هوش مالی چیست و چگونه با استفاده از آن پولدار شویم
هوش مالی یا همان شم اقتصادی یکی از توانایی‌های مهم در زندگی امروز ما است. در دنیای امروز و باتوجه به مشکلات اقتصادی که همگی درگیر آنها هستیم، این هوش می‌تواند سرنوشت زندگی شما را تعیین کند. اگر به‌درستی از این توانایی‌تان استفاده کنید می‌توانید حتی در سخت‌ترین شرایط اقتصادی هم وضعیت مالی خوبی برای خودتان رقم بزنید. اما افراد بسیاری هم هستند که از هوش مالی خود استفاده نمی‌کنند. این افراد حتی اگر درآمد بالایی داشته باشند نمی‌توانند زندگی مرفهی برای خودشان ایجاد کنند. به همین خاطر بسیار مهم است که هرکدام از ما با مفهوم هوش مالی و همین‌طور راه‌های بالابردن آن آشنا باشیم. باتوجه‌به آنچه گفته شد ما در این مطلب سعی می‌کنیم تا هوش مالی را از ابعاد مختلف آن بررسی کنیم.
هوش مالی چیست
به‌طورکلی همه کارهایی که یک نفر برای مدیریت منابع مالی‌اش انجام می‌دهد را هوش مالی یا financial IQ می‌نامند. این موضوع شامل تمامی برنامه‌هایی است که شما برای کسب درآمد، هزینه‌کردن پول‌هایتان و همین‌طور رفع مشکلات اقتصادی خود یا دیگران دارید. خبر خوب اینکه این هوش هم درست مانند هر توانایی دیگری با تمرین و آموزش پیشرفت خواهد کرد. در واقع متخصصان معتقدند هر زمان که شما یک مشکل اقتصادی را برطرف می‌کنید راهکاری جدید یاد می‌گیرید؛ و این به معنای بهترشدن وضعیت هوش مالی شما است.
اهمیت هوش مالی
شاید این سؤال برایتان پیش بیاید که اصلاً هوش مالی چه اهمیتی دارد؟ بسیاری از ما عادت کرده‌ایم که در پایان هر ماه مقدار مشخصی درآمد و همین‌طور مخارج مشخصی داشته باشیم. پس وقتی همه چیز از قبل برنامه‌ریزی شده داشتن این هوش به چه کاری خواهد آمد؟ در جواب این سؤال می‌توان گفت که هوش مالی درست مانند توانایی در هر زمینه دیگر، به شما کمک می‌کند که زندگی بهتری داشته باشید. با استفاده از این هوش شما می‌توانید شرایط اقتصادی‌تان را دچار یک پیشرفت بزرگ‌تر کنید. در واقع ساده‌ترین فایده آن این است که به شما کمک می‌کند از نظر مالی پیشرفت کنید.
یکی دیگر از فواید این توانایی این است که مدیریت بحران‌های مالی را به شما آموزش می‌دهد. وقتی هوش مالی خود را بالاتر ببرید بهتر می‌توانید مشکلات مالی را برطرف کنید. به همین خاطر و به‌خصوص در شرایط اقتصادی فعلی می‌توان گفت که هوش مالی به شما کمک می‌کند زندگی بهتری داشته باشید.
ابعاد مختلف هوش مالی
متخصصان هوش مالی معتقدند که این توانایی از چند بعد مختلف ساخته شده است. در حقیقت اگر شما می‌خواهید توانایی مالیتان را افزایش دهید باید به تمامی این ابعاد توجه کنید؛ و برای هرکدام برنامه مشخصی داشته باشید. پنج بعد هوش مالی عبارتند از:
رسیدن به درآمد بیشتر
اولین قدم این است که درآمد خودتان را بالاتر ببرید. وقتی درآمد شما پایین است طبیعتاً مجبور هستید بخش زیاد یا حتی همه آن را برای مخارج ماهانه خود کنار بگذارید. و این وضعیت هرساله باتوجه‌به تورم شدیدتر می‌شود. پس در اولین قدم شما می‌بایست به دنبال راهکارهایی باشید که درآمد شما را از آنچه هست بالاتر ببرد. برای رسیدن به این هدف کمی با خودتان خلوت کنید. ببینید چه کارهایی را دوست دارید که انجام بدهید و یا در چه کارهایی استعداد دارید؛ برای این مسائل برنامه‌ریزی کنید و تلاش کنید تا از توانایی‌هایتان به درآمد بیشتری برسید.
نگهداری منابع مالی
به همان اندازه که به‌دست‌آوردن پول اهمیت دارد، خرج کردن آن نیز یک هنر است. بسیاری از ما باوجوداینکه در ماه درآمد خوبی داریم اما توانایی خوبی برای مدیریت مخارجمان نداریم. این موضوع باعث می‌شود هرآنچه را که شما در طول یک ماه یا یک سال به دست می‌آورید از دست بدهید. به همین خاطر متخصصان معتقدند که پس از بالابردن درآمد، قدم بعدی این است که شما هزینه‌هایتان را به نحوی مدیریت کنید که همه درآمد شما را از بین نبرند.
دسته‌بندی پول برای کارهای مختلف
این بخش از هوش مالی راجع به پولی صحبت می‌کند که پس از پرداخت هزینه‌ها برای شما باقی می‌ماند. برای این مازاد درآمد چه برنامه‌ای دارید؟ اینکه بتوانید به‌خوبی از این پول استفاده کرده و آن را سرمایه‌گذاری کنید می‌تواند تأثیر بسیاری در بهتر کردن شرایط مالیتان داشته باشد.
تبدیل پول به اهرم
وقتی شما مازاد درآمدتان را سرمایه‌گذاری می‌کنید در حقیقت آن را تبدیل به اهرمی می‌کنید که برایتان پول بیشتری به همراه می‌آورد. این بخش از هوش مالی این موضوع را بررسی می‌کند که چقدر توانسته‌اید از مازاد درآمد خود استفاده کنید و به چه مقدار سود دست پیدا کرده‌اید. طبیعتاً هرکسی که توانسته باشد به سود بیشتری دست پیدا کند هوش مالی بالاتری دارد.
بالابردن اطلاعات مالی
یکی از مهم‌ترین نکاتی که برای رسیدن به ثروت باید به آن توجه کنید بالابردن دانش است. همان‌طور که گفتیم هوش مالی یک موضوع ثابت نیست که شما نتوانید کاری برای آن انجام بدهید. بلکه می‌توانید با بالابردن اطلاعات و آگاهی خود شرایط مالیتان را نیز بهتر کنید.
طبقه‌بندی افراد از نظر هوش مالی
متخصصین در داخل کشور دست به یک تحقیق جامع زده و افراد را بر اساس هوش مالی آنها به چهار دسته تقسیم کرده‌اند. آگاهی از اینکه در کجای این دسته‌بندی ایستاده‌ایم می‌تواند برای تغییر و پیشرفت بسیار کمک‌کننده باشد. این چهار دسته عبارتند از:
هوش بالا
صاحبان هوش مالی بالا در طول یک ماه در آمدی بین 50 تا 100 میلیون تومان دارند. آنها از تمامی روش‌هایی که می‌توانند برای به‌دست‌آوردن سرمایه بیشتر استفاده می‌کنند. بزرگ‌ترین دغدغه این گروه آن است که می‌خواهند هر بار درآمد خود را بیشتر از قبل کنند. و از رکود به‌شدت پرهیز می‌کنند.
هوش مالی خوب
اگر شما ماهانه بین 5 تا 20 میلیون تومان درآمد داشته باشید یعنی هوش مالی خوبی دارید. کسانی که به این درآمد می‌رسند یا از نظر تحصیلی و یا سابقه کاری در شرایط مناسبی هستند. اما یکی از ویژگی‌های آنها این است که از روش‌های جدید برای کسب درآمد بیشتر استفاده نمی‌کنند.
هوش متوسط
این طبقه بیشترین جمعیت را دارد. کسانی که در این گروه قرار می‌گیرند معمولاً در ماه بین 1 تا 5 میلیون تومان درآمد دارند. ویژگی بارز این افراد این است که توانایی بالایی برای ریسک‌کردن و تغییر شرایط ندارند. به عبارتی می‌توان گفت صاحبان بینش مالی متوسط تا حد زیادی درگیر روزمرگی زندگی شده‌اند. آنها تلاشی برای شروع یک کسب‌وکار جدید انجام نمی‌دهند. زیرا فکر می‌کنند برای شروع چنین کاری باید شرایط ایده‌آل و کاملاً مطلوبی وجود داشته باشد.
هوش مالی ضعیف
کسانی که در این گروه قرار می‌گیرند درآمد ثابت و مشخصی ندارند. آنها هنوز نتوانسته‌اند به اولین بخش از ابعاد پنج‌گانه هوش مالی که رسیدن به سرمایه و درآمد بیشتر بود دست پیدا کنند. این طبقه معمولاً از نظر مالی به یک شخص دیگر وابسته هستند.
راهکارهایی برای افزایش هوش مالی
دیدگاه‌هایتان را تغییر بدهید
اولین قدم برای اینکه بتوانید هوش مالی خودتان را بالاتر ببرید و به ثروت برسید این است که دیدگاه‌هایتان را تغییر دهید. ترس از موفقیت، باور نداشتن توانایی‌ها و یا تصور اینکه نگه‌داشتن همین سطح از درآمد برای زندگی‌تان کافی است همگی مشکلاتی هستند که شما را از پیشرفت بازمی‌دارند
هدف داشته باشید
برای شرایط مالی خود برنامه‌ریزی کنید. سعی کنید یک هدف بزرگ برای بلندمدت خود داشته باشید. سپس هدفتان را خرد کرده و برنامه‌های میان‌مدت و کوتاه‌مدت برای خودتان بریزید. یادتان باشد که وقتی هدفی نداشته باشید حرکتی نیز نخواهید کرد. هر از چند گاهی اهدافتان را بررسی کرده و به این سؤال پاسخ دهید که آیا راهکارهایتان شما را به هدف‌ها نزدیک می‌کند یا خیر.
برای زمانتان ارزش قائل باشید
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های افراد ثروتمند این است که به زمان بیشتر از هر چیزی اهمیت می‌دهند. یادتان باشد که شما فرصت محدودی برای تغییر و بهبود شرایط دارید. پس سعی کنید برنامه‌ریزی درستی نیز برای شرایط خودتان داشته باشید.
مدیریت مخارج
همان‌طور که در دومین بعد از هوش مالی راجع به آن صحبت کردیم بخش مهمی از مسیر موفقیت شما این است که هزینه‌هایتان را مدیریت کنید. اگر نتوانید جلوی مخارج غیرضروری را بگیرید هرچقدر هم که درآمدتان را بیشتر کنید بازهم فایده‌ای نخواهد داشت. برای این کار مخارجتان را روی یک کاغذ بنویسید و آنها را از نظر اهمیتی که دارند اولویت‌بندی کنید.
به دنبال یادگیری باشید
هوش مالی درست مانند هر توانایی دیگری قابل یادگیری و پرورش دادن است. پس هرگز فکر نکنید که اگر شما شم اقتصادی بالایی ندارید قرار است شرایط برای همیشه همین‌طور بماند. از همین امروز شروع کنید و با خواندن مطالب مختلف راجع به وضعیت اقتصادی و مشورت کردن با دیگران اطلاعات خود را در این زمینه بیشتر کنید. هرچقدر شما بتوانید در این مسیر به تجربیات بیشتری برسید طبیعتاً بینش مالی خود را نیز بهتر کرده‌اید.
برای دریافت مشاوره در زمینه مهارت و تقویت هوش می‌توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 تماس بگیرید.
سؤالات متداول
چطور می‌توانم هوش مالی خود را افزایش بدهم؟
