تب نوزاد را چگونه پایین بیاوریم؟
بسیاری از والدین نگران تب نوزاد شیرخواره خود هستند و همواره ازمتخصصان سوال می‌پرسند که دمای طبیعی بدن نوزاد چقدر باید باشد؟ دمای طبیعی بدن نوزادان 36 تا 38 درجه سانتی‌گراد است و بیشتر از این عدد نشان دهنده تب است. تب یک واکنش طبیعی بدن در برابر بیماری و حملات باکتریایی و ویروسی است و به خودی خود بیماری محسوب نمی‌شود، اما باید آن را جدی گرفت. علل مختلفی باعث ایجاد تب در کودک می‌شود و کاهش آن در خانه امکان‌پذیر است، اما در صورتی که نتوانستید تب کودک را کنترل کرده و یا پایین بیاورید حتما باید با اورژانس تماس بگیرید. والدین باید از علائم تب در نوزاد خود آگاهی داشته باشند تا در صورت بروز تب بتوانند سریع‌تر اقدام کنند. در ادامه به بررسی علائم، علل و راهکارهای پایین آوردن تب نوزاد خواهیم پرداخت. برای آگاهی بیشتر در زمینه مشاوره کودک کلیک کنید.
تب نوزاد
تب نشانه بیماری یا عفونت در بدن است و به از بین بردن عفونت‌ها، باکتری‌ها و ویروس‌های ایجادکننده آن کمک می‌کند. اگر بدن کودک بالاتر از حد نرمال باشد، به این معنی است که تب دارد. دمای معمولی بدن نوزاد بین 36 تا 38 درجه سانتی‌گراد است. اگر بدن او بالاتر از این حد برود نشان‌دهنده آن است که بدن در حال مبارزه با یک عفونت یا بیماری است. توجه داشته باشید که تب بالا لزوماً به معنای بیماری جدی در نوزاد شما نیست.
برای آشنایی بیشتر در زمینه مراقبت از نوزاد کلیک کنید.
نشانه‌های تب نوزاد
علاوه بر دمای بالای بدن نشانه‌های زیر نیز در نوزاد شما ممکن است ایجاد شود.
- استفراغ یا اسهال مداوم
- خشکی دهان
- گریه‌های بلند
- سر و صدای زیاد
- بی‌اشتهایی (پس زدن شیر مادر یا شیشه شیر)
- چهره بی‌حال و بی‌رنگ
- تشنج
- دل درد
- خس‌خس سینه یا مشکل در تنفس
- ناله کردن
- گوش درد (در این حالت گاهی نوزاد سعی می‌کند دست خود را به سمت گوش ببرد و آن را بکشد)
علت تب نوزاد
بیشتر تب‌ها به دلیل عفونت (باکتری یا ویروس) ایجاد می‌شوند. دلایل دیگر تب شامل موارد زیر است.
- سرماخوردگی
- آنفولانزا
- ذات‌الریه، مننژیت یا سایر بیماری‌های مرتبط با دستگاه تنفسی
- مشکلات دستگاه گوارش
- عوارض داروهای خاص مانند آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهای ضدتشنج و داروهای فشار خون
- دهیدراته شدن (به معنای کم‌آبی بدن نوزاد است که ناشی از عدم تغذیه مناسب با شیر مادر یا شیر خشک است)
- وجود یکی از بیماری‌های وابسته به گرما
- سرطان
- بیماری‌های خودایمنی (هنگامی که بدن شما به اشتباه به بافت سالم حمله می‌کند).
- برخی از واکسیناسیون‌های دوران کودکی
- لباس زیاد یا بسیار تنگ
- ماندن طولانی‌مدت در محیط بسیار گرم
- سندرم (NAS (Neonatal Abstinence Syndrome یا سندرم ترک مصرف مواد نوزاد است و هنگامی که مادر در دوران بارداری ماده مخدر یا دخانیات مصرف کند نوزاد وی نیز به این مواد وابسته خواهد شد. در زمان تولد چون ارتباط خونی و تغذیه‌ای جنین با مادر قطع می‌شود، بدن نسبت به قطع مصرف مواد واکنش نشان می‌دهد که یکی از این واکنش‌ها تب می‌باشد).
نحوه اندازه‌گیری تب نوزاد
نوزادان به دلیل آسیب‌پذیری بیش از حد نیاز به مراقبت‌های پیوسته و مکرر دارند. از این رو، پزشکان توصیه می‌کنند همواره دمای بدن نوزادان چک شود. برای این کار شما نیاز به یک دماسنج (ترمومتر) دارید. سعی کنید از دماسنج دیجیتال استفاده کنید چرا که دماسنج‌های شیشه‌ای به علت داشتن جیوه سمی خطرناک می‌باشند. شما از طریق راه‌های مختلفی می‌توانید دمای بدن فرزند خود را اندازه‌گیری کنید. کافی است از دماسنج توسط یکی از راه‌های زیر استفاده کنید.
- از راه دهان (قرار دادن دماسنج زیر زبان)
- از راه مقعد
- از راه زیر بغل
- از راه قسمت گیجگاه (شقیقه) در پیشانی
- از راه پرده گوش
راهکارهای پایین آوردن تب نوزاد در خانه
گاهی پیش می‌آید که شب‌هنگام متوجه تب فرزند خود می‌شوید و یا روزهای متعددی است که تب او پایین نیامده است. در این مواقع می‌توانید راه‌های زیر را برای کاهش دمای بدن نوزاد خود انجام دهید.
لباس راحت و خنک به او بپوشانید
حتما لباس‌های نوزاد خود را چک کنید. اگر لباس تنگی بر تن دارد آن را با لباس راحتی تعویض کنید. سعی کنید لباس نخی و غیرپلاستیک به او بپوشانید. هنگام خوابیدن نیز پتوی نازکی بر روی او بیندازید تا احساس گرمای کمتری کند.
دمای محیط کودک را تنظیم کنید
گاهی گرمای بیش از حد محیط می‌تواند منجر به تب کردن فرزندتان شود. سعی کنید دمای اتاق و خانه را متعادل نگه دارید، نه زیادی سرد و نه زیادی گرم. بهترین دما برای اتاق کودک بین 20 تا 23 درجه سانتی‌گراد است.
از حوله مرطوب استفاده کنید
با یک حوله مرطوب‌شده با آب سرد دست‌ها، پاها، سر، گردن و بدن کودک خود را به آرامی خنک کنید. این کار به کاهش دمای بدن او کمک بسیاری می‌کند.
شیر مادر را قطع نکنید
هرگز شیر خود را قطع نکنید. برخی تصور می‌کنند نوزادان نیز مانند بزرگسالان با نوشیدن مایعاتی همچون آب، شیر گاو و آب میوه‌ها زودتر می‌توانند تب خود را بکاهند. اما این تصور غلطی است و نوزاد تا 6 ماه اول تنها به شیر مادر احتیاج دارد و تمامی مواد مورد نیاز بدن خود را می‌تواند از طریق آن تامین کند. آب یا هر نوشیدنی دیگر باعث پر شدن شکم نوزاد می‌شود و اجازه نمی‌دهد از شیر مادر تغذیه کند.
بیش از حد حمام نکنید
به دلیل تب نوزاد خود را بیش از حد حمام نکنید چراکه به دلیل لطافت پوست ممکن است ناخواسته او را دچار مشکل کنید. اگر وقت حمام او رسیده است، سعی کنید با آب ولرم او را بشویید تا دمای بدنش کاهش یابد.
با خاطر داشته باشید که اگر نوزاد زیر 3 ماهه شما دچار تب شد، حتما به پزشک مراجعه کنید. تب در این سن به شدت مهم و نگران کننده است. برای آشنایی با سایر نیازها و اقدامات لازم در ارتباط با نوزاد تازه متولد شده کلیک کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه کودک می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 با برترین متخصصان کلینیک تخصصی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
سوالات متداول
هنگام مواجهه با تب نوزاد چه زمان به پزشک مراجعه کنیم؟
آیا استامینوفن، ایبوپروفن، انواع آنتی بیوتیک‌ها یا دیگر داروهای تب‌بر برای پایین آوردن تب مفید هستند؟
تب بالای چند درجه میتونه مشکل ساز بشه؟
تب بالا 37.5 درجه را باید جدی بگیرید و به متخصص کودک مراجعه نمایید.