حساسیت غذایی کودکان | غذاهای حساسیت زا در کودکان
حساسیت غذایی کودکان ممکن است از ابتدا همراه او باشد و یا بعدا ایجاد شود. به طور معمول برخی از مواد غذایی شامل گندم، شیر، تخم مرغ، سویا، بادام زمینی، غذاهای دریایی و … برای کودکان حساسیت زا هستند. حساسیت غذایی کودکان از مشکلات رایجی است که می‌تواند تبدیل به موضوعی چالش برانگیز برای والدین شود. توجه به تغذیه و سلامت جسمانی کودک از جمله وظایف والدین است که باید به آن اهمیت دهند و با کسب اطلاعات کافی و انتخاب غذاهای مناسب برای کودک خود، از بروز هر گونه عارضه و یا حساسیت غذایی در فرزندشان جلوگیری نمایند. در ادامه غذاهای حساسیت زا برای کودکان را نام برده‌ایم. برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید مشاوره کودک دریافت نمایید.
حتما از صفحه اینستاگرام ذهن نو دیدن نمایید.
حساسیت غذایی کودکان
در واقع حساسیت غذایی کودکان و یا آلرژی زمانی اتفاق می‌افتد که سیستم ایمنی بدن برخی مواد را به اشتباه به عنوان یک تهدید در نظر می‌گیرد.
چنین اشتباهی سبب آزاد سازی مواد شیمیایی و آنتی بادی‌هایی برای مبازره با عامل تهدید می‌شود. همین موضوع سبب ایجاد علائمی همچون خارش و کهیر در پوست، سرفه، گرفتگی معده و یا حتی تنگی نفس می‌گردد. حساسیت غذایی کودکان می تواند همراه با خفگی و مرگ باشد، بنابراین جدیت این مساله بسیار بالاست.
ایجاد آلرژی و یا حساسیت غذایی کودکان نیز دلایل مختلفی دارد که یکی از آن‌ها ماهیت غذاهای حساسیت زا است. سیستم ایمنی بدن کودک به غذاهای حساسیت زا واکنشی خفیف تا خطرناک نشان می‌دهد. در صورتی که والدین به نکات غذایی کودک خود توجهی نداشته باشند، ممکن است علائم حاد حساسیت شامل مشکلات تنفسی و یا ورم و کهیر در آن‌ها نمایان شود. پیشنهاد می‌شود مقاله غذای کودک زیر یک سال را بخوانید.
علائم حساسیت غذایی کودکان
علائم حساسیت غذایی کودکان ناشی از عدم رعایت نکات غذایی با توجه به شدت حساسیت با یکدیگر تفاوت دارد، اما عموما شامل موارد زیر است. ( برای اشنایی با میزان استاندارد نمک در غذای کودک کلیک کنید).
- آبریزش بینی
- آبریزش چشم
- تورم اطراف دهان یا داخل گلو
- کهیر زدن و یا ایجاد دانه‌های قرمز بر روی پوست
- مشکلات تنفسی شامل آسم و تنگی نفس
- عطسه‌های مکرر
- گرفتگی معده
- کوفتگی
- شکم درد
- استفراغ
- اسهال
- و . . .
شایع‌ترین غذاهای حساسیت زا در کودکان
با اینکه ممکن است بدن کودکان نسبت به بسیاری از مواد غذایی حساسیت و واکنش نشان دهد، اما در این میان برخی از آن‌ها شایع‌تر هستند. در ادامه به شایع‌ترین غذاهای حساسیت زا برای کودکان پرداخته‌ایم. طبق تحقیقات حساسیت غذایی کودکان در 6 ماده غذایی زیر بیشتر گزارش شده است. برای اطلاعات بیشتر حتما مقاله دادن موز به نوزاد و توت فرنگی برای نوزاد را بخوانید.
1.شیر گاو
شیر گاو از جمله مواد غذایی حساسیت زا برای کودکان می‌باشد. به طوری که حدود سه درصد از کودکان زیر سه سال به شیرگاو حساسیت دارند. حساسیت خفیف به شیر در کودکان به صورت کهیر و خارش پوست و حساسیت شدید به آن همراه با علائم آلرژیک انافیلاکسی می‌باشد که شامل تورم گلو، افت فشار خون و … است.
شیر منبع مهمی برای کلسیم و پروتئین می‌باشد که برای رشد استخوان و ماهیچه‌های کودکان لازم و مفید است. توصیه متخصصان به مادران این است که اگر کودک آن‌ها به شیر حساسیت دارد، از شیرهای غیرلبنی موجود در بازار برای فرزندشان استفاده کنند. حساسیت غذایی کودکان که ناشی از شیر گاو است، ممکن است در سال های بعدی از بین برود. اما بهتر است برای سنین زیر سه سال با احتیاط مصرف شود.
2.تخم مرغ
تخم مرغ نیز از دیگر مواد غذایی حساسیت زا برای کودکان است که معمولا علائم ناشی از آلرژی به آن، پس از پنج سالگی رفع می‌شود. در واقع پروتئین موجود در سفیده تخم مرغ سبب ایجاد علائم آلرژی و حساسیت غذایی کودکان می‌شود.
والدین باید به این نکته توجه داشته باشند که علائم حساسیت به تخم مرغ در کودکان فقط از طریق خوردن آن ایجاد نمی‌شود و ممکن است هر گونه تماس با تخم مرغ و یا استشمام بوی آن نیز سبب ایجاد حساسیت شود.
3.بادام زمینی
از خطرناک‌ترین حساسیت‌ها در کودکان، حساسیت به بادام زمینی است که معمولا با افزایش سن نیز از بین نمی‌رود. اگر والدین به بادام زمینی حساسیت داشته باشند، این نوع از آلرژی از طریق ژنتیک به فرزندان انتقال پیدا می‌کند.
کسانی که به بادام زمینی حساسیت دارند باید اپی نفرین تزریقی را به همراه داشته باشند تا حتی اگر با بادام زمینی تماس داشتند، سریعا از آن استفاده کنند.
4.سویا
از دیگر مواد غذایی حساسیت زا برای کودکان سویا است که معمولا تا سن ده تا یازده سالگی نیز از بین نمی‌رود. نکته‌ای که در مورد حساسیت کودکان به سویا وجود دارد این است که معمولا علائم آن به صورت خفیف نمایان می‌شود و چندان خطرناک نیست.
5.غذاهای دریایی
حساسیت به غذاهای دریایی دسته‌ای از حساسیت‌ها هست که معمولا با افزایش سن نیز از بین نمی‌روند. همینطور علائم حساسیت و آلرژی به غذاهای دریایی معمولا پس از سن شش سالگی نمایان می‌شوند.
در مورد حساسیت به غذاهای دریایی نیز باید به این نکته اشاره کنیم که علائم این نوع از آلرژی نیز همانند حساسیت به بادام زمینی خطرناک است و بهتر است افراد مبتلا به این آلرژی همواره اپی نفرین تزریقی را همراه خود داشته باشند تا مانع از بروز آنافلاکسی شوند.
6.گندم
یکی دیگر از حساسیت‌های شایع به مواد غذایی در میان کودکان، حساسیت به گندم می‌باشد. دلیل این حساسیت واکنش سیستم دفاعی بدن کودکان به پروتئین موجود در گندم است که معمولا پس از سن سه سالگی رفع می‌گردد. توصیه می‌شود مادران در صورتی که کودک‌شان به گندم حساسیت دارد جو دوسر، ذرت، جو، کینوا و برنج را در رژیم غذایی فرزند خود بگنجانند. برای آشنایی با بهترین تغذیه سالم کودکان کلیک کنید.
تشخیص حساسیت غذایی کودکان
اگر علائم و نشانه‌های حساسیت غذایی را در کودک خود مشاهده کردید؛ بهتر است به متخصص اطفال مراجعه کنید تا نوع حساسیت فرزند شما مشخص شود و در ادامه در تغذیه او توجه بیشتری گردد.
معمولا پزشک برای اینکه بتواند نوع حساسیت را در فرزند شما تشخیص دهد؛ سوالاتی همچون علائم و نوع تغذیه کودک، تعداد دفعات بروز واکنش‌های حساسیت، مدت زمان بین تغذیه و شروع علائم، سابقه خانوادگی آلرژی و بیماری‌هایی همچون اگزما و یا آسم و… از شما خواهد پرسید و در نهایت حساسیت کودک‌تان به یک موادغذایی خاص را تشخیص می‌دهد.
فرق عدم تحمل غذایی با حساسیت غذایی کودکان چیست؟
هضم برخی از مواد غذایی برای کودک دشوار است. این مساله ارتباطی با حساسیت غذایی ندارد، بلکه یک مشکل گوارشی است. این کودکان تحمل هضم این غذاها را ندارند. بنابراین مصرف این مواد باید با محدودیت و ظرفیت کم صورت بگیرد. حساسیت غذایی کودکان موضوعی خطرناک تر است. اما تحمل غذایی نیز باید با توجه به رژیم خاص کودک کنترل شود. برخی از عدم تحمل مواد غذایی شامل عدم تحمل لاکتوز، گلوتن و مواد افزودنی در غذا هاست.
برای آشنایی با یک تغذیه سالم کودکان کلیک کنید.
در چه مواردی باید برای حساسیت غذایی کودکان به متخصص مراجعه کرد؟
برخی از مواد غذایی حساسیت زا برای کودکان موجب نشانه هایی شدیدی می شود. آنافیلاکسی واکنش آلرژیک شدیدی است که کودکان به برخی مواد غذایی مثل بادام زمینی نشان می‌دهند. با بسته شدن مسیر تنفسی و مشکل در بلع بلافاصله باید مراجعه به متخصص و اورژانس صورت بگیرد. همچنین حساسیت غذایی کودکان در مواردی که همراه با نشانه های زیر باشد، قطعا نیاز به مداخله پزشکی دارد.
- بیهوشی و از حال رفتن
- درد در ناحیه قفسه سینه
- ضربان قلب یا نبض ضعیف
- کبودی در نواحی مختلف مثل زیر چشم ها و انگشتان
- متورم شدن لب ها و زبان
- تنفس سخت یا خس خس گلو گاه همراه با سرفه است
- گیجی و منگی
روش های درمان حساسیت غذایی کودکان
برای درمان حساسیت غذایی کودکان هنوز هیچ دارو و فرمولی کشف نشده است. بنابراین متخصصین پیشگیری را توصیه می کنند. با توجه به تحقیقات به عمل آمده برخی از مواد غذایی برای کودکان حساسیت زا هستند. مواد غذایی حساسیت زا برای کودکان ممکن است بعد از رشد سیستم ایمنی بدن آن ها از بین برود. اما برای اطمینان مصرف غذاهای ذکر شده در سنین پایین با محدودیت و احتیاط باید صورت بگیرد.
شما باید در مورد رژیم غذایی فرزندتان با متخصص صحبت نمایید. در صورتی که حساسیت های غذایی کودک به حدی است که ویتامین های لازم را هم تحت تاثیر قرار بدهد، آن وقت متخصصین با تجویز داروهای مکمل و ویتامین این کمبود را جبران می کنند. و برای کودکانی که دارای حساسیت های شدیدی هستند داروهایی مثل اپی نفرین تجویز می شود.
سخن آخر
متاسفانه برای رفع حساسیت و آلرژی به مواد غذایی در کودکان هیچ گونه درمانی وجود ندارد. در صورتی که والدین علائم حساسیت و آلرژی را در کودکان خود مشاهده کنند، باید برای کنترل آن‌ها به کمک پزشک مواد غذایی حساسیت زا را شناسایی نمایند و آن را از تغذیه کودک خود حذف کنند. البته گاهی پزشکان برای کم‌تر شدن علائم ناشی از حساسیت در کودکان استفاده از آنتی هیستامین را تجویز می‌کنند.
شدت بروز علائم حساسیت به مواد غذایی در کودکان مختلف با یکدیگر فرق دارد و در برخی موارد خفیف و در برخی موارد خطرناک است. بنابراین بهتر است والدین به این دسته از علائم توجه داشته باشند و برای شناسایی دقیق مواد غذایی حتما به پزشک مراجعه کنند. پیشنهاد می‌شود مقاله نیازهای اولیه کودکان را کلیک کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه غذاهای حساسیت زا برای کودکان می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 با برترین متخصصان کلینیک مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
سوالات متداول
نشانه های حساسیت غذایی کودکان کدامند؟
آیا مصرف غذاهای حساسیت زا برای کودکان خطرناک است؟
