آموزش غذا خوردن به کودک با 7 روش ساده
آموزش غذا خوردن به کودک مانند سایر مهارتها به یکباره رخ نمیدهد. برای این که فرزندتان بتواند به تنهایی غذا بخورد و جایی را کثیف نکند، باید صبور باشید. این آموزشها از 6 ماهگی میتواند شروع شود. با این حال پدر و مادرها باید بدانند که هر بچهای سرعت رشد منحصر به فرد خود را دارد و نباید برای آموزش موضوعات مختلف نظیر تنها غذا خوردن، به کودک فشار بیاورند.
اگر فرزندتان از نظر رشد حرکتی وضعیت نرمالی داشته باشد به مرور در این زمینه پیشرفت میکند. در این میان استفاده از برخی ترفندها نظیر جذاب کردن محیط غذا خوری، فراهم کردن ظروف کودکانه و غذا خوردن همراه کودک یادگیری را تسهیل مینمایند. در صورتی که همه تلاشهایتان بی نتیجه میماند حتما مشاوره کودک دریافت کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه آموزش غذا خوردن به کودک میتوانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت منزل با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
آموزش غذا خوردن به کودک
آموزش غذا خوردن به کودک از جمله مراحل مهم رشد او محسوب می شود. شاید این کار در ابتدا و با تلاش های ناموفقی که داشته اید سخت به نظر برسد. اما با خواندن آموزه ها و نکاتی که در ادامه آورده ایم، آموزش غذا خوردن به کودک بسیار آسان خواهد شد. اما قبل از شروع به سه سوال زیر باید پاسخ بدهید.
- چه زمانی باید آموزش غذا خوردن به کودک شروع بشود؟
- نشانه های آمادگی کودک برای یادگیری غذا خوردن چیست؟
- کدام غذاها مناسب شروع آموزش غذا خوردن به کودک هستند؟
با پاسخ به این سه پرسش خواهید دید که چقدر مستقل غذا خوردن کودک آسان و لذت بخش خواهد شد. پس در ادامه با ما همراه باشید.
برای آشنایی با اصول آموزش به کودکان کلیک کنید.
آموزش غذا خوردن به کودک | کودکان از چه سنی میتوانند خودشان تنها غذا بخورند؟
برای اینکه به فرزندتان یاد بدهید خودش غذا بخورد ابتدا باید بررسی کنید که او از توانایی کافی برای این کار برخوردار است یا خیر. در حقیقت برای آموزش هرچیزی ابتدا باید تناسب سنی موضوع را مد نظر قرار دهید. در ادامه توضیح دادهایم که کودکان در هر بازه زمانی چه توانایی هایی برای غذا خوردن دارند.
کودک 6 الی 12 ماهه
کودکان در این بازه سنی میتوانند شیشه شیر را به تنهایی در دست بگیرند. همچنین اگر در این زمان آنها را در صندلی کودک بگذارید قادرند تکههای کوچک و نرم غذا را با دستان خود گرفته و در دهان بگذارند. در نتیجه میتوان گفت که از 6 ماهگی میتوانید فرزندتان را آماده کنید تا خودش غذا بخورد.
برای آشنایی با مناسب ترین غذای کودک زیر یک سال کلیک کنید.
آموزش غذا خوردن به کودک 1 تا 2 ساله
از 1 سالگی میتوانید برای فرزندتان فنجانهای کوچک ترجیحا درب دار تهیه کنید. آنها در این زمان میتوانند علاوه بر شیشه شیر فنجان را نیز در دست بگیرند. همچنین در سنین 1 تا 2 سالگی کودکان میتوانند استفاده از قاشق را تمرین کنند. البته باید بپذیرید که آنها هنوز نمیتوانند در انجام این کار به مهارت کامل دست یابند. در نتیجه باید کمی کثیف کاری را به جان بخرید!
آموزش غذا خوردن به کودک 2 تا 3 ساله
کودکان در سنین 2 الی 3 سالگی میتوانند از لیوان استفاده کرده و بدون خرابکاری به کمک نی نوشیدنیهای مختلف را میل نمایند. همچنین در این بازه سنی آنها میتوانند استفاده از چنگال را نیز تمرین نمایند. با این حال غذا خوردن با چنگال هنوز برای آنها کمی دشوار است.
آموزش غذا خوردن به کودک 3 الی 4 سال
در سنین 3 الی 4 سالگی میتوانید از فرزندتان انتظار داشته باشید که در استفاده از چنگال نیز به مهارت کافی دست پیدا کند و به شیوه مناسبی در کنار قاشق آن را به کار ببرد.
آموزش غذا خوردن به کودک 4 تا 5 سال
کودکان در سنین 4 تا 5 سالگی تقریبا برای غذا خوردن مستقل میشوند. آنها در این زمان میتوانند از پارچهای آب نیز استفاده کنند و با مهارتهای حرکتی کافی برای خود نوشیدنی بریزند. در نتیجه به طور کل میتوان گفت که کودکان 4 تا 5 ساله تقریبا بدون کمک والدین غذا میخورند.
آموزش غذا خوردن به کودک 5 تا 6 سال
استفاده از چاقو برای کودمان زیر 5 سال توصیه نمیشود. اما از این سن به بعد با افزایش مهارتهای حرکتی و شناختی کودک به این قابلیت دست پیدا میکند که از چاقوها نیز برای پوشت کندن میوه، تکه کردن نان، یا برش زدن سبزیجات و گوش استفاده نماید. نکته قابل توجه اینجاست که در این سن باید به طور غیرمستقیم مراقب نحوه کار کردن کودک با چاقو باشید و در عین حال به او شهامت این را بدهید که از این ابزار نیز استفاده نماید. برای آشنایی با روشهای تربیت کودک متناسب با سن آن ها کلیک کنید.
حتما از صفحه اینستاگرام ذهن نو دیدن نمایید.
نشانه های کودکی که برای آموزش غذا خوردن آمادگی دارد
شما نمی توانید از کودکی که هنوز توانایی نشستن و یا گرفتن شیء در دستانش را ندارد، انتظار مستقل غذا خوردن داشته باشید. پس پیش از شروع آموزش ها حتما موارد زیر را چک کنید.
- کودک خودش تمایل به گرفتن قاشق از دست شما دارد.
- کودک برای جابه جا کردن بشقاب خود یا شما تلاش می کند.
- هنگام بازی و غذا خوردن میبینید که او انگشت شست یا مواد غذایی را به سمت دهانش می برد.
- دست شما را هنگام غذا دادن پس می زند و خودش دستش را در کاسه یا بشقاب فرو می برد.
سن کودک ملاک خوبی برای سنجش آمادگی او نیست. پس به نشانه های ذکر شده بیشتر توجه کنید. شاید کودک نه ماهه شما هنوز نشانه های بالا را بروز ندهد، پس منتظر بمانید و او را مجبور به گرفتن قاشق نکنید. وقتی نشانه های آمادگی برای آموزش غذا خوردن به کودک را دیدید، می توانید با ترفندهایی که در ادامه شرح داده ایم، به او غذا خوردن را یاد بدهید.
چند ترفند ساده برای آموزش غذا خوردن به کودک
در قسمت بالا اشاره کردیم که در هر بازه سنی میتوانید چه مهارتهایی را برای غذا خوردن به کودکتان آموزش دهید. ترفندهای زیر نکات کمکی هستند که در نظر گرفتن آنها باعث میشود فرزندان برای تنها غذا خوردن مشتاقتر شود و روند توانمند شدن در این زمینه را با سرعت بیشتری طی نمایند.
1- آموزش غذا خوردن به کودک در فضای مناسب
کودکان عادت کردهاند که از طریق شما تغذیه شوند. از همین رو ممکن است غذا خوردن به طور مستقل برای آنها کاری کسل کننده باشد. به همین خاطر است که وقتی از بچهها میخواهیم تنها غذا بخورند تمایل چندانی نشان نمیدهند. برای غلبه بر این مشکل پیش از هرچیز باید محیط جذاب و شادابی را برای فرزندتان فراهم کنید. مثلا موزیک مورد علاقه کودک را در محیط غذاخوری کودک پخش کرده و از ظروف غذا خوری مخصوص کوکان استفاده نمایید.
2- نقش یک الگو را برای کودک خود بازی کنید
کودکان بیش از هرچیز از طریق مشاهده موضوعات مختلف را یاد میگیرند. در نتیجه اگر میخواهید به آنها یاد بدهید که خودشان غذا بخورند یکی از روشهای موثر این است که رو به رویشان بنشینید، با آنها غذا بخورید و اجازه دهید با دیدن رفتار شما شروع به تقلید نمایند.
3- آموزش غذا خوردن به کودک | انتظارات خود را با وضعیت رشدی کودک هماهنگ کنید
کودکان از همان ابتدا نمیتوانند به یک باره یاد بگیرند که خودشان غذا بخورند. بلکه در جریان رشد حرکتی خود به مرور در این زمینه ماهر میشوند. از همین رو بسیار اهمیت دارد که انتظارات خود را با توانمندیهای خاص کودک هماهنگ کنید و برای یادگیری، فرزندتان را تحت فشار بیش از حد قرار ندهید. برای مثال این طبیعی است که کودک 1 ساله نتواند به خوبی از قاشق استفاده کند یا هنگام غذا خوردن لباسهای خود را کثیف کند. در این شرایط دعوا کردن کودک و محدود کردن او به خاطر این رفتارها بسیار آسیب زاست و باعث تضعیف روحیه و اعتماد به نفس کودک میشود.
4- در استفاده از قاشق و چنگال کودک را همراهی کنید
کودکان در ابتدا وقتی قاشق یا چنگال را در دست میگیرند نمیدانند که چطور باید آن را به سمت دهان هدایت کنند. از همین رو وقتی برای اولین قاشق را به دست کودک میدهید، دست خود را روی دست او بگذارید و به او کمک کنید تا غذا را در دهان بگذارد. تمرین چندباره این کار کمک میکند که فرزندتان زودتر در استفاده از قاشق و چنگال ماهر شود.
5- از قاشق و چنگال های مناسب کودک استفاده کنید
استفاده از قاشق و چنگال های بزرگ برای کودکان خردسال کار سختی است و می تواند مانع این شود که آن ها بدون کمک والدین غذا بخورند. در نتیجه بسیار اهمیت دارد که وسایل غذاخوری متناسب سن کودک تهیه کنید و به این ترتیب فرایند مستقل غذا خوردن را تسهیل نمایید.
6- آموزش غذا خوردن به کودک با تشویق تلاشهایش
تشویق کردن یکی از روشهای بسیار موثر برای یادگیری کودکان است. در نتیجه سعی کنید به جای تمرکز بر اشتباهات بر تلاشهای مثبت کودک در زمینه تنها غذا خوردن تاکید نمایید و با کارهای سادهای نظیر دست زدن یا گفتن کلامهای ساده نظیر “آفرین” یا “تو بینظیری” او را تشویق نمایید که به تلاشهای خود ادامه دهد.
7- قبل استفاده از فنجان اجازه دهید کودک شیشه شیر را خودش در دست بگیرد
برای اینکه فرزندتان یاد بگیرد از فنجان یا لیوانها استفاده کند، ابتدا به او یاد بدهید که تنهایی شیشه شیرش را در دست بگیرید. وقتی از نظر رشد حرکتی در مهارت نگه داشتن به توانایی کافی رسید، آن وقت میتواند استفاده از فنجان و لیوانها را نیز امتحان کند.
برای آشنایی با علل بی علاقگی کودک به غذا کلیک کنید.
غذاهای مناسب برای آموزش غذا خوردن به کودک
شما باید به شکل غذا هم برای آموزش توجه کنید. در مرحله اول کودک قادر به گرفتن قاشق در دستانش نیست. پس او با دستانش برای برداشتن غذا تلاش خواهد کرد. کودک با این کار مهارت انگشتان و دستانش را محک می زند. او بعد از مدتی قادر خواهد بود که مواد غذایی را مستقیم به دهانش ببرد. در ابتدا شما می بینید که او به جای دهان به لپ، چانه و گردنش غذا را می برد. این به این خاطر هست که هنوز حد فاصل دست و دهان را یاد نگرفته و کنترل کامل روی دستانش ندارد. برای این تمرینات از غذاهای زیر استفاده کنید.
- هویچ، خیار، سیب زمینی، نخود فرنگی و کدو حلوایی کاملا پخته شده
- میوه های فصل را به تیکه های کوچک ببرید و در اختیار او بگذارید
- آماده کردن ماکارونی به صورت کاملا نرم
- تکه های کباب
توجه: غذاهایی که کودک می خورد باید کاملا نرم و پخته باشد، تا در گلوی او گیر نکند. اندازه های تکه های میوه را به نحوی ببرید که او بتواند در دستانش بگیرد و روی آن کنترل داشته باشد. تکه های خیلی ریز ممکن است در گلوی او گیر کند.
اقدامات لازم هنگام خفگی کودک
قبل از هر چیز شما باید غذاهایی که باعث خفگی می شوند را از دسترس کودک خارج کنید. پس از دادن بادام، پسته، گردو، ذرت، هویج خام، کشمش، غذاهای خشک و سرخ شده مثل مرغ سوخاری پرهیز کنید. غذاهای کودک باید نرم و کاملا پخته شده باشند. از غذاهایی که بلعیدن آن ها دشوار است به کودک ندهید. همچنین همه دندان های کودک تان رشد نکرده پس او توانایی جویدن را ندارد. در آموزش غذا خوردن به کودک به این موارد نیز توجه کنید.
هنگام احساس خفگی کودک، شما متوجه رفلاکس حلقی خواهید شد. این رفلاکس به صورت طبیعی در بزرگسالان نیز وجود دارد. وقتی چیزی در گلو گیر میکند انسان به طور ناخودآگاه عق می زند. با این واکنش جسم خارجی از گلو خارج شده و مانع از خفگی می شود.
اگر کودک شما به طور دائم رفلاکس حلقی دارد، باید مساله را پیگیری کنید. با مراجعه به متخصص و بررسی همه جانبه این مساله حل خواهد شد. اما وقتی ماده غذایی مسیر تنفسی را ببندد، رفلاکس کمک چندانی نمی تواند بکند. در واقع ماده غذایی وارد نای شده و امکان نفس کشیدن را میگیرد. این شرایط بسیار خطرناک است و باید هر چه سریع تر مسیر هوا باز شود.
کودک در این حالت ابتدا سرفه می کند اما اگر مسیر باز نشود سکوت کرده و توانایی گریه ویا درآوردن صدا را ندارد. شما در این وضعیت باید تلاش کنید که جسم خارجی را از گلوی کودک خارج کنید. پس انگشتتان به گلو او برده و به خارج کردن جسم خارجی کمک کنید. کودک را به پشت نخوابانید. به سمت شکم او را نگه دارید و یا از او بخواهید که دولا شده و سرفه کند تا جسم خارج شود. بعد از باز شدن راه گلو به او آب بدهید و او را آرام کنید.
برای آشنایی با روش های آموزش مسئولیت پذیری در کودکان کلیک کنید.
سخن آخر
آموزش غذا خوردن به کودک اگر با توجه به نکات ذکر شده باشد، بسیار آسان تر خواهد بود. اما اگر در این کار با مشکلی مواجه شدهاید حتما با شماره های درج شده تماس گرفته و از خدمات مشاوره کودک استفاده کنید. متخصصین با بررسی کامل در آموزش غذا خوردن به کودک و سایر مسائل مربوط به او کمک تان خواهد کرد.
گاه ناتوانی کودک در آموزش مهارت غذا خوردن ناشی از یک مساله رشدی است که باید حتما تحت درمان قرار بگیرد. بنابراین نمود های رفتار کودک را جدی بگیرید و اگر از مراحل رشد طبیعی عقب ماند برای بررسی بیشتر به متخصصین مراجعه نمایید. در نهایت اینکه آموزش غذا خوردن به کودک نه یک روزه بلکه در طی چند ماه صورت می گیرد. بنابراین صبور باشید و از روزهای شیرین کودکی فرزندتان لذت ببرید.
برای دریافت مشاوره در زمینه آموزش غذا خوردن به کودک میتوانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت منزل با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
سوالات متداول
فرزندم 2 سال دارد و هرچقدر به او یاد می دهم که به درستی از قاشق و چنگال استفاده کند باز هم کثیف کاری می کند چه کار کنم؟
آموزش غذا خوردن به کودک از چه سنی باید انجام شود؟