درماندگی آموخته شده | آزمایش سلیگمن برای اثبات درماندگی آموخته شده
درماندگی آموخته شده چیست؟ نظریه درماندگی آموخته شده را چه کسی ابداع کرد؟ مارتین سلیگمن، روانشناس مثبت گرا در سن 21 سالگی با مشاهده وضعیت پدر خود، نظریه درماندگی آموخته شده را مطرح کرد. درماندگی آموخته شده با آزمایش بر روی سگ ها و زمین های شوک بررسی شد. پس از شوک های فراوانی که به سگ‌ها وارد شد، بدون هیچ راه فراری آنها مجبور به تحمل رنج ناشی از شوک شدند. در واقع سگ ها نهایتا درماندگی را تجربه کردند. در ادامه آزمایش و چگونگی تشکیل نظریه درماندگی آموخته شده را شرح داده ایم. برای تغییر این شرایط، دریافت مشاوره فردی الزامی است.
نظریه درماندگی آموخته شده
مارتین سلیگمن، متولد 1942 روانشناس، نویسنده و استاد دانشگاه آمریکایی است. او در سال 2000، روانشناسی مثبت‌گرا را در رشته‌های علمی روانشناسی به ثبت رساند.
مارتین سلیگمن با مشاهده وضعیت پدر خود به فکر این آزمایش و نظریه افتاد. پدر مارتین سلیگمن کارشناس ارشد حقوق معتبرترین دانشگاه آمریکا بود. او در جنگ داخلی آمریکا برای رفاه وضعیت خانواده به دنبال شغلی رفت. اما هرگز مطابق تحصیلاتش کار نکرد. مارتین سلیگمن پدر خود را درمانده‌ای‌نامید که منتظر خوب‌شدن وضعیت بود.
مارتین سلیگمن در سن 21 سالگی به آزمایشگاه ریچارد سالومون، یکی از دانشمندان معروف روانشناسی یادگیری در دانشگاه پلسیلوانیا رفت. در این آزمایشگاه سگ هایی را بر اساس تکنیک شرطی سازی کلاسیک ایوان پاولف بررسی کردند. او با بررسی این آزمایش به راز مهمی پی‌برد و نظریه درماندگی آموخته شده را ابداع کرد.
آزمایش مارتین سلیگمن چگونه بود؟
آزمایش مارتین سلیگمن را به شرح زیر توضیح می‌دهیم.
سلیگمن سگ ها را به 2 گروه (a و b) تقسیم کرد. و آنها را در قفس هایی با شوک الکترونیکی که به 2 قسمت تقسیم شده بود قرار دادند. اما یان قفس ها یک تفاوت مهم داشت.
در گروه a سگ ها در قفسی با شوک الکترونیکی و اهرم قطع شوک قرار داشتند. و گروه b سگ ها در قفس الکترونیکی بدون اهرم قطع شوک قرار داده شدند.
گروه a پس از هربار شوک، به سمت دیگر قفس که اهرم قرار داشت حرکت می‌کردند. و با فشردن اهرم، شوک قطع می‌شد. سگ ها آموخته‌بودند که با فشردن اهرم، شوک الکترونیکی قطع خواهد شد.
اما گروه b ، سگ هایی بودند که با هر بار شوک، اهرمی نبود که شوک را قطع کنند. سگ ها با هر بار شوک به سمت دیگر قفس پریدند، اما زمانی که متوجه شدند شوک در هر دو طرف قفس قرار دارد. حتی دیگر میلی برای پریدن به سمت دیگر قفس نداشتند. آنها آموخته بودند که باید شوک الکتریکی را تحمل کنند. سگ های گروه b درمانده و تلاشی برای گریز نمی‌کردند.
در نهایت برای اطمینان از نتیجه آزمایش سلیگمن اتاقی طراحی کرد. در یک طرف این اتاق شوک الکتریکی داده می‌شد و سگ کافی بود با پریدن به طرف دیگر اتاق از شر شوک رها شود. اما نتیجه مشاهدات روی دو گروه متفاوت بود. سگ های گروه b در این اتاق هیچ تلاشی برای پریدن به طرف دیگر که بدون شوک بود نکردند. اما سگ های گروه a با واردشدن شوک به طرف دیگر می‌رفتند. سلیگمن بارها به روش های مختلف این دست آزمایشات را تکرار کرد. او توانست معنای درماندگی آموخته شده را به اثبات برساند.
تعریف درماندگی
مارتین سلیگمن درماندگی را اینگونه تعریف می‌کند؛ “ادراک کنترل نداشتن بر وضعیت موجود”. در واقع سلیگمن درماندگی را از وضعیت پدر خود تعریف کرد.
برای مثال، حسی که سگ ها با هر بار شوک در هر سمت اتاق حس کردند. و برای رهایی از شوک خسته شدند، درماندگی می‌گویند.
درماندگی آموخته شده در کودکان
زمانی که کودکان در مقابل خواسته‌های خود از نظر والدین خود بی توجهی می‌بینند، درمانده می‌شوند. درماندگی در کودکان از سنین پایین آغاز می‌شود. و در صورتی که باورکنند در برابر کارها ناتوانند تا بزرگسالی این احساس با آنها همراه خواهد بود.
برای مثال: کودکانی که در سنین پایین مورد تجاوز جنسی قرار گرفته‌اند، در بزرگسالی احساس ناتوانی همیشه همراه‌شان خواهد بود.
تبعات درماندگی آموخته شده
شاید با مطالعه نظریه درماندگی‌آموخته شده به تبعات آن پی برده باشید. در ادامه تبعات این نظریه را نام برده ایم.
- اعتیاد
- ترس از موفقیت
- ترس از شکست
- مشکلات زوجین
- افسردگی
- انواع بیماری ها
- مشکلات اجتماعی
- ورشکستگی
- شکست در آزمون ها
- رد شدن ایده ها توسط چند نفر
در انسان ها کسانی که بر زندگی خود کنترل ندارند و ناامید هستند، آمادگی بیشتری برای بیمار شدن و درماندگی دارند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با درمان ناامیدی کلیک کنید.
آیا با غلبه بر درماندگی آموخته شده می‌توان موفق شد؟
بله، با غلبه بر درماندگی‌آموخته شده می‌توان موفق شد. مثال های زیادی وجود دارد و دانشمندان بسیاری هستند که با غلبه بر درماندگی آموخته‌شده به موفقیت رسیده‌اند. از جمله این افراد عبارتند از؛
- انیشتین
- ادیسون
- لیونل مسی
- والت دیزنی
- اپرا وینفری
- لینکلن
وضعیت درماندگی آموخته شده نیرومند است. اما غلبه بر آن غیر ممکن نیست. با تغییر این باور انسان به سمت موفقیت هدایت می‌شود. برای کسب اطلاعات بیشنر در زمینه راه های رسیدن به موفقیت کلیک کنید.
کلام آخر
نظریه درماندگی آموخته شده در جوامع قابل مشاهده و تشخیص است. مشکلات زیادی وجود دارد که در انسان ها باعث درماندگی می‌شود. اختلالات اضطرابی و انواع افسردگی اغلب از درماندگی فرد است. برای رفع درماندگی های آموخته‌شده از روانشناس کمک بگیرید. مرکز مشاوره ذهن نو به مراجعان عزیز خدمات روانشناسی ارائه می‌دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر کلیک کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه درماندگی آموخته شده می‌توانید در ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
خدا لعنتش کنە با این ازمایشش .
سگهای بی زبون بیچارە ..
چە ظلمی رو برای ازمایش انسانهای خودخواه تحمل کردە.
استفاده از حیوانات در این آزمایشات خیلی مورد انتقاد قرار گرفت. خوشبختانه استفاده از حیوانات کاهش پیدا کرده.