ظاهر می‌شود که این فرزندان به جامعه پا گذاشته و نقش اجتماعی بگیرند. زیرا قرار نیست جامعه نیز مانند والدین‌شان تمام خواسته‌های آنها را برآورده کند. عدم مسئولیت پذیری، خودشیفتگی، ناتوانی در حل مساله، وابستگی مالی، عجول بودن، ناتوانی در برخورد با مسائل و…. از جمله مشکلات این افراد خواهد بود. برای بررسی و تغییر این وضعیت می‌توانید مشاوره خانواده دریافت نمایید.
برای دریافت مشاوره در زمینه فرزند سالاری می‌توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت منزل با شماره 9099070354 تماس بگیرید.
تعریف فرزند سالاری
فرزندسالاری به معنای محور قرار گرفتن تمایلات و خواسته‌های فرزندان بدون در نظرگرفتن مصلحت افراد دیگر اعضای خانواده برای تصمیم‌گیری در امور می‌باشد. در خانواده فرزندسالار شاهد مشورت و گفتگو مناسب نیستیم؛ زیرا تمام امور خانه و خانواده بر محور خواسته‌های فرزند می‌چرخد. نکته قابل تامل در این باره این است که والدینی که سبک فرزند سالاری را برای تربیت فرزندان خود پی می‌گیرند معمولا در خانواده‌ای رشد یافتد که به میزان کافی به نیازهایشان توجه نشده است. در واقع آنها به دلیل تجربه چنین رنجی تمایل دارند تمام نیازهای فرزندانشان را به شکلی افراطی ارضا کنند. برای درک بهتر مساله مقاله اهمیت خانواده در جامعه را بخوانید.
ریشه های فرزند سالاری
اگر بخواهیم پدیده فرزند سالاری را بررسی کرده و یا حتی با آن مقابله کنیم؛ در ابتدا باید دلیل و ریشه های این موضوع را پیدا کنیم. والدینی که در خانواده های سنتی بزرگ شده اند با توجه به شرایط جامعه تصمیم می‌گیرند تا روش جدیدی در مورد فرزندان خود به کار گیرند. آنان برعکس روشی که برای خودشان استفاده شده است؛ در مورد فرزندان خود بسیار سهل گیری کرده و به همین دلیل خانواده فرزند سالار می‌شود. هر چند نمی‌توان شرایط جامعه ای که در حال گذار مرحله سنتی به مدرنیته است را نادیده گرفت.
عوامل موثر در فرزند سالاری
در مورد فرزند سالاری ،عوامل مختلفی را باید در نظر گرفت. در واقع این عوامل یا فرزند سالاری را ایجاد کرده و یا آن را در فضای خانواده تشدید می‌کنند. برخی از این عوامل شامل موارد زیر می‌شوند.
- تقلید از روش های نادرست تربیتی
- مشخص نکردن وظایف و حد و حدودی برای کودکان
- کمبود اعتماد به نفس والدین
- هماهنگی نداشتن والدین با یکدیگر در مورد روش های تربیتی
- نظریات نادرست در مورد عقده های دوران کودکی
- عدم اطلاعات کافی در مورد روش های فرزندپروری
هشدارها و پیامدهایی در مورد فرزند سالاری
همانطور که در مقالات مردسالاری و زن‌ذلیلی نیز اشاره کردیم زمانی که تعاملات بین افراد خانواده از حالت تعادل خارج می‌شود و شکل افراطی به خود میگیرد، باید انتظار به وجود آمدن معضلاتی را در آن خانواده داشت. فرزند سالاری نیز یکی از عوارض توجه بیش از حد به نیازهای فرزندان است که آسیب‌ها و خطراتی را برای خود فرزندان و دیگر اعضای خانواده در پی دارد که در ادامه به آنها اشاره کرده‌ایم. پیشنهاد می‌شود مقاله ملاک های خانواده سالم را بخوانید.
🔸تحمیل فشار بیش از حد بر والدین | فرزند سالاری
ارضای افراطی نیاز فرزندان بی شک نیازمند تحمیل فشار روانی و جسمی بر والدین می‌باشد. این فشارها به مرور باعث کاهش سطح سلامت روان والدین می‌شود و علاوه بر آن زمینه بروز اختلالات روانشناختی مثل اختلالات اضطرابی و افسردگی را ایجاد می‌کند.
🔸فرزند سالاری و ایجاد ضعف شخصیتی در فرزند
در خانواده‌های فرزندسالار معمولا شاهد فرزندانی با اعتماد به نفس کاذب و مهارت تاب‌آوری و خودکارآمدی اندک هستیم. به بیان دیگر فرزند سالاری در این خانواده ها به حدی است که والدین در این خانواده‌ها معمولا مسئولیتی را به فرزندان محول نمی‌کنند تا مبادا فرزندانشان سختی نکشند. اما این کار باعث عدم رشد توانایی حل مساله و یا مهارت تاب آوری در فرزندان می‌شود. بی شک کودکانی که توانایی خودکارآمدی و حل مساله را در سنین رشد کسب نکند در آینده نیز در امور مختلف استقلال کافی را از خود نشان نخواهند داد. بنابراین ایجاد وابستگی در این فرزندان نسبت به دیگر فرزندان به شکل برجسته‌ای بیشتر است.
برای ارتباط مستقیم با کارشناسان ما عضو کانال تلگرامی ذهن نو شوید.
تکنیک های مقابله با فرزند سالاری
برای مقابله با فرزند سالاری و غلبه بر آن در محیط خانواده راه های مختلفی وجود دارد. خانواده ها می‌توانند از این روش ها استفاده کرده و این موضوع را برطرف نمایند.
💠تصمیم گیری‌ها را با مشورت جلو ببرید
در خانواده‌های فرزند سالار معمولا تصمیم گیری‌ها منوط به نظر و تمایل فرزندان است. از این رو مشورت با تک تک اعضای خانواده قبل از تصمیم گیری و جمع‌بندی نظرات و اعلام آن توسط پدر خانواده علاوه بر کاهش فرزند سالاری باعث تقویت اقتدار پدر می‌شود و از این طریق نیز اثر مطلوبی بر تربیت فرزندان دارد. برای اطلاع از نشانه های خانواده موفق کلیک کنید.
💠گاهی در برابر تمایلات فرزندان نه بیاورید | فرزند سالاری
یکی از معضلات فرزندان این خانواده‌ها در شرایط فرزند سالاری این است که به ندرت از والدین در برابر تقاضاهای خود نه می‌شنوند. همین عامل باعث زمینه سازی برای شخصیت خودشیفته در این فرزندان می‌شود. بنابراین زمانی که فرزندانتان از شما درخواستی دارند شرایط و امکانات را در نظر بگیرید و اگر تحقق تمایل آنها ممکن نیست به راحتی به آنها نه بگویید.
💠هنگام رد درخواست‌شان حتما دلیل آن را ذکر کنید
درست است که باید بتوانید به فرزندان خود راحت نه بگویید، ولی این بدان معنا نیست که دلیل نه گفتن‌تان را برای آنها ذکر نکنید. برخی به دلیل کمبود اطلاعات در زمینه فرزند پروری دچار اشتباه فرزند سالاری می‌شوند. شرح و تبیین شرایط‌تان میتواند علاوه بر تقویت حس همدلی واقع گرایی را نیز در فرزندانتان افزایش دهد.
💠مسئولیت‌ها را مشخص کنید
مسئولیت دادن به فرزندان پدیده ایست که معمولا در خانواده‌های فرزندسالار انجام نمی‌شود. دلیل این مساله به ترس والدین از سختی کشیدن فرزندان در قبال مسئولیت‌ها و وظایف است. اما واقعیت چیز دیگری است. زمانی که به فرزندان خود مسئولیتی را محول می‌کنید در واقع در حال تلاش برای افزایش مهارت خودکارآمدی و در نهایت افزایش عزت نفس و خودباوری او هستید. پس از دادن مسئولیت‌های مطابق با توانایی‌های فرزندانتان به آنها نترسیده و برای جلوگیری از فرزند سالاری وظایفی را برای آنان مشخص کنید.
💠قوانین را جدی بگیرید
هر نظام هدفمندی نیازمندی قوانینی برای هدایت بهتر است. خانواده نیز از این قاعده مستنثنی نیست. قانون گذاری و تعهد به پایبند بودن به قوانین باعث تقویت وجدان و وظیفه شناسی فرزندانتان می‌شود. قوانین باید جدی باشند و در درجه اول خوتان به آنها متعهد باشید. مثلا اگر قانونی در مورد استفاده از تلویزیون برای فرزندانتان وضع می‌کنید تحت هیچ شرایطی آن را زیر پا نگذارید. برای آشنایی با بایدها و نبایدهای قوانین در خانه کلیک کنید.
💠نیازی نیست فرزندان از همه چیز مطلع باشند
یکی دیگر از راه های مقابله با فرزند سالاری این است که فرزند خود را از همه جزئیات مطلع نکنید. در واقع زمانی که خانواده ها حتی در مورد شخصی ترین مسائل خود با فرزندان صحبت کرده و آنان را در جریان قرار می‌دهند؛ فرزندان نیز این حق را برای خود قائل می‌شوند که در امور مختلفی دخالت کنند.
💠تمرکز بر رفتارهای مثبت
همچنین بهتر است والدین برای غلبه بر فرزند سالاری بر رفتارهای مثبت فرزندان خود تمرکز نمایند. زمانی که رفتارهای مثبت فرزندان تشویق شده و به آنها توجه شود؛ عزت نفس آنها افزایش یافته و به طور کلی آن رفتار را بیشتر تکرار می‌کنند.
💠اعتدال بین صمیمیت و اقتدار
نکته مهم دیگری که خانواده ها باید در مورد فرزند سالاری رعایت نمایند؛ برقراری تعادل میان صمیمت و اقتدار است. زمانی که والدین بیش از اندازه با فرزندان خود صمیمی باشند؛ منجر به فرزند سالاری شده و در صورت اقتدار بیش از حد مرد سالاری یا زن سالاری ایجاد می‌شود. با اینکه سبک فرزندپروری مقتدرانه بهترین سبک تربیتی است. اما نباید در مورد آن نیز زیاده روی کرد.
سخن آخر
برای دریافت مشاوره در زمینه فرزند سالاری می‌توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت منزل با شماره 9099070354 تماس بگیرید.
