اختلال نشخوار نوزاد و کودک
اختلال نشخوار نوزاد و کودک یکی دیگر از انواع اختلال‌های خوردن است که ممکن است در دوران نوزادی یا کودکی رخ دهد. اختلالات خوردن و خصوصاً اختلال نشخوار یک مسئله شایع نیست. با این حال از جمله مسائلی است که می‌تواند به یک موضوع نگران کننده برای والدین تبدیل شود.
تغذیه مناسب برای رشد کودکان امری ضروری و حائز اهمیت محسوب می‌شود و عادات غذایی بد هم به همان اندازه برای رشد و سلامت کودک مضر هستند. کودک مبتلا به اختلال نشخوار معمولاً غذای خورده شده را به دهانش باز می‌گرداند و دوباره آن را می‌جود و قورت می‌دهد. از آنجایی که این کار می‌تواند سلامت کودک را به خطر بیاندازد بررسی علل و راهکارهای درمانی این مسئله برای والدین ضروری می‌باشد. برای آشنایی با سایر مشکلات تغذیه کودکان کلیک کنید.
نشخوار کردن غذا در نوزاد و کودک
اختلال نشخوار نوزاد و کودک یکی از انواع اختلالات مرتبط با خوردن است که عمدتاً در نوزادی و کودکی رخ می‌دهد. همانطور که از اسم این اختلال مشخص است کودک غذای خورده شده را به دهان باز می‌گرداند و دوباره آن را می‌خورد، در مواردی هم غذا را به بیرون پس می‌زند.
زمانی می‌توان کودک را مبتلا به اختلال نشخوار تشخیص داد که پیش از آن به صورت عادی غذا می‌خورده، ولی حداقل یک ماه است که این رفتار در او تکرار می‌شود. نکته‌ای که باید به آن توجه کرد این است که نشخوار کردن ممکن است در هنگام غذا خوردن و یا بعد از خوردن غذا رخ دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه اختلالات تغذیه ای در کودکان کلیک کنید.
نشانه های اختلال نشخوار نوزاد و کودک
اختلال نشخوار نوزاد و کودک باید در مدت 1 ماه به طور مکرر ادامه پیدا کند. علائم دیگری در نشخوار کوکان وجود دارد. از جمله نشانه‌های اختلال نشخوار نوزاد و کودک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- استفراغ مکرر
- جویدن دوباره غذا
- کاهش وزن
- خراب شدن دندان‌ها
- مشکلات تنفسی
- سوءهاضمه
- لب‌های خشکیده
- دل درد مکرر
- پرتاب غذا به بیرون
- بوی بد دهان
- مشکلات گوارشی
- معده درد
- همچنین برخی کودکان به دلیل تلاش برای بالا آوردن غذای خورده شده حرکات عجیب و غریب مانند عقب نگه داشتن سر، پیچ و قوس خوردن زیاد، منقبض کردن عضلات شکم و… را انجام می‌دهند.
تشخیص اختلال نشخوار نوزاد
قبل از هرچیزی باید از عدم وجود یک مشکل پزشکی و یا زیستی در کودک مطمئن شد. در بسیاری از موارد مشکلات مرتبط با تغذیه کودک با بیماری‌های گوارشی و جسمی ارتباط دارد. برای اطمینان از عدم وجود مشکل پزشکی می‌توان به پزشک متخصص مراجعه کرد و آزمایش‌های مربوطه را انجام داد.
پس از اطمینان حاصل کردن از عدم وجود مشکل پزشکی می‌توان با دقت و اطمینان بیشتری نشخوار کردن را به اختلالات خوردن نسبت داد. در چنین حالتی برای تشخیص اختلال نشخوار نوزاد و کودک، از یک روانشناس یا روانپزشک کودک کمک بخواهید.
ملاک های تشخیصی اختلال نشخوار
بر اساس DSM-5 ملاک هایی برای تشخیص اختلال نشخوار وجود دارد که در ادامه توضیح داده‌ایم.
- عمل نشخوار حداقل به مدت 1 ماه باید ادامه داشته باشد.
- غذای نشخوار دوباره بلعیده،جویده و تف می‌شود.
- نشخوار مکرر ناشی از بیماری های معده-روده ای یا بیماری جسمانی نیست. (مانند برگرداندن معدی-مروی یا تنگی مجرای باب المعده)
- این اختلال در طول پر خوری عصبی، بی اشتهایی عصبی و اختلال غذای دوری جو رخ نمی‌دهد.
- اگر نشانه ها در زمینه های اختلال روانشناختی مانند ناتوانی عقلانی، اختلال عقلانی رشدی، اختلال عصبی-رشدی و … روی دهد، نشان از شدت اختلال است.
برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه شیر دادن به نوزاد کلیک کنید.
علت اختلال نشخوار در نوزادان و کودکان
اختلال نشخوار نوزاد و کودک از جمله مسائلی است که علت آن به درستی شناخته نشده است، با این حال می‌توان مجموع عوامل زیستی، روانی، اجتماعی را در شکل گیری این اختلال موثر دانست. برخی از شرایط وجود دارد که ارتباط زیادی با اختلال نشخوار غذا دارد که در ادامه به این موارد اشاره می‌شود.
- وجود بیماری‌های جسمانی
- استرس و اضطراب شدید
- رابطه نامطلوب و فقدان صمیمیت بین مادر و کودک
- تمارض و یا راهی برای جلب توجه
- موقعیت‌های استرس‌زای زندگی
- عدم توجه به نیازهای کودک
- افسردگی
- بیماری طولانی مدت
- دلایل روانشناختی
- و…
شیوع اختلال نشخوار
به گزارش پنجمین ویراست راهنمای آماری و تشخیصی اختلالات روانی، شیوع اختلال نشخوار نوزاد و کودک به طور دقیق مشخص نیست با این حال این وضعیت با معلولیت ذهنی ارتباط نزدیکی دارد. به طوری که نرخ شیوع آن با افزایش معلولیت ذهنی رابطه مستقیم دارد. همچنین میزان شیوع این اختلال در مردان بیشتر از زنان است. این اختلال عمدتا در نوزادان و کودکان بین 3 ماهه تا یک ساله دیده می‌شود در موارد اندکی امکان دارد در دوران نوجوانی و یا بزرگسالی مشاهده شود.
عوارض اختلال نشخوار نوزاد و کودک
اختلال نشخوار نوزاد و کودک اگر درمان نشود به لوله بین دهان و مری آسیب وارد می‌کند. هم چنین این اختلال باعث بروز عوارض زیر می‌شود.
- انزوای اجتماعی
- بوی بد دهان
- سوء تغذیه
- فرسایش دندان ها
- کاهش وزن ناسالم
تفاوت اختلال نشخوار در کودکان با ریفلاکس
- در ریفلاکس اسیدی که برای تجزیه غذا استفاده می‌شود و به مری وارد می‌شود، باعث بروز سوزش قفسه سینه و احساس طعم ترش در دهان و گلو می‌شود.
- در رفلاکس گاهی غذا به بیرون باز می‌گردد اما مزه‌ی تلخ و ترش با بازگشت غذا به دهان در اختلال نشخوار نوزاد و کودک وجود ندارد.
- رفلاکس در بزرگسالان شب هنگام رخ می‌دهد. زیرا با دراز کشیدن و بازگشت محتویات معده به مری این اتفاق رخ می‌دهد. اختلال نشخوار بلافاصله پس از مصرف غذا اتفاق می‌افتد.
- علائم اختلال نشخوار به درمان رفلاکس معده پاسخ نمی‌دهد.
عوامل خطر اختلال نشخوار نوزاد و کودک
اختلال نشخوار نوزاد و کودک در معلولین ذهنی بیشتر مشاهده می‌شود. اما عواملی وجود دارد که خطر ابتلا به این اختلال را افزایش می‌دهد. در ادامه به عوامل خطر اشاره کرده‌ایم.
- سابقه بیماری های حاد
- سابقه تجربه های استرس زا
- بروز اختلالات روانپزشکی
- تحت عمل جراحی ریسکی قرار گرفتن
- سابقه بیماری های روانی
درمان اختلال نشخوار نوزاد
تشخیص علت اختلال نشخوار نوزاد و کودک در شیوه درمان آن بسیار اهمیت دارد، به عبارتی کودکانی که مشکل پزشکی و یا زیستی دارند تا آن مشکل‌شان برطرف نشود، اختلال نشخوارشان هم بهبود نمی‌یابد. به طور کلی برای درمان اختلال نشخوار عمدتا از دارو درمانی استفاده نمی‌شود از این جهت راهکارهای بهبود وضعیت و شیوه درمان اختلال نشخوار عمدتاً بر تغییر رفتار کودک تمرکز دارد. از جمله راهکارهایی که می‌تواند برای بهبود وضعیت این کودکان به آن اشاره کرد عبارتند از؛ تغییر شیوه نشستن کودک در هنگام غذا خوردن، تغییر توجه و تمرکز کودک در هنگام خورد غذا، بهبود رابطه بین مادر و فرزند، پرت کردن حواس کودک.
همچنین یکی دیگر از روش‌هایی که می‌تواند برای درمان اختلال نشخوار نوزاد و کودک استفاده کرد، تکنیک شرطی سازی بیزای آور است، به طوری که هر زمان که کودک می‌خواهد غذا را بالا بیاورد، مواد شور و یا تندی را بر روی زبان او قرار می‌دهند. در موارد زیادی اختلال نشخوار به خودی خود از بین می‌رود و نیاز به ارائه راهکارها و مراقبت‌های درمانی ندارد. به طور کلی درمان‌های روانشناختی مبتنی بر بهبود روابط می‌تواند برای درمان این کودکان و کاهش علائم آن‌ها موثر واقع شود. برای دریافت راهکار می‌توانید مشاوره کودک بگیرید.
کلام آخر
همانطور که گفته شد، اختلال نشخوار نوزاد و کودک به دلیل شرایط استرسی بروز پیدا می‌کند. روان درمانی یکی از بهترین راه ها برای درمان این اختلال است. والدین با کمک از روانشناس و مشاورین کودک می‌توانند به درمان و کنترل این استرس ها بپردازند. مرکز مشاوره نی نی مایند به صورت تلفنی و حضوری به شما عزیزان خدمات ارائه می‌دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر روی لینک زیر کلیک کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه اختلال نشخوار نوزاد و کودک می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 با برترین متخصصان کلینیک مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
سوالات متداول
آیا اختلال نشخوار کودک تا بزرگسالی هم ادامه می‌یابد؟
