ملال پیش از قاعدگی (PMDD) و سندرم پیش از قاعدگی PMS

سوالی دارید؟ با ما تماس بگیرید

تماس با برترین مشاوران از طریق تلفن ثابت در سراسر کشور از 8 صبح الی 12 شب حتی ایام تعطیل

سراسر کشور : 9099070354

جهت مشاوره تلفنی با موبایل و رزرو وقت حضوری
شماره تماس با موبایل : 02191002360

    

سندرم پیش از قاعدگی (Premenstrual Syndrome یا PMS) و ملال پیش از قاعدگی (Premenstrual Dysphoric Disorder یا PMDD) دو اختلال شایع مرتبط با چرخه قاعدگی هستند که بسیاری از زنان را تحت تأثیر قرار می‌دهند. این شرایط معمولاً در فاز لوتئال چرخه قاعدگی (یعنی در روزهای منتهی به قاعدگی) رخ می‌دهند و با ترکیبی از علائم جسمی، روانی و عاطفی همراه هستند. در عده‌ای از زنان، این نشانگان باعث اختلال در عملکرد روزمره‌شان می‌شود. به همین دلیل، باید با علائم این دوره و نیز برخی روش‌های رایج درمانی آن بیشتر آشنا شد. برای دریافت خدمات مشاوره تلفنی زنان کلیک کنید.

برای دریافت مشاوره در زمینه ملال پیش از قاعدگی می‌توانید در ساعت از روز برای مشاوره افسردگی از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت شهری با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.

میزان شیوع سندرم و ملال پیش از قاعدگی PMS

PMS بسیار شایع است و تخمین زده می‌شود تا ۷۵٪ از زنان در سن باروری آن را تجربه کنند. علائم آن شامل نوسانات خلقی، تحریک‌پذیری، خستگی، نفخ، حساسیت پستان‌ها و تغییرات اشتهاست. اگرچه این علائم می‌توانند آزاردهنده باشند، اما معمولاً خفیف تا متوسط هستند و زندگی روزمره را به شدت مختل نمی‌کنند.

در مقابل، PMDD شکل شدیدتر و ناتوان‌کننده‌تر این اختلال است که حدود ۳-۸٪ از زنان را درگیر می‌کند. علائم PMDD بیشتر بر سلامت روان تمرکز دارد، از جمله افسردگی شدید، اضطراب، تحریک‌پذیری و احساس از دست دادن کنترل. این حالت می‌تواند تأثیر چشمگیری بر روابط، کار و کیفیت زندگی بگذارد و حتی در موارد شدید به افکار خودکشی منجر شود.

هر دو شرایط به نظر می‌رسد تحت تأثیر تغییرات هورمونی (مانند نوسانات استروژن و پروژسترون)، عوامل ژنتیکی و حساسیت سیستم عصبی به این تغییرات باشند. تشخیص دقیق و مدیریت به موقع این اختلالات، از طریق تغییرات سبک زندگی، درمان‌های دارویی و روان‌درمانی، می‌تواند به بهبود قابل توجه کیفیت زندگی مبتلایان کمک کند.

درک تفاوت بین PMS و PMDD و شناخت راه‌های مقابله با آن‌ها گامی مهم در جهت سلامت جسمی و روانی زنان است.

نشانه‌های ملال پیش از قاعدگی

در جدول زیر به صورت مقایسه‌ای نشانه های PMS و PMDD را مقایسه کرده ایم.

دلایل ملال و سندرم پیش از قاعدگی

هر دو اختلال PMS و PMDD با تغییرات هورمونی مرتبط با چرخه قاعدگی در ارتباط هستند، اما PMDD شکل شدیدتر و پیچیده‌تری است که عوامل بیولوژیکی، ژنتیکی و روانی-اجتماعی در آن نقش دارند.

۱. عوامل هورمونی

نوسانات استروژن و پروژسترون: کاهش سطح پروژسترون و استروژن در فاز لوتئال (هفته قبل از قاعدگی) بر انتقال‌دهنده‌های عصبی مانند سروتونین و GABA تأثیر می‌گذارد و منجر به تغییرات خلقی می‌شود.

حساسیت به هورمون‌ها: در PMDD، مغز نسبت به نوسانات طبیعی هورمونی واکنش شدیدتری نشان می‌دهد.

۲. تغییرات در انتقال‌دهنده‌های عصبی

کاهش سروتونین: سروتونین (هورمون تنظیم‌کننده خلق و خو) در فاز لوتئال کاهش می‌یابد که منجر به افسردگی، تحریک‌پذیری و اضطراب می‌شود. افراد مبتلا به PMDD حساسیت بیشتری به این نوسانات دارند.

اختلال در GABA: این انتقال‌دهنده عصبی آرامش‌بخش ممکن است در PMDD به درستی عمل نکند و باعث تشدید اضطراب و بی‌قراری شود.

۳. عوامل ژنتیکی

سابقه خانوادگی: اگر فردی در خانواده مبتلا به PMDD یا اختلالات خلقی (مانند افسردگی) باشد، احتمال ابتلا افزایش می‌یابد.

تفاوت‌های ژنتیکی در گیرنده‌های هورمونی: برخی مطالعات جهش‌های ژنتیکی مرتبط با پاسخ غیرطبیعی به هورمون‌ها را در زنان مبتلا به PMDD شناسایی کرده‌اند.

۴. عوامل التهابی و متابولیک

افزایش التهاب: برخی تحقیقات نشان می‌دهند که التهاب سیستمیک (افزایش سیتوکین‌های التهابی) در تشدید علائم PMS و PMDD نقش دارد.

کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی: کمبود منیزیم، ویتامین D، ویتامین B6 و اسیدهای چرب امگا-۳ ممکن است علائم را بدتر کند.

۵. عوامل روانی-اجتماعی

استرس: استرس مزمن می‌تواند تعادل هورمونی را مختل کند و علائم PMS/PMDD را تشدید نماید.

سابقه اختلالات روانی: زنان با سابقه افسردگی، اضطراب یا اختلال دوقطبی بیشتر در معرض PMDD هستند.

سبک زندگی: کم‌خوابی، رژیم غذایی نامناسب (مصرف زیاد کافئین، نمک و شکر) و کم‌تحرکی می‌توانند علائم را بدتر کنند.

برای آشنایی بیشتر با نشانه های  افسردگی در زنان کلیک کنید.

ملال پیش از قاعدگی | رابطه میان زوجین

تغییراتی که در شرایط روحی خانم‌ها اتفاق می‌افتد می‌تواند باعث بروز مشکلاتی در روابط اجتماعی آن‌ها به‌ویژه با همسرشان باشد. علاوه بر این برخی از خانم‌ها مشکلاتی مانند کاهش میل جنسی را در روزهای منتهی به عادت ماهیانه تجربه می‌کنند که می‌تواند در کنار شرایط روحی آن‌ها مشکلات موجود در رابطه را دوچندان کند. به همین خاطر بهتر است در این زمینه با همسرتان صحبت کرده و راهکارهایی را برای حفظ سطح مطلوبی از رابطه در این شرایط مشخص کنید. شما می‌توانید از مشاوره جنسی نیز در این شرایط استفاده کنید.

نیاز به دریافت حمایت عاطفی برای خانم‌ها در دوره عود سندروم ملال پیش از قاعدگی افزایش پیدا می‌کند و به همین خاطر نحوه برخورد آقایان با همسرشان در این ایام اهمیت دارد. استفاده از الفاظ نامناسب و تمسخر خانم‌ها به دلیل قرار گرفتن در این مرحله یکی از مشکلاتی است که می‌تواند رابطه شما را وارد وضع نامطلوبی کند. به همین خاطر بهتر است اطلاعات خود را راجع به شرایطی که همسرتان تجربه می‌کند و آنچه برای کمک به او می‌بایست در نظر داشته باشید افزایش دهید. برای اطلاع از روند دریافت مشاوره جنسی کلیک کنید.

درمان ملال و سندرم پیش از قاعدگی

درمان این دو اختلال بسته به شدت علائم می‌تواند شامل تغییرات سبک زندگی، درمان‌های دارویی و روان‌درمانی باشد. در حالی که PMS معمولاً با روش‌های ساده‌تر کنترل می‌شود، PMDD اغلب نیاز به درمان تخصصی‌تر دارد.

۱. درمان‌های غیردارویی (تغییرات سبک زندگی)

الف) رژیم غذایی مناسب

کاهش نمک، کافئین و شکر: این مواد می‌توانند نفخ، تحریک‌پذیری و نوسانات خلقی را تشدید کنند.

مصرف غذاهای غنی از کلسیم و منیزیم: (مانند لبنیات، سبزیجات برگ‌دار، مغزها) به کاهش علائم کمک می‌کنند.

افزایش مصرف اسیدهای چرب امگا-۳: (مثل ماهی سالمون، گردو) برای کاهش التهاب و بهبود خلق و خو مفید است.

وعده‌های غذایی کوچک و متعادل: برای جلوگیری از نوسانات قند خون که بر خلق تأثیر می‌گذارد.

ب) ورزش منظم

ورزش هوازی (۳۰ دقیقه، ۳-۴ بار در هفته): مانند پیاده‌روی، شنا یا یوگا، باعث ترشح اندورفین (هورمون بهبود خلق) و کاهش استرس می‌شود.

تمرینات تنفسی و مدیتیشن: برای مدیریت استرس و اضطراب مؤثر است.

ج) مدیریت استرس

تکنیک‌های آرام‌سازی (مثل یوگا، تای چی، تنفس دیافراگمی)

خواب کافی (۷-۹ ساعت در شب)

پرهیز از الکل و سیگار (این مواد علائم را تشدید می‌کنند).

۲. درمان‌های دارویی

الف) داروهای هورمونی

قرص‌های ضدبارداری ترکیبی (OCPs): با تنظیم هورمون‌ها، برخی علائم PMS/PMDD را کاهش می‌دهند.

پروژسترون‌تراپی (در موارد خاص)

مهارکننده‌های تخمک‌گذاری (مثل دانازول)

ب) داروهای تعدیل‌کننده سروتونین (SSRIs)

فلوکستین (پروزاک)، سرترالین (زولوفت)، پاروکستین: این داروها حتی در دوزهای پایین و فقط در فاز لوتئال (هفته قبل از قاعدگی) می‌توانند علائم PMDD را به‌طور چشمگیری بهبود بخشند.

SNRIs (مثل ونلافاکسین): برای موارد مقاوم به درمان.

برای آگاهی بیشتر درباره درمان افسردگی کلیک کنید.

ج) مکمل‌ها

کلسیم (۱۲۰۰ mg/day)

منیزیم (۳۰۰-۴۰۰ mg/day)

ویتامین B6 (50-100 mg/day)

اسیدهای چرب امگا-۳ (۱۰۰۰-۲۰۰۰ mg/day)

د) مسکن‌ها و ضدالتهاب‌ها

NSAIDها (مثل ایبوپروفن، ناپروکسن): برای کاهش دردهای جسمی مانند سردرد و کرامپ‌ها.

دیورتیک‌ها (در صورت احتباس شدید آب)

برای دریافت مشاوره در زمینه ملال پیش از قاعدگی می‌توانید در ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت شهری با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.

سؤالات متداول