بی انگیزگی در کودکان
بی انگیزگی در کودکان یکی از نشانه های خطری است که والدین باید به آن توجه ویژه کنند. وقتی کودک از درون احساس هیجان و اشتیاق خود را برای انجام کارهای مختلف از جمله بازی و انجام تکالیف درسی از دست میدهد میتوان حالت بی انگیزگی را به او اطلاق نمود. بی انگیزگی در کودکان زمانی تشخیص داده میشود که آنها در برابر محرک های بیرونی، مانند یک تکه مجسمه سرد و خاموش یکجا مینشینند و علاقهای به فعالیت ندارند. علل بروز بی انگیزگی در کودکان بسیار متنوع بوده و عوامل متعددی اعم از خانواده، مدرسه و غیره را در برمیگیرد. اگر کودک شما نیز دچار بی انگیزگی شده و نمیدانید چگونه و از چه طریقی به او کمک کنید، در ادامه مقاله با ما همراه باشید و یا برای دریافت مشاوره کودک کلیک کنید.
بی انگیزگی در کودکان
ما آدم بزرگ ها به دلایل مختلفی ممکن است دچار یاس و بی انگیزگی شویم، اما کودکی دوره ای نیست که بی انگیزگی برای آن طبیعی باشد. کودکان سرشار از انرژی و کنجکاوی هستند و اگر تجربه بودن با کودکی را داشته باشید میدانید که او انگار کل روز کار دارد و شما اگر بخواهید پا به پای او راه بروید حتما از او عقب خواهید ماند. پس بی انگیزگی کودک خود را نادیده نگیرید و حتما در صورت دیدن نشانه های آن با متخصص کودک و نوجوان صحبت نمایید. برای آشنای بیشتر با روانشناسی کودک کلیک کنید.
نشانه های بی انگیزگی در کودکان
نشانه های زیر از عوامل بی انگیزگی کودکان محسوب میشود که توجه به آنها میتواند در درمان کودکان بی انگیزه موثر باشد. شما با توجه به این نشانه ها باید اقدامات لازم را با مشورت یک متخصص کودک انجام دهید.
عدم انجام تکالیف مدرسه
بی انگیزگی کودکان ممکن است در زمینه های مختلف و با نشانه های متفاوت بروز کند، اما مهمترین موقعیتهای که کودکان بی انگیزگی خود را در سطح وسیعتری نشان میدهند، مربوط به انجام تکالیف مدرسه است. معمولا مربیان و معلمان کودک وقتی میبینند دانش آموز به طور مداوم تکالیف خود را انجام نمیدهند یا نصفه و نیمه انجام دادهاند، متوجه بی انگیزگی آنها میشوند.
کودکان ممکن است ندانند برای چه درس میخوانند و درس خواندن قرار است آنها را به کجا برساند. به همین دلیل نسبت به انجام تکالیف درسی احساس اشتیاق و علاقه ندارند. صحبت کردن معلمان درباره آینده و اینکه کودکان به واسطه تحصیل میتوانند به چه جایگاههایی برسند، قطعا مانند جرقهای خواهد بود که در وجود کودکان شعله میکشد و آنها را به سمت هدف گذاری سوق میدهد.
بی انگیزگی در کودکان ناشی از افسردگی
علاقه نداشتن به انجام تکالیف درسی، ورزش و تحرک های بدنی، کناره گیری از جمع دوستان نشانه هایی هستند که زنگ خطر را به صدا در میآورند. وقتی کودکان نسبت به حضور در جمع دوستان و آشنایان بی میل گردند و ترجیح بدهند ساعتها تنها و بدون فعالیت فیزیکی در یک گوشه بنشینند یا اینکه مانند گذشته از انجام برخی بازیها لذت نبرند، مشخص میشود که محرکهایی که قبلا مورد علاقهاش بوده اند، اکنون کم رنگتر شدهاند.
تشدید این حالت در کودکان ممکن است تا جایی پیش رود که آنها دورهای از افسردگی را تجربه نمایند و حتی برای انجام فعالیتهای ساده و پیش پا افتاده نیز احساس هیجان نداشته باشند. برای آشنایی بیشتر با نشانه های افسردگی در کودکان کلیک کنید.
کاهلی در انجام وظایف
وقتی احساس میکنید کودک تان چند مدتی است که از لحاظ رفتاری تغییر کرده است و وقتی به او مسئولیتی میسپارید یا وظیفهای محول میکنید، آن را بدرستی انجام نمیدهد یا با اکراه آن را میپذیرد، باید نسبت به سلامت روان او توجه بیشتری نشان دهید. چرا که ممکن است انگیزه کودک برای انجام وظایف خود در منزل کاهش پیدا کرده باشد و با حالت هایی چون بهانه گرفتن و ریخت و پاش اتاق، آن را بروز نشان دهد.
علل بی انگیزگی در کودکان
بی انگیزگی در کودکان دلایل متعددی دارد که میتوان به موارد زیر به عنوان مهمترین دلایل بی انگیزگی در کودکان اشاره کرد.
توقعات نابجای والدین
گاهی اوقات پدر و مادر به دلیل کمال گرایی یا به علت اینکه خودشان نتوانستهاند به جایگاه دلخواه برسند، از کودک خود انتظارات بیش از اندازهای دارند و میخواهند او را در موقعیتی که خود آرزو داشتهاند ببینند. عدم علاقه به موقعیت مدنظر، سطح پایین توانایی و شکست های پی در پی در مسیر رسیدن به هدف تعیین شده ممکن است حالت بی انگیزگی را در کودکان ایجاد کند.
والدین باید بدانند فرزند آنها یک شخصیت کاملا مستقل با آرزوها، امیال، سطح توانایی و استعداد متفاوت هستند که دوست دارند هدف های مورد علاقه خود را دنبال کنند. وقتی هدف به طور تحمیلی برای کودک تعیین شود، کاهش سطح انگیزه دور از انتظار نخواهد بود. برای آشنایی بیشتر با چگونگی شکل گیری کمال گرایی در کودکان کلیک کنید.
مقایسه کودک با دیگری
هریک از انسان ها، آفریدهای مستقل با ویژگیهای منحصر به فرد هستند. تفاوتهای فردی حتی در بین اعضای یک خانواده و بین خواهر و برادرها هم دیده میشود. هر کدام دارای توانایی و استعداد خاصی هستند به همین دلیل مقایسه کردن کودکان با خواهر و برادرهایش و حتی دوستان، رفتاری کاملا غلط میباشد. وقتی کودک به این نتیجه برسد که هر کاری هم بکند باز هم، خواهر یا برادرش مورد رضایت پدر و مادر قرار میگیرد و وی متهم میشود که مانند برادر و خواهرش نیست، علاقه خود را از دست میدهد. ترجیح می دهد به جای اینکه حرفای مقایسهای پدر و مادر را بشنود از آنها فاصله بگیرد.
برای آن که بدانید چطور باید با او برخورد کنید حتما مقاله آموزش پدر و مادر را بخوانید.
افزایش استفاده از فضای مجازی
وقتی کودک ساعت ها در فضای مجازی میچرخد و از بازی های اینترنتی استفاده میکند، قطعا نسبت به انجام سایر تکالیف خود بی رغبت میشود. بازیهای هیجان انگیز کامپیوتری کجا و انجام تکالیف سخت درسی کجا؟ به دلیل اینکه کودک در هنگام بازی های رایانهای انرژی زیادی صرف میکند، خسته میشود و دیگر توانی برایش باقی نمیماند که به فعالیتهای روزمره بپردازد.
شکست های مداوم
اگر کودک در مسیر تحقق یک هدف هر چند ساده قدم بردارد و در طی مسیر چندین بار شکست بخورد، علاقه درونی خود را برای به پایان رساندن آن مسیر از دست میدهد. شکستهای پی در پی این ذهنیت را در کودک به وجود میآورد که تو استعداد انجام این کار را نداری و یا اینکه از پس آن برنمیایی.
در نتیجه اعتماد به نفس او کاهش مییابد و میپذیرد که فردی بی استعداد و با سطح توانایی پایین است. به طور مثال وقتی در درس ریاضی نمره پایین کسب میکند و در امتحانات نیز موفق عمل نمیکند به این نتیجه میرسد که هرگز موفق نخواهد شد و نسبت به خواندن این درس، علاقه و انگیزه خود را از دست میدهد.
راهکارهای تقویت انگیزه در کودکان
- هیچگاه فرزند خود را با دیگری مقایسه نکنید. قطعا کودک شما نیز دارای تواناییهای منحصر به فردی است.
- وقت بیشتری را به بازی کردن با کودکان اختصاص بدهید. به ویژه اگر پدر و مادر شاغل باشند و ساعتهای طولانی در منزل حضور نداشته باشند.
- کودک را به گروههای دوستانه که هم سن او هستند وارد کنید.
- در انجام تکالیف درسی که برای کودک سخت و طاقت فرسا میباشد، او را راهنمایی کنید.
- به ویژگیهای مثبت کودک خود توجه نمایید و درباره آنها با اطرافیان صحبت کنید.
- به توانایی و استعداد فرزند خود توجه داشته باشید و زمینههای پرورش استعدادهایش را فراهم آورید.
- خواستهها و انتظارات خود را متناسب با توانایی کودک قرار دهید.
- میزان بازیهای رایانهای را کاهش داده و از کودک خود بخواهید وقت بیشتری را به فعالیتهای فیزیکی بپردازد.
- به کودک خود آزادی انتخاب و عمل بدهید تا اعتماد به نفسش افزایش پیدا کند و احساس مثبتی نسبت به خود داشته باشد.
- حتما از خدمات مشاور کودک کمک بگیرید.
برای دریافت مشاوره در زمینه بی انگیزگی در کودکان می توانید از طریق شماره تلفن 02191002360 با متخصصان کودک در کلینیک تخصصی کودک ذهن نو صحبت کنید.
سوالات متداول
آیا تشویق کردن کودک با وجود شکست های پی در پی او می تواند تاثیر گذار باشد و به او انگیزه موفقیت بدهد؟