درمان اوتیسم

با وجود پیشرفت‌های روز افزون در علم پزشکی، هنوز درمان اوتیسم به طور قطعی پیدا نشده است. با این حال فعالیت‌های آموزشی و درمان‌های رفتاری تا حد زیادی به بهبود علائم اختلال اوتیسم و جلوگیری از پیشروی این بیماری کمک می‌کند. آنچه که اهمیت دارد تشخیص زود هنگام اوتیسم و بالا رفتن سطح آگاهی والدین کودک نسبت به این اختلال است. به خصوص اگر اوتیسم زیر سه سالگی تشخیص داده شود، در روند بهبود بیماری تأثیر بسزایی خواهد داشت. نحوه‌ی برخورد والدین با کودک اوتیستیک اهمیت بسیاری دارد؛ بنابراین لازم است والدین نیز آموزش ببینند و با مشاور کودک و روانشناس در ارتباط باشند. برای کسب اطلاع بیشتر در زمینه مشاوره کودک کلیک کنید.

فهرست مطالب

برای دریافت مشاوره در زمینه درمان اوتیسم کودکان می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت شهری با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان کلینیک تخصصی ذهن نو تماس حاصل نمایید.

آیا اوتیسم درمان دارد؟

اوتیسم طیف وسیعی از اختلالات رشدی را در بر می‌گیرد و با نقص در عملکرد اجتماعی و ارتباطی همراه است. فرد مبتلا به این اختلال دایره‌ی علایق و فعالیت‌های محدودی دارد و اغلب رفتارهای کلیشه‌ای و تکراری، اختلال در زبان و گفتار را از خود بروز می‌دهد. اگر چه درمان‌های رفتاری تا حد زیادی به پیشرفت فرد در زمینه‌های اجتماعی و رفتاری کمک زیادی می‌کنند اما هیچ دارو و معالجه‌ی قطعی برای این اختلال وجود ندارد و تنها می‌توان با استفاده از روش‌هایی که در ادامه ذکر می‌کنیم به کنترل بیماری و کاهش علائم امیدوار بود. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه اختلالات طیف اوتیسم کلیک کنید.

درمان اوتیسم با روش یکپارچگی شنیداری

در درمان یکپارچگی شنیداری گفته می‌شود که حساسیت‌های کودک به صداها یکی از علل اصلی بروز رفتارهای ناسازگارانه در اوست. در این روش فرد را در معرض طیف تصادفی از صداها قرار می‌دهند تا به ورودی‌های مختلف شنوایی عادت کرده و آن‌ها را طبیعی ارزیابی کند. این روش درمانی در جلسات نیم ساعته و در طول هفته برقرار می‌شود. از فواید این روش کاهش و بهبود رفتارهای نابهنجار و افزایش شناخت، حافظه و رفتارهای اجتماعی است.

روش teach در درمان اوتیسم

این روش در حال حاضر بسیار پر طرفدار بوده و از انتخاب‌های اصلی در درمان اوتیسم به شمار می‌رود. این روش درمانی روشی ساختمند است که بر رشد فردی و استقلال فرد مبتلا به اوتیسم تأکید دارد. روش teach در تمام ابعاد ساختاری کودک اوتیستیک مداخله می‌کند به همین سبب آن را یک مدل کل‌نگر در درمان ا‌وتیسم در نظر می‌گیرند. در این روش به کودک آموزش داده می‌شود تا چطور به درک بهتر محیط اطراف و رفتارهای اطرافیانش بپردازد. برای مثال کودک یاد می‌گیرد وقتی دچار درد در ناحیه‌ای از بدنش می‌شود، به جای جیغ و فریاد زدن احساس خود را به والدینش بگوید.

روش تحلیل رفتار کاربردی در درمان اوتیسم

روش تحلیل رفتار کاربردی موفق‌ترین روش درمان اوتیسم شناخته شده‌است. در این روش رفتارهای مثبت کودک به واسطه‌ی پاداش‌ها تقویت و رفتارهای منفی او کاهش می‌یابد. همچنین با استفاده از روش‌های زنجیره سازی و شکل دهی رفتار می‌توان مهارت‌ها و توانایی‌های جدیدی را در کودک مبتلا به وجود آورد.

برخی دیگر از روش‌های رفتار درمانی

از انواع روش‌های درمانی رفتاردرمانی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. روش ارتباط با تبادل تصویر

این روش برای کودکان اوتیسمی به کار می‌رود که در زبان و گفتار اختلال دارند. به کودک آموزش داده می‌شود تا با استفاده از تصاویر، احساسات و نیازهای خود را به اطرافیان منتقل کند.

2. روش فلور تایم

در این روش بیشتر از بازی درمانی استفاده می‌کنند و به کودک مبتلا به اوتیسم کمک می‌شود تا در طی مجموعه‌ای از بازی‌های مرحله‌ای، ارتباطات خود را با دیگران بیشتر کند.

3. داستان‌های اجتماعی

داستان‌های اجتماعی به کودک کمک می‌کند تا یاد بگیرد چگونه احساسات و منظور دیگران را درک کند. از طریق گوش کردن به این داستان‌ها می‌فهمد چه جواب یا عکس العملی مناسب است.

4. درک مجموعه حواس

این روش باعث می‌شود تا کودک دارای اوتیسم بیشتر از حواس پنج گانه‌ی خود بهره ببرد. برای مثال کودکی که در حس لامسه‌اش دچار مشکل است، اشیاء متفاوت با جنس‌های مختلف را لمس و با آن‌ها کار می‌کند.

برای کسب اطلاعات بیشتر درباره جدیدترین روش‌های درمانی برای اختلالات عصبی رشدی کلیک کنید.

درمان اوتیسم با موسیقی

درمان با استفاده از موسیقی یکی از روش‌های مؤثر و جدید جهت بهبود و کاهش علائم‌اوتیسم در کودکان است. در این نوع درمان، درمانگر از روش‌هایی مانند بداهه نوازی، خواندن شعرهای ریتمیک و گوش دادن به موسیقی تعاملات مثبتی را با کودک اوتیستیک برقرار می‌کند. از آنجایی که ناتوانی در برقراری ارتباط مشخصه‌ی اصلی اوتیسم است، درمانگر در موسیقی درمانی تلاش می‌کند تا با تمرکز بر ارتباط و به خصوص ارتباط غیرکلامی، تجربه‌‌ی هیجانات سالم را به کودک مبتلا هدیه دهد. موسیقی درمانی اغلب در روند درمان‌های شناختی رفتاری و یا گفتار درمانی توسط روانشناس و کاردرمانگر، به عنوان یک درمان کمکی انجام می‌شود.

بازی درمانی از روش‌های مؤثر در درمان اوتیسم

بازی درمانی از جمله مؤثرترین روش‌ها برای درمان انواع اختلالات کودکان به شمار می‌رود و درمانگران آن را به شدت توصیه می‌کنند. هدف از بازی درمانی این است که کودک در فرآیند بازی کردن، بتواند احساسات و هیجانات مختلف را تجربه کرده و ابراز نماید. اغلب کودکان مبتلا به اوتیسم نمی‌توانند احساسات دیگران را تشخیص دهند و همچنین در بروز احساسات و هیجانات خود مشکل دارند؛ بازی درمانی این امکان را به آن‌ها می‌دهد تا در فضایی شاد و بدون تنش چنین موضوعاتی را فرا بگیرند و تمرین کنند.

برای آشنایی با نحوه آموزش و رفتار با کودکان استثنایی کلیک کنید.

رژیم غذایی برای درمان اختلال طیف اوتیسم

اغلب بدن کودکان مبتلا به اوتیسم نسبت به مواد غذایی حاوی گلوتن و کازیین واکنش منفی می‌دهد. این پروتئین‌ها که در موادی همچون گندم و لبنیات وجود دارند، علائم بیماری و پرخاشگری‌های کودک را افزایش می‌دهند. رژیم غذایی بدون گلوتن و کازیین می‌تواند جهت جلوگیری از افزایش علائم مؤثر باشد. بهتر است مواد غذایی مانند گندم، محصولات حاصل از آن و لبنیات از برنامه غذایی کودک مبتلا به اوتیسم حذف شود و یا بسیار محدود باشد.

در برخی موارد گزارش شده که مهارت‌های اجتماعی و تکلم کودکان مبتلا به اوتیسم با رعایت این رژیم غذایی به میزان زیادی بهبود یافته است. مصرف مواد غذایی همچون میوه‌جات و سبزیجات تازه، قرص اُمگا سه، گوشت قرمز و سفید، ویتامین ب، ویتامین د، قرص کلسیم و آب زیاد به درمان ناهنجاری‌های ناشی از اوتیسم کمک شایانی می‌کند. شیر شتر یکی دیگر از مواردی است که به دلیل پروتیين‌های محافظ و آنزيم‌های ضد باكتریایی که دارد، تأثیر بسزایی در کاهش علائم دارد.

دارو درمانی

داروها جهت کاهش علائم رفتاری اختلالات طیف اوتیسم مانند تحریک پذیری، پرخاشگری، خودآزاری و رفتارهای آسیب‌زننده دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند و تأثیرات مثبتی هم دارند. علاوه بر این داروها با کاهش رفتارهای مداخله کننده به پیشرفت و اثربخشی بیشتر روش‌های رفتار درمانی مانند روش تحلیل رفتار کاربردی کمک می‌کنند. ریسپریدون اولین داروی تأیید شده در درمان اوتیسم است و در کاهش رفتارهای پرخاشگرانه و خودآزاری تأثیر بسزایی دارد اما متاسفانه عوارضی همچون سرگیجه، خشکی دهان و افزایش اشتها را برای کودک به همراه دارد.

از دیگر داروهای مؤثر در بهبود علائم اوتیسم آرپیرازول است که می‌تواند بر بیش فعالی و افزایش کیفیت زندگی کودکان مبتلا به اوتیسم هم مؤثر باشد. کلوزاپین نیز از جمله داروهایی است که به میزان زیادی پرخاشگری در کودکان اوتیسم را کاهش می‌دهد اما عوارض جانبی سنگینی مانند افزایش وزن و سندروم متابولیک را به همراه دارد به همین دلیل به ندرت در میان داروهای تجویزی اختلال اوتیسم قرار می‌گیرد.

داروی بعدی هالوپریدول یا هالدول نام دارد که بیشتر جهت درمان اسکیزوفرنی، سندروم تورت و توهم مورد تجویز قرار می‌گیرد اما می‌تواند علائم بیش فعالی و نقایص اجتماعی ناشی از اوتیسم را بهبود بخشد. مصرف طولانی مدت این دارو منجر به حرکات غیر ارادی عضلات می‌شود. هیچ کدام از داروهای ذکر شده را خودسرانه و بدون مشورت پزشک به کودک اوتیستیک ندهید.

سؤالات متداول

جدیدترین روش درمان اوتیسم کدام است؟

امروزه بیشتر از درمان‌های رفتاری مانند روش تحلیل رفتار کاربردی، روش تیچ و موسیقی درمانی و بازی درمانی برای کاهش علائم و کنترل اختلال اوتیسم بهره می‌گیرند و تمام این درمان‌ها لازم است زیر نظر مشاور کودک انجام گیرد.

درمان اوتیسم با طب سنتی چگونه است؟

طب سنتی و غذاها و داروهایی که برای درمان مطرح می‌شوند تنها مکمل روش‌های رفتاری و روانی هستند و نمی‌توان به آن‌ها تکیه کرد. از جمله مواد غذایی مؤثر در درمان اوتیسم می‌توان به گیاه جینکوبیلوبا انگور، کنگر مخلوط عسل و آویشن در آب و آب شلغم به همراه عسل اشاره کرد.