برنامه ریزی تحصیلی
برنامه ریزی تحصیلی افراد را در رسیدن به اهداف کوتاهمدت و بلندمدت تحصیلی یاری میکند. موفقیت تحصیلی، نیازمند مطالعه مستمر و البته برنامه ریزی شده است. یک برنامه ریزی درست، اصولی و منسجم میتواند مسیرتان را در رسیدن به موفقیت تحصیلی آسان کند؛ چراکه برنامه ریزی مسیر رسیدن به هدف را هموار مینماید. درس ها را اولویت بندی میکنید، زمان بیشتر و متناوب تری برای مطالعه و مرور دروس پر اهمیتتر میگذارید. اما از مهمترین ویژگیهای یک برنامه ریزی تحصیلی خوب این است که متناسب با تواناییهای دانشآموز طراحی شده باشد. در ادامه روشهای هوشمندانه نوینی را در جهت کسب نتیجه دلخواه آوردهایم. در این خصوص میتوانید از خدمات مشاوره تحصیلی بهره مند بشوید.
برای دریافت مشاوره در زمینه برنامه ریزی تحصیلی میتوانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت شهری با شماره 9099070354 تماس بگیرید.
برنامه ریزی تحصیلی
بسیاری از دانش آموزان در طول تحصیل و یا مطالعه برای کنکور سراسری، از اهمیت و جایگاه برنامه ریزی برای رسیدن به اهداف تحصیلی آگاه هستند و سعی میکنند برای مطالعه دروس، برنامه ریزی داشته باشند.
در این میان دانش آموزانی هستند که با مطالعه دروس مطابق با برنامه ریزی که دارند، موفق میشوند. اما دانش آموزانی نیز هستند که به برنامهشان پایبند نیستند و پس از مدتی مجدد دچا بیبرنامگی میشوند.
در واقع دانش آموزانی که از برنامه اصولی و درستی برای مطالعه درسهای خود استفاده نمیکنند، پس از گذشت مدت کوتاهی از یک برنامه سخت و با بازههای زمانی مطالعاتی طولانی خسته میشوند.
همواره در نظر داشته باشید که افراد و دانش آموزان مختلف، دارای توانمندیهای مطالعاتی متفاوتی نیز هستند. بنابراین برنامه ریزی درسی و تحصیلی در وهله اول باید متناسب با تواناییهای دانش آموز طراحی شده باشد. نباید در ابتدای مسیر از خودتان توقع داشته باشید که روزانه ساعات زیادی را به مطالعه بپردازید؛ در حالی که قبل از این ساعت مطالعه شما محدود بوده است.
برنامه تحصیلی باید منعطف طراحی گردد، یعنی هم دارای ساعات مطالعه دروس، هم دارای ساعاتی برای تفریح و سرگرمی، استراحت، بودن در کنار خانواده و دوستان نیز باشد.
مطمئن باشید اگر یکبار برنامه ریزی تحصیلی مناسب با تواناییها و شرایط زندگی خود را امتحان کنید، همواره ترجیحتان این است که برای نظمدهی به زندگی خود از برنامه ریزی استفاده کنید.
برای آنکه روش مناسب خود را پیدا کنید حتما مقاله برنامه ریزی برای کنکور 1403 را هم بخوانید.
اصول برنامه ریزی تحصیلی
همانطور که اشاره کردیم اگر برنامه ریزی تحصیلی اصولی نباشد و متناسب با تواناییهای شخصی فرد نوشته نشده باشد، نمیتواند شما را به هدف برساند. در واقع باعث دلزدگی و بیانگیزه شدن دانش آموز میگردد و او در نهایت ترجیح میدهد که از برنامه ریزی تحصیلی پیروی نکند.
حتی اگر شما بر این اعتقاد هستید که مشاور تحصیلی میتواند برای شما برنامه ریزی کند، سعی کنید در چند جلسه راجب روحیات، ویژگیهای اخلاقی و عادات خود با مشاورتان صحبت کنید تا او بتواند برنامه مناسب با ویژگیهای شخصیتی شما را طراحی کند.
در ادامه این مطلب قصد داریم به اصول اولیه و اصلی برنامه ریزی تحصیلی بپردازیم. رعایت این اصول در طراحی و تنظیم یک برنامه ریزی تحصیلی به شما کمک میکند تا یک برنامه درسی ایدهآل برای خود داشته باشید. برای کسب اطمینان از درستی مسیرتان از مشاوره تحصیلی استفاده کنید.
برنامه ریزی تحصیلی دقیق داشته باشید
برخی از دانش آموزان، افکاری را که در سر دارند و قبل از خواب به آن فکر میکنند را به عنوان برنامهریزی تلقی میکنند. برنامهریزی زمانی اجرا میشود که دقیق و روشن باشد.
به این معنی که دانش آموز باید اقدام به نوشتن و طراحی برنامهای تحصیلی کوتاهمدت و بلندمدت کند. بنابراین اگر قصد دارید برنامهریزی تحصیلی داشته باشید، ابتدا با خودتان مشخص کنید قرار است چه دروسی را مطالعه کنید و چه میزان برای مطالعه آنها زمان دارید؛ سپس متناسب با زمانی که در اختیار دارید برنامه ماهانه، هفتگی و روزانه خود را تعیین کنید.
مشخص کردن اولویت ها در برنامه ریزی تحصیلی
زمانی که لیست دروسی که در طی یک روز، یک هفته و یک ماه را فهرست کردید؛ حالا نوبت مشخص کردن الویتها است. در واقع شما در این مرحله باید دروسی که برای مطالعه کردن دارای الویت بالایی هستند را مشخص کنید.
ممکن است در یک درسی ضعیف باشید و برای یادگیری آن درس نیاز به مطالعه بیشتری داشته باشید و یا درسی را از شروع نیمسال تحصیلی مطالعه نکرده باشید و حالا با کوهی از دروس عقب افتاده و تلمبار شده مواجه باشید.
متناسب با شرایطی که دارید، دروس با الویت بالاتر را مشخص کنید تا زمانی که قرار است به هر درس زمانی را اختصاص دهید، به آنها زمان بیشتری بدهید و در وقت مناسبی دروس با الویت بالاتر را مطالعه کنید.
طراحی جدول زمان بندی
برای اینکه هر درس را در زمان مناسب خود مطالعه کنید، باید آن را در جای درست و در یک جدول زمان بندی شده قرار دهید. همینطور این جدول باعث مرتب سازی ذهن شما نیز خواهد شد. چراکه با استفاده از آن در هر ساعتی میدانید که باید چه کاری را انجام دهید.
یک جدول زمانبدی متناسب و مختص خودتان طراحی کنید. در این جدول زمانبدی ساعات را متناسب با زمان بیدار شدن از خواب، زمان غذا خوردن، سرگرمی و … تعیین کنید.
اگر زمانبدی کردن روزها برایتان سخت است، میتوانید از دفترهای برنامه ریزی که اغلب جدول کشی شده و در بازار موجود هستند، تهیه و استفاده کنید.
توصیه می کنیم که حتما مقاله رازهای موفقیت در کنکور را بخوانید.
مشخص کردن منابع و اهمیت مطالعه هر درس
بدیهی است که شما برای عمل کردن به برنامه ریزی تحصیلی خود، ممکن است به برخی منابع مطالعاتی و ابزارها نیاز داشته باشید.
بنابراین قبل از اینکه برنامهریزی که طراحی کردهاید را شروع کنید؛ ابتدا منابع کمک آموزشی مناسبی را برای مطالعه کردن، حل سوالات تشریحی و تستی تهیه کنید. اگر برای یادگیری نیازمند دیگر ابزارها همچون فیلمها و دیگر منابع آموزشی نیز هستید، آنها تهیه کرده و استفاده کنید.
تهیه لیستی از دروس سادهتر و دشوارتر
برای هر دانش آموزی متناسب با استعدادها و تواناییهایی که دارد، برخی دروس آسان و برخی سختتر هستند.
سعی کنید در برنامهریزی تحصیلی که طراحی میکنید، این نکته را در نظر داشته باشید که برای هر درسی متناسب با سختی و راحتی که دارند، زمان مناسب را اختصاص دهید. حتی میتوانید در ابتدای برنامهریزی، دروس آسانتری که جزو دروس نقاط قوت شما است را مطالعه کنید تا انگیزه برای خواندن دروس سختتر را داشته باشید.
اختصاص زمانی برای فعالیتهای غیردرسی
اینکه بخواهید با یک برنامهریزی تحصیلی، بی وقفه تمامی دروستان را بخوانید، مطمئنا انتخاب درستی نخواهد بود.
سعی کنید در میان مطالعه درسهایتان، زمانیهایی را برای فعالیتهای غیر درسی و پرداختن به سرگرمیها اختصاص دهید و به کارهای مورد علاقه تان بپردازید.
انجام فعالیتهای غیر درسی، سبب میشود شما انرژی و انگیزه لازم را برای بازگشت مجدد به برنامه درسی به دست آورید.
🔻شیوه مناسبی برای استفاده از وقت آزاد تان تعیین کنید
استفاده مناسب از اوقات آزاد باعث میشود که بتوانید بر وسوسه هایی که مانع از پیروی از برنامه ریزی تحصیلی میشوند، غلبه کنید. پس به جای صرف زمان در گوشی تلفن و کارهایی که بدتر باعث خستگی چشم ها و روان شما میشوند؛ پیاده روی کنید. کاری انجام دهید که به شما انرژی بدهد. به این زمان به عنوان پاداشی به درس خواندنتان نگاه کنید. حال میتوانید از آن به خوبی استفاده کنید.
زمان استراحت ها را کوتاه کنید تا وقت هدر نشود
اوقاتی که به فعالیت های غیر درسی اختصاص میدهید نباید خیلی طولانی باشند. بلکه بهتر است کوتاه و در دفعات بیشتری باشند. اینگونه خستگی کمتری احساس خواهید کرد.
اختصاص فرصتی به جبران عقب افتادگی از برنامه
ممکن است در زندگیتان برخی اتفاقات به صورت غیر منتظره اتفاق بیافتد و از مطالعه برخی دروس عقب بمانید. حتما سعی کنید در جدول زمانبدی که تنظیم کردهاید، زمانهایی را نیز به مطالعه دروس عقب افتاده اختصاص دهید.
بررسی برنامه خود در بازههای زمانی مشخصی
بررسی برنامه خود در بازههای زمانی مشخص و ارزیابی ساعات مطالعه روزانه و هفتگی، میزان بازخورد از برنامهای که تنظیم کردهاید را به شما نشان میدهد. با بررسی برنامه شما حالا میدانید چه دروسی جزو نقاط قوت و چه دروسی جزو نقاط ضعف شما است.
اینگونه میتوانید برای داشتن عملکردی بهتر تلاش کنید و برنامه روزهای پیش رو را تنظیم کنید.
برای آشنایی با روش های تست زنی کلیک کنید.
به برنامه تحصیلی خود پایبند باشید
مهمترین عامل به نتیجه رسیدن برنامه ریزی تحصیلی پایبندی به آن است. اگر تمام جدول های درسی شما هم درست و کامل باشد، اما به آن عمل نکنید چه فایده دارد. اگر تیک های انجام که برای هر درس زده اید فقط برای پر کردن جدول تان باشد، به غیر گول زدن خودتان چه فایده ای دارد؟ پس اگر صرف نوشتن و طراحی برنامه ریزی تحصیلی کافی نیست. شما باید صادقانه به آن پایبند باشید. اگر در اجرای آن مشکل دارید و یا احساس می کنید نمیتوانید از آن نتیجه بگیرید اقدامات زیر را انجام دهید.
برنامه فعلی تان را ارزیابی کنید
جدولی که تهیه کردید را بررسی کنید. ببینید چقدر تا به اینجا به توانسته اید طبق برنامه پیش بروید. اگر برنامه ریزی تحصیلی دیگری داشتید، با آن مقایسه کنید. این ارزیابی ازین بابت است که بتوانید استفاده بیشتری از زمان و انرژی تان داشته باشید. اگر نتوانسته اید درست پیش بروید حتما موانعی بر سر راه تان بوده؛ پس آن ها را لیست کنید و برنامه ای جدید برای رفع موانع طراحی کنید.
- مشخص کنید چقدر درس خوانده اید
- روزها و ساعاتی که اتلاف وقت داشته اید را مشخص کنید
- اوقاتی که با خانواده و دوستان سپری کرده اید را یادداشت کنید
- ببینید برای ذخیره زمان بیشتر چه کارهایی را می توانید حذف کنید
- در صورت شاغل بودن باید برنامه ریزی تحصیلی تان را متناسب با ساعات کاری تان بچینید.
اگر برنامه ریزی تحصیلی تان مشکلی نداشت، پس به دو نکته دیگر در ادامه توجه کنید.
سبک مطالعاتی خود را بیابید
سبک مطالعاتی یکی از مهم ترین عوامل در به نتیجه رسیدن برنامه ریزی تحصیلی است. شما اگر روش مناسبی برای درس خواندن نداشته باشید، هر چقدر هم زمان بگذارید، کافی نیست. با یک سبک مناسب در زمان کوتاه تر میتوان مباحث بیشتری را آموخت. اما چطور سبک مطالعاتی خود را بیابیم؟
- آیا شما جزو کسانی هستید که یادگیری شنیداری شان بهتر است؟ در این صورت میتوانید دروس را بلند بلند بخوانید و حتی صدای خود را ضبط کنید و در موقعیت های آنها را گوش دهید.
- و یا به لحاظ دیداری میزان یادگیری شما بیشتر است؟ با دیدن تصاویر و ویدیوی های آموزشی مطالب بیشتر در یادتان میماند؟
- آیا یادگیری شما عملی است؟ در این شرایط با یاداشت برداری و جزوه نویسی نتیجه بهتری خواهید گرفت.
خود را مجبور به پیروی از برنامه تحصیلی تان بکنید
همانطور که میدانید طراحی برنامه ریزی تحصیلی برای موفقیت کافی نیست. شما باید خود را وادار به اجرای آن بکنید. بله این کار سخت است و شاید مدتی برای اجرای آن طول بکشد. اما شما با آگاهی از این موضوع که اجرای این برنامه تحصیلی شما را به نتیجه دلخواه تان میرساند در این مسیر قدم گذاشته اید.
پس اگر از جمله افراد دقیقه نودی هستید، باید زمانی را برای مطالعه قبل از امتحان هم اختصاص دهید.
اگر دائم وقت تلف میکنید و تمرکز کافی ندارید باید زمان های بیشتری برای امور غیر درسی اختصاص دهید.
اگر انعطاف کمی در اجرای برنامه ها دارید؛ باید خود را ملزم به پایان هر بخش برنامه کنید. هنگام پایان هر قسمت از برنامه برای خود پاداشی در نظر بگیرید. در صورت به اتمام رساندن هر پارت، خود را تشویق کنید.
برای عضویت در کانال تلگرامی ذهن نو کلیک کنید.
چقدر درس بخوانم کافی است؟
“هر چه بیشتر درس بخوانی بهتره”؛ این پاسخ کسانی است که بدون برنامه تحصیلی جلو میروند. شما در کنار درس خواندن باید خواب و تغذیه مناسب هم داشته باشید. هر عاملی که روی یادگیری و بازدهی شما تاثیر میگذارد باید مد نظر قرار بگیرد. پس ساعات مطالعه را بر اساس میزان یادگیری و سایر عوامل موثر بر آن تنظیم باید بکنید.
سخن آخر
برنامه ریزی کردن به منظور پله پله رفتن به سمت هدفی که رسیدن به آن نیازمند گامی بلند است، انجام میشود. انسانهای موفق بر این باور هستند که موفقیت بدون برنامهریزی حاصل نمیشود و در حد یک خواسته باقی میماند.
شما با برنامهریزی درسی میتوانید آینده تحصیلی خود را تغییر دهید. البته داشتن یک برنامهریزی صحیح و اصولی نیز بسیار مهم است. در صورتی برای انجام برنامهریزی تحصیلی به راهنماییهای بیشتری نیاز دارید، میتوانید با مشاوران تحصیلی مرکز مشاوره تحصیلی ذهن نو تماس بگیرید.
برای دریافت مشاوره در زمینه برنامه ریزی تحصیلی میتوانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت شهری با شماره 9099070354 تماس بگیرید.
سوالات متداول
برنامه ریزی تحصیلی، رسیدن به موفقیت را برای دانش آموزان تضمین میکند. البته در صورتی که آنها به برنامه خود پایند باشند و به آن عمل کنند.
یک برنامه ریزی تحصیلی، زمانی سبب رسیدن به موفقیت میشود که مطابق با اصول و ویژگیهای دانش آموز طراحی گردد. در متن مقاله فوق به طور کامل اصول برنامه ریزی تحصیلی را بررسی کردیم.