علائم افسردگی شدید | علت و نشانه های انواع افسردگی

علت و علائم افسردگی شدید بستگی به عوامل ژنتیکی، محیطی و سبکزندگی دارد. این اختلال شایع ترین اختلال روانی است که تقریبا همه افراد حداقل یک دوره در طول زندگیشون به یکی از انواع افسردگی مبتلا می شوند. اما همین بیماری رایج اگر نادیده گرفته شود می تواند زخم های کهنه ای به جا بگذارد. تا جایی که آنقدر با فرد عجین میشود که نشانه های افسردگی جزوی از شخصیت فرد پنداشته می شود. به همین منظور تشخیص این اختلال کار آسانی نیست. در ادامه انواع، علت، علائم افسردگی را شرح داده ایم. در صورتی که خود یا عزیزی نیاز به کمک دارید کافی است روی مشاوره افسردگی کلیک کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه نشانه های افسردگی شدید می توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت شهری با شماره 9099070354 تماس بگیرید.
انواع افسردگی
افسردگی یک اختلال روانی شایع است که در انواع مختلفی بروز می کند. هر نوع، ویژگی ها و روش های درمانی خاص خود را دارد. در ادامه مهم ترین انواع افسردگی را بررسی می کنیم.
نوع افسردگی | نشانه ها | مدت زمان |
افسردگی اساسی (MDD) | احساس غم و ناامیدی عمیق از دست دادن علاقه به فعالیتهای لذتبخش تغییرات وزن و اشتها (کاهش یا افزایش شدید) اختلال خواب (بیخوابی یا پرخوابی) خستگی مزمن افکار خودکشی | حداقل 2 هفته پیاپی |
افسردگی مداوم | احساس غم و کمانرژی بودنِ تقریباً همیشگیش اعتماد به نفس پایی مشکل در تصمیمگیری تغییرات اشتها و خواب (کمتر شدید از MDD) | خفیف تر اما مزمن – حداقل 2 سال در بزرگسالان و 1سال در نوجوانان |
افسردگی شیدایی | در دوره افسردگی: علائم مشابه MDD. در دوره شیدایی: انرژی بیشازحد رفتارهای impulsive (خرج کردن بیرویه، ریسکپذیری غیرمنطقی) کاهش نیاز به خواب | تناوب بین دوره های افسردگی و شیدایی |
افسردگی فصلی | خوابآلودگی زیاد افزایش اشتها (ویار به کربوهیدراتها) تحریکپذیری درمان: نوردرمانی (Light Therapy)، ویتامین D. | مرتبط با فصل ها (معمولا پاییز و زمستان به دلیل کمبود نور خورشید) |
افسردگی پساززایمان | گریههای بیدلیل احساس بیارتباطی با نوزاد افکار آسیب به خود یا کودک (در موارد شدید) | در مادران پس از تولد نوزاد (معمولا 1 سال پس از زایمان) |
افسردگی روان پریشانه | ترکیب افسردگی شدید + علائم روانپریشی (هذیان و توهم) مثال: فرد باورد دارد گناهکار است یا صداهایی می شوند که را سرزنش می کنند. | – |
افسردگی نامعلوم | افزایش اشتها و وزن پرخوابی حساسیت به طرد شدن احساس سنگینی در اندام ها | ممکن است با رویدادهای مثبت موقتا بهبود یابد |
افسردگی موقعیتی | واکنش به یک رویداد استرسزا (مثل طلاق، بیماری، بیکار شدن، مرگ عزیزی) | موقتی است و معمولا با کاهش استرس بهبود می یابد |
برای دیدن کانال تلگرامی ذهن نو کلیک کنید.
علت افسردگی چیست؟
بروز افسردگی در افراد فقط به یکعلت خاص محدود نمیشود. از دلایل این اختلال میتوان به مشکلات زندگی، بیماریهای جسمی یا عوامل دیگر اشاره کرد. بعضی از افراد در پی حوادث و رویدادهای ناگوار و ناخوشایند به افسردگی مبتلا میشوند و عدهای هم ناگهانی و بدون هیچ اتفاق خاصی دچار افسردگی میشوند.
افسردگی یک اختلال پیچیده است که میتواند ریشه در عوامل زیستی، روانی و اجتماعی داشته باشد. در ادامه، مهمترین دلایل بروز افسردگی را بهصورت ساده و طبقهبندیشده بررسی میکنیم:
۱. عوامل زیستی و ژنتیکی
سابقه خانوادگی: اگر در بستگان درجهیک (پدر، مادر، خواهر و برادر) افسردگی وجود داشته باشد، احتمال ابتلا افزایش مییابد.
عدم تعادل شیمیایی مغز: کاهش سطح سروتونین و نوراپینفرین (موثر در تنظیم خلق و خو) میتواند باعث علائمی مثل:
- احساس غم شدید صبحگاهی
- کمخوابی یا پرخوابی
- کاهش عزتنفس
- تمایل به خودآزاری
۲. مشکلات جسمی و روانی
بیماریهای مزمن (مثل دیابت، سرطان، اماس) فشار روانی ایجاد میکنند.
اختلالات اضطرابی (وسواس، اضطراب فراگیر) اغلب با افسردگی همراهند.
۳. الگوهای فکری منفی
باورهای ناسالم مانند:
“من دوستداشتنی نیستم.”
“همهچیز باید کامل باشد.”
“دیگران را راضی نگهدارم، حتی به قیمت نادیده گرفتن خودم.”
تحریفهای شناختی (اشتباه در تفسیر رویدادها) از نظریه آرون بک (پدر درمان شناختی افسردگی).
۴. شکست و ناکامی
واکنش به شکست بستگی به نگرش فرد دارد:
اگر شکست را دائمی، کلی (مثل “من در هیچچیز موفق نمیشوم”) و ناشی از خود بداند، خطر افسردگی بیشتر است.
۵. سوگ و از دست دادن عزیزان
مرگ، جدایی یا شکست عشقی میتواند افسردگی ایجاد کند.
هرچه رابطه عمیقتر باشد، تاثیر روانی آن بیشتر است.
۶. سبک تربیتی والدین
تربیت بیشازحد سختگیرانه یا حمایتگرایانه باعث:
اعتمادبهنفس پایین
ترس از تجربههای جدید
وابستگی به دیگران
🔍 مشاوره کودک میتواند از آسیبهای آینده جلوگیری کند.
۷. محیط اجتماعی
تنهایی (حتی در جمع)
معاشرت با افراد منفینگر
فقدان حمایت اجتماعی در بحرانها
۸. سبک زندگی ناسالم
- کمخوابی یا خواب بیکیفیت
- تغذیه نامناسب (کمبود ویتامین D، امگا۳)
- کمتحرکی
- استرس شغلی
۹. بحرانهای زندگی
- از دست دادن شغل
- طلاق
- مشکلات مالی
شیوع افسردگی در چه کسانی بیشتر است؟
افسردگی مختص گروه خاصی نیست و در تمامی سنین، نژاد، اقوام و طبقات اجتماعی چه در زنان و چه در مردان به وجود میآید. همهی افراد در هر سنی ممکن است به افسردگی مبتلا شوند اما افسردگی در دستهای از افراد بیشتر اتفاق میافتد. آمارها نشان داده که زنان بیشتر از مردان مبتلا به افسردگی میشوند. افرادی که به افسردگی مبتلا میشوند از خود نشانه هایی را بروز میدهند. معمولا علائم افسردگی شدید با انواع دیگر افسردگی متفاوت است. که این مقاله مختص علائم افسردگی شدید است.
برای آشنایی با نشانه های افسردگی پنهان کلیک کنید.
شایع ترین علائم و نشانه های افسردگی
افسردگی علائم متعددی دارد که از نشانههای شایع و علائم افسردگی شدید میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
1- بیعلاقگی نسبت به فعالیتهای روزمره
یکی از علائم افسردگی شدید، بی علاقگی نسبت به فعالیت های روزمره است. برای افراد افسرده سرگرمیها، تفریحات، فعالیتهای اجتماعی یا روابط جنسی مانند گذشته اهمیتی ندارد و دیگر نمیتوانند مثل سابق از کارهای مورد علاقهشان لذت ببرند. در واقع هیچ کاری شور و هیجان را در آنها ایجاد نمیکند.
2- نشانه های افسردگی و اختلالات خلقی
اختلالات خلقی از دیگر علائم افسردگی شدید است. احساس غم و اندوه فروان، بیحوصلگی، بیانگیزگی و ناامیدی احساساتی هستند که اگر بدون دلیلخاصی به مدت طولانی و شدید وجود داشته باشند، میتوانند از نشانه های افسردگی باشند. افراد مبتلا به افسردگی بیشترین هیجانی که تجربه میکنند غم و اندوه فراوان است.
3- آشفتگی روان و بی قراری
از دیگر علائم افسردگی شدیدف آشفتگی روانی است. در بسیاری از مبتلایان به بیماری افسردگی قوای جسمانی کم شده و یا به بی قراری حرکتی دچار میشوند. به این صورت که حتی برای برخواستن از رختخواب نیز دچار سختی و مشقت میشوند.
4- تغییرات اشتها از نشانه های افسردگی
تغییرات اشتها از دیگر علائم افسردگی شدید است. خوردن بیش از حد یا خیلی کم میتواند از نشانه های افسردگی باشد. افراد افسرده اشتهای خود را از دست میدهند و یا کمتر از قبل غذا میخورند. این تغییرات در مصرف غذا باعث افزایش یا از دست دادن وزن میشود. برای آشنایی با نشانههای بی اشتهایی ناشی از افسردگی کلیک کنید.
5- افزایش یا کاهش وزن
از دیگر علائم افسردگی شدید، کاهش یا افزایش وزن است. افسردگی روی هورمونهای تنظیم کنندهی اشتها اثر گذاشته و باعث میشود که فرد میل بیشتر یا کمتری به مصرف غذا داشته باشد. همچنین مشکلات خواب مربوط به افسردگی هم میتواند مشکل اشتها را بیشتر کند چراکه کمبود خواب نیز هورمونهای گرسنگی و سیری را مختل میکند.
6- علائم افسردگی | ناتوانی در لذت بردن از زندگی
ناتوانی در لذت بردن از زندگی، از علائم افسردگی شدید است. شخص افسرده تقریبا از انجام هیچ کاری لذت نمیبرد و هیچ میلی برای انجام فعالیتهای سرگرم کننده و لذت بخش در خودش نمیبیند. حتی اگر کاری را انجام دهد که در گذشته از تجربه کردن آن لذت میبرده، اکنون دیگر آن احساس را نمیکند.
7- کندی روانی و حرکتی
کندی روانی _ حرکتی یکی از علائم افسردگی شدید است. علامتی که در بیماران افسرده شدید، بیشتر دیده میشود. کندی روانی و حرکتی با تنبلی فرق دارد، تنبلی میتواند از نشانه های افسردگی یا ویژگی شخصیتی فرد باشد یعنی فرد یا افسرده و یا به لحاظ شخصیتی تنبل است. در حالی که کندی روانی و حرکتی از علائم شایع ابتلا به افسردگی شدید محسوب میشود.
8- علائم افسردگی | عدم تمرکز
از دیگر علائم افسردگی شدید، عدم تمرکز میباشد. کاهش قدرت تصمیم گیری و کاهش توانایی تفکر و تمرکز از مشکلات افراد مبتلا به افسردگی میباشد. یک شخص افسرده ممکن است توجه خود را در مکالمات از دست بدهد. مشکلات حافظه از بزرگترین مشکلات افراد افسرده است.
9- تغییرات خواب از نشانه های افسردگی
کمبود خواب و افسردگی تاثیر مستقیمی با یکدیگر دارند و از علائم افسردگی شدید میباشد. به این صورت که کمبود خواب افسردگی را شدیدتر کرده و افسردگی نیز اختلالات خوابرا بیشتر میکند. احتمال افسردگی در افراد مبتلا به بی خوابی چند برابر بیشتر از افراد عادی است. خواب بیش از حد نیز میتواند نشانهای از افسردگی باشد. مشکل خواب معمولا با داروی تجویز شده از سوی پزشک برطرف میشود. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه داروهای ضد افسردگی کلیک کنید.
10- کمبود اعتماد به نفس
یکی از علائم افسردگی شدید، کمبود اعتماد به نفس است. مبتلایان به افسردگی همیشه به فکر کمبودها و شکستهایشان هستند و احساس گناه شدیدی را تجربه میکنند. بازنده بودن در زندگی از افکار مداوم آنان است و به نوعی انرژی منفی در ذهنشان نقش میبندد. برای جلوگیری از گوشه گیری در افسردگی کلیک کنید.
11- ناامیدی از نشانه های اصلی افسردگی
نا امیدی از دیگر علائم افسردگی شدید است. افسردگی این احساس را در فرد ایجاد میکند که گویی دیگر هیچ اتفاق خوبی رخ نخواهد داد. معمولا به دنبال این منفی نگری، افکاری مانند خودکشی به ذهنشان میرسد که باید بسیار جدی گرفته شده و درمان شوند. برای کسب اطلاعات در زمینه درمان افسردگی کلیک کنید.
12- ژنتیک
ژنتیک نیز در بروز علائم افسردگی شدید دخیل است. در برخی موارد، اختلالات خلقی و افکار خودکشی زمینهی ژنتیکی دارند اما ژنتیک فقط یکی از عوامل افزایش دهندهی خطر ابتلا به افسردگی است. بروز علائم و نشانه های افسردگی در کسانی که زمینهی ژنتیکی دارند، معمولا در سنین پایینتر بروز پیدا میکند. علاوه بر عامل ژنتیک، عوامل دیگری مثل شرایط و اتفاقات زندگی در مبتلا شدن این افراد به افسردگی مؤثر هستند.
تفاوت علائم افسردگی در زنان و مردان
در بخش های قبل از علائم افسردگی شدید صحبت کرده ایم. اما بین خانم ها و آقایان تفاوت علائم وجود دارد؟ مردان معمولا به دلایل فرهنگی از افسردگی خودشان خجالتزده میشوند و به همین خاطر سعی در تحمل بیماری دارند یا با مصرف مواد مخدر، خود درمانی میکنند. درمان نشدن افسردگی در مردان میتواند پیامدهای فاجعه باری داشته باشد زیرا آمار خودکشی در مردان بیشتر از زنان است.
خانمها روحیه حساسی دارند و ممکن است بیشتر به افسردگی دچار شوند. برای همین است که معمولا خطر ابتلا به افسردگی در خانمها معمولا دو برابر آقایان میباشد. عوامل بسیاری در بروز افسردگی زنان موثر هستند که از آنها میتوان به عوامل ژنتیکی و بیولوژیکی، هورمونی، محیطی و مشکلات روانی اشاره کرد.
عوارض علائم افسردگی شدید درمان نشده خانم ها
- اضطراب یا نگرانی بیش از حد
- افزایش یا کاهش اشتها
- افزایش خودانتقادی و کاهش اعتمادبهنفس
- تغییر در خلقوخو مانند گریه بیدلیل و خنده کمتر
- اختلال در دوره قاعدگی
عوارض علائم افسردگی شدید درمان نشده آقایان
- افت انرژی، احساس ناامیدی و عدم علاقه به فعالیت روزمره
- کاهش تمرکز و توانایی تصمیمگیری
- افزایش خشم و عصبانیت
- کاهش میل جنسی و مشکلات در روابط جنسی
کلام آخر
برای دریافت مشاوره در زمینه علائم افسردگی شدید میتوانید در ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت منزل با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
سوالات متداول
بله، در بسیاری از موارد افسردگی منجر به کاهش یافتن میل جنسی میشود. با این حال این یک علامت برای تشخیص افسردگی کافی نیست و علائم دیگری نظیر خلق افسرده در اکثر اوقت روز یا فقدان لذت نیز باید حضور داشته باشند. برای دریافت تشخیص دقیق افسردگی لازم است که از یک روانشناس کمک بگیرید.
عالی