دنیای کودکان

دنیای کودکان بهترین راه برقراری ارتباط با آنان است. در گذشته گفته می‌شد کودکان بزرگسالانی هستند در ظاهری متفاوت. اما آیا این صحبت گذشتگان درست است و برای شناخت کودکان نیاز به داشتن اطلاعات خاصی نیست؟ درست است که کودکان تا حدود زیادی محیط خود را می‌شناسند اما تفاوت‌های بنیادینی با بزرگسالان دارند. بزرگسالانی که اگر به دوران کودکی خود، حسرت‌ها، رویاها، سرگرمی‌ها و غم و شادی‌های آن زمان نگاه کنند و به آن‌ها بها بدهند، طبیعتا بیشتر متوجه دنیای کودکان خود خواهند شد. کودکان امید زندگی خانواده‌ها و سرمایه آینده هر جامعه هستند و جوامعی که به آینده روشن خود بها می‌دهند، بیش از هر چیز بر روی درک دنیای کودکان و آموزش صحیح و بدون تعصب آنان تاکید دارند. با آگاهی از دنیای کودکان و کمک گرفتن از یک فرد متخصص می‌توانید بهترین برخورد را با فرزند خود داشته باشید.

فهرست مطالب

برای دریافت مشاوره در زمینه دنیای کودکان می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت شهری با شماره 9099070354 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.

دنیای کودکان چگونه است؟

کودکان، در حال آشنایی با جهان هستند و اکثر چیزهایی که پیرامون خود می‌بینند برایشان جدید است. مدام سوال می‌پرسند و گاهی به سختی قانع می‌شوند، مخصوصا اگر پاسخ فریب دهنده دریافت کنند. کودکان در دنیای خود زندگی می‌کنند و رویکردی خودمحورانه دارند. منظور از خودمحوری در دوران کودکی این است که کودکان دنیا را فقط از دریچه نگاه خود می‌بینند و توانایی درک نظرات و شرایط و نگاه دیگران به دنیا را ندارند. بنابراین برای رسیدن به خواسته‌های خود بسیار اصرار می‌کنند و گاهی زمین و زمان را به هم می‌ریزند. بنابراین اولین قدم برای شناخت دنیای کودکان، توانایی نگاه به دنیا از دید کودک است. یعنی بزرگسالان بتوانند دنیا را از دریچه چشم کودک خود نگاه کرده و آن‌ها را درک کنند.

پیشنهاد می شود که مقاله رنگ اتاق کودک را بخوانید.

چرا نباید به کودکان سخت گرفت؟

در گذشته کودکان و مخصوصا کودکان پسر از سنین کودکی به کارهای یدی عموما دشوار روی می‌آوردند. کارهایی که معمولا دنباله شغل پدری و برای مرد تربیت کردن فرزندان پسر انجام می‌دادند. مشاغلی نظیر کشاورزی و دامداری که عمده کارهای انسان قبل از انقلاب صنعتی بوده، باعث می‌شده که داشتن فرزند پسر بسیار خوشایند باشد، به این دلیل که سال‌ها نیروی کار برای خانواده خواهد بود. همچنین فرزندان دختر نیز از سنین پایین به کارهای خانه داری می‌پرداختند. همین مسائل باعث می شده که کودکان به قولی کودکی نکرده و رشد روانی خود را به دست نیاورند.

اینکه همیشه گفته می‌شود بگذارید کودکان بچگی کنند، به این معنی است که نباید از کودک انتظار درک یک بزرگسال و کارکردن را داشت. بله، ممکن است کودک بپذیرد و کار بکند اما هرگز نخواهد فهمید که چرا نباید بازی کند یا آزادانه به رشد خود ادامه دهد. بنابراین دومین قدم در درک دنیای کودکان، دادن آزادی نسبی و فراهم کردن شرایط مناسب برای بازی و فعالیت کودک است. زیرا اصلی‌ترین محرک رشد کودک، بازی است.

بازی، دنیای کودکان است

برای اینکه بتوانید یک کودک و دنیای آن را بشناسید، باید به بازی‌های کودکان نگاه کنید. به عبارت دیگر بازی‌های کودکان نسخه کوچک شده و نمود واقعی زندگی و تفکرات آنان است. کودکی عاشق بازی‌های پر سروصدا و فعالانه است و کودک دیگر، به تنها بازی کردن با وسایل و اسباب بازی‌های خود علاقه دارد. کودکی همیشه دنبال خانه سازی برای خود است و کودکی دیگر، به وقت گذراندن با اداره و دوست‌های خیالی می‌گذراند. بنابراین بازی‌ها آینه شناخت کودکان هستند و کودکی که اجازه و امکانات آزادانه بازی کردن را داشته باشد، نه تنها رشد سالمی خواهد داشت بلکه به مربیان و والدین برای شناخت بهتر خود کمک می‌کند. برای آشنایی با انواع خیال پردازی کودک کلیک کنید.

به همین دلیل است که برخی از متخصصان کودک، به طور جدی و گسترده بر روی ساخت بازی‌های آموزشی برای کودکان کار می‌کنند. زیرا می‌دانند بهترین راه آموزش هر چیز به کودک، آموزش آن از طریق بازی است. ساعت‌ها نصیحت کردن یک کودک به اندازه 10 دقیقه بازی کردن فایده یکسانی خواهد داشت و چه بسا کودک اصلا به صحبت‌های شما گوش ندهد.

دوره های مختلف کودکی و ویژگی‌های آن

کودکی به دوره‌های متعددی تقسیم می‌شود. از زمان تولد تا رسیدن به سن بلوغ، دوران کودکی به حساب می‌آید. البته اکثر روانشناسان تا دو سالگی را خردسالی یا دوره شیرخوارگی نام می‌گذارند و از 2 سالگی تا رسیدن به سن بلوغ که معمولا از 12 تا 15 سالگی است را دوران کودکی می‌نامند. بنابراین 0 تا 2 سالگی دوره نوزادی، 2 تا 6 سالگی دوره کودکی اول یا پیش دبستانی و 6 تا 12 سالگی کودکی دوم یا دوران دبستان نام گذاری می‌شود. دلیل این تقسیم بندی‌ها نیز تغییر محسوس توانایی‌های مغزی و جسمی کودک و همچین میزان ارتباط او با محیط است. در ادامه به طور خلاصه دنیای کودکان در این 3 دوره را بررسی می‌کنیم:

1. دوره نوزادی، سلطه حواس پنجگانه

کودک تازه متولد شده، صرفا موجودی با چند حس غریزی ساده است. به مرور زمان کودک از طریق قوای پنجگانه خود یعنی لامسه به عنوان اولین حس، بویایی، چشایی، شنوایی و بینایی که به عنوان آخرین حس تکامل پیدا کرده و در حدود 6 ماهگی ظاهر می‌شود، دنیای پیرامون خود را می‌شناسد. بنابراین برای ارتباط با کودک باید این حواس و گیرنده‌های آن‌ها را تحریک کرد. به مرور زمان و با آموزش راه رفتن در حدود 1 سالگی، کودک به عنوان یک فرد مستقل و بی نیاز به دیگران، به شناخت محیط روی آورده و به گفته عموم، خرابکاری‌هایش شروع می‌شود. درک کنجکاوی کودک در این دوره، حرف زدن بسیار زیاد با او، توضیح دادن تمام کنجکاوی‌ها و توجه به کودک، تمام ابعاد دنیای کودک شیرخوار است.

برای آشنایی با علت حرف زدن کودک با خودش کلیک کنید.

2. دنیای کودکان | کودکی اول، دوره ارتباط با دنیا

بارزترین ویژگی کودک این دوره، توانایی تکلم است که به او کمک می‌کند تا با دیگران ارتباط برقرار کند. کودک در این دوره باید متوجه شود که دیگر مثل دوران خردسالی، همه چیز ساده در اختیار او نیست و باید برخی از وظایف خود را به مرور زمان یاد بگیرد. به عنوان مثال استفاده از توالت یکی از چالش‌های کودکان این دوره است. کودکان این دوره خود محور هستند و همه چیز را برای خود می‌خواهند.

در عین حال بیش از حد پر انرژی و کنجکاوند، بنابراین والدین باید محیط غنی برای شناخت و یادگیری در اختیار کودک قرار دهند، با او بازی کنند، به سوالاتش پاسخ دهند و انرژی تمام نشدنی آن‌ها را در مسیر درست تخلیه نمایند. یکی از راه های پی بردن به توانایی و دنیای کودکان توجه به نقاشی‌های آن‌هاست، برای تفسیر نقاشی کودک کلیک کنید.

3. کودکی دوم، شکل گیری مفهوم جامعه

پررنگ‌ترین و مهم‌ترین قسمت دوران کودکی، سن آغاز مدرسه و ورود به آن است. کودک در این دوره کاملا درگیر مفاهیمی مثل نظم، درک دیگران، کارگروهی، مسئولیت‌پذیری و غیره می‌شود و دنیای بسیار جذاب و هیجان انگیزی دارد. کودک در این دوران متوجه می‌شود که باید هدفمند شد و زندگی بی دلیل معنایی ندارد. همچنین درک می‌کند که باید به نظر دیگران هم احترام گذاشته و از خودمحوری گذشته فاصله می‌گیرد. کودکان در این سن بسیار انعطاف پذیر و ساده هستند و والدین باید با شناخت کودک خود، نیازهای او، علایق و استعدادهایش را شناخته و آن‌ها را در مسیر شکوفایی قرار دهد.

برای آشنایی با نحوه تعدیل حس مالکیت در کودکان کلیک کنید.

نقش والدین در دنیای کودکان

والدین به عنوان اولین مراقبان کودک و مهم‌ترین الگوهای رفتاری او نقش اساسی در شکل‌دهی دنیای کودکان دارند. رفتار والدین و آموزش‌های صحیح آنان شخصیت کودک را شکل می‌دهد و حتی می‌توانند استعدادهای کودک را نیز کشف کرده و از همین سنین کودکی آن‌ها را پرورش دهند. مشاوره کودک می‌تواند در این زمینه کمک‌کننده والدین باشد. توصیه می‌شود حتما در زمینه روانشناسی کودک نیز مطالعه داشته باشید.