بیماری آلزایمر
برخورد با بیمار آلزایمری یکی از سخت ترین شرایطی است که میتوانید تجربه کنید. مخصوصا اگر او یکی از نزدیکان تان باشد. به طور کلی بیماری آلزایمر به عنوان یک اختلال مغزی شناخته شدهاست. این بیماری شروع تدریجی داشته و با گذشت زمان، پیشرفت میکند. در ابتدا بیماری آلزایمر بر بخشهایی از مغز که کنترل زبان و حافظه را به عهده دارند، درگیر میکند. بیماری آلزایمر یک بیماری پیشرونده غیرقابل برگشت است و در نهایت بر تمامی جنبهها زندگی فرد اثر میگذارد. برای غلبه بر این بیماری هنوز روش درمانی قطعی وجود ندارد، اما به کمک داروها و تمرین هایی میتوان مانع از پیشروی آن شد. در ادامه به علائم، علل و راه های جلوگیری و درمان بیماریآلزایمر پرداختهایم. برای دریافت مشاوره فردی کلیک کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه آلزایمر میتوانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت منزل با شماره 9099070354 تماس بگیرید.
نگاهی بر بیماری آلزایمر
از آن جایی که بیماریآلزایمر منجر به تضعیف شدن و تحلیل رفتن تواناییهای ذهنی فرد میشود، یک اختلال مغزی شناخته شده است.
حافظه کوتاه مدت در خلال بیماریآلزایمر دستخوش تغییراتی میگردد. به مرور و با گذشت زمان و پیشرفت بیماری، اختلال در حافظه بلند مدت نیز قابل مشاهده است.
ممکن است بیماری آلزایمر به دو شکل دیررس یا زودرس بروز کند. نوع دیررس شایعتر بوده و معمولا در افراد بالاتر از ۶۵ سال دیده میشود. نوع زودرس آن کمتر رایج است و معمولا در سن ۴۰ تا ۵۰ سالگی رخ میدهد.
با پیشرفت بیماری، پروتئین در مغز انباشته شده و پلاک تشکیل میدهد. به سبب تشکیل پلاکها، ارتباط بین سلولهای مغزی قطع میشود. این قطع ارتباط به مرگ سلولها مغزی منتهی شده و بافت مغزی در بیماریآلزایمر از بین میرود.
برخورد با بیمار آلزایمری
بعد از شناخت این بیماری باید بدانید که اگر چنین فردی در اطرافیان تان هست؛ چطور باید با او برخورد نمایید. برخورد با بیماری آلزایمری مستلزم داشتن اطلاعات کافی و تلاش کردن است. از این رو اگر شاهد بروز نشانه های این بیماری در اعضای خانواده خود بودید؛ بهتر است به موقع اقدام کنید. با اینکه درمانی برای این بیماری وجود ندارد؛ اما میتوان روند آن را کند کرده و از این طریق به افراد کمک کرد. در ادامه بیشتر در مورد این بیماری نحوه برخورد با بیمار آلزایمری توضیح خواهیم داد.
مراحل ایجاد بیماری در برخورد با بیمار آلزایمری
بیماری آلزایمر از مراحل بدون اختلال و اختلال خفیف شروع شده و تا مراحل اختلال شدید و در نهایت مرگ ادامه دارد. اگر تشخیص این بیماری روی شما یا عزیزتان گذاشته شده، حتما برای کنترل اضطراب و استرس به متخصص روانشناسی مراجعه نمایید.
مرحله اول : مسائل مربوط به چند لحظه قبل را به خاطر نمیآورد. ممکن است بیمار سوالی را مطرح کند و پس از چند لحظه همان سوال را دوباره تکرار کند.
مرحله دوم: مشکلات جزئی حافظه مربوط به این مرحله است. گم کردن وسایل و آدرسها و به خاطر نیاوردن اطرافیان از ویژگیها این مرحله است.
مرحله سوم: عدم توانایی در انتخاب لغات مناسب و اختلال در تکلم که منجر به کمحرفی و گوشهگیری خواهد شد. همچنین بیمار قابلیت کنترل ادرار و مدفوع را نخواهد داشت.
مرحله چهارم: در انجام امور خود مراقبتی نیازمند کمک است. فرد نسبت به بیماری خویش بینش و آگاهی ندارد. تعادل فرد مختل شده و خطر سقوط و افتادن را به دنبال دارد.
مرحله پنجم: آخرین مرحله بیماری آلزایمر است معمولا در اثر ابتلا به بیماریهای تنفسی طی ۵ تا ۱۰ سال بعد از آغاز بیماری، مرگ اتفاق میافتد.
برای آشنایی با راه های جلوگیری از پیشروی زوال عقل کلیک کنید.
توجه به علائم و نشانه ها در برخورد با بیمار آلزایمری
همانطور که اشاره شد، شروع بیماریآلزایمر تدریجی بوده و با مشکلات مربوط به اختلال جزئی حافظه مشخص میشود. با پیشرفت بیماری، علائم نیز بیشتر و شدیدتر شده که در اینجا به آنها اشاره خواهیم کرد.
گیجی و سردرگمی از نشانههای نسبتا بارز در بیماری آلزایمر به شمار میرود. ممکن است بیمار مکانها آشنا را به خاطر نیاورد و حتی در این مکانها گم شود.
تصمیمگیری و برنامهریزی برای افراد مبتلا به آلزایمر به مشکل میخورد. همچنین مشکلات زبان و اختلال در تکلم پیدا میکنند. برای مثال، در انتخاب واژه برای صحبت کردن ناتوان هستند.
در جریان بیماریآلزایمر ممکن است توهم و هذیان در فرد دیده شود. ممکن است افراد مبتلا از مشکلات خلقی و اضطراب در رنج باشند.
با پیشرفت بیماری امکان انجام فعالیتها شخصی از فرد بیمار گرفته میشود و نیازمند کمک در امور خود مراقبتی است.
برای آشنایی با نشانه های بروز پیری زودرس کلیک کنید.
برخورد با پرخاشگری بیمار آلزایمری
بسیار پیش میآید که بیمار آلزایمری دچار پرخاشگری و عصبانیت شود. چرا که احساس میکند دیگر هیچ کنترلی نداشته و ناکار آمد است. در این شرایط شما باید خونسردی خود را حفظ کرده و اصلا مقابله به مثل نکنید. علت اصلی عصبانیت او را پیدا کرده و حواس فرد را به موضوع دیگری پرت کنید. البته این بدان معنا نیست که به احساسات او اهمیتی ندهید. بلکه باید در ابتدا خشم را کاهش داده و در مرحله بعدی واکنش نشان دهید.
نحوه برخورد با رفتارهای تکراری بیمار آلزایمری
یکی دیگر از رفتارهای شایع از بیماران آلزایمری، تکرار کردن یک کار به صورت مداوم است. برای مثال ممکن است در روز چند بار به یک گل آب بدهند. این موضوع ممکن است مراقبین را عصبانی کند. اما واکنش درست در این شرایط، شامل موارد زیر هستند.
- تکرار او را تبدیل به یک فعالیت مفید کنید. برای مثال دستمالی به او بدهید برای تمیز کردن خانه از او کمک بگیرید.
- صبور باشید
- پاسخی را که او به دنبال آن است را بدهید
- از روش های تقویت حافظه استفاده کنید. برای مثال یادداشت های کوچکی را در مکانهای مختلف خانه قرار دهید
افکار بدبینانه در افراد آلزایمری و برخورد با آن
بدبینی نیز یکی دیگر از رفتارهای بارز در بیماران مبتلا به آلزایمر است. آنها ممکن است به شما تهمت زده و بسیار تهاجمی با شما برخورد کنند. در چنین شرایطی، از روش های زیر استفاده نمایید.
🔽اصلا دفاعی برخورد نکنید
🔽نیازی به جر و بحث کردن و متقاعد ساختن بیمار نیست
🔽ساده پاسخ دهید
🔽حواس او را پرت کنید
برخورد با اضطراب و بیقراری آنها
هر زمان که احساس کردید که فرد الزایمری بیقرار و مضطرب است؛ از روش های زیر استفاده کنید.
🔸دلیل را پیدا کنید
🔸از جملات محبت آمیز و آرامش بخش استفاده کنید
🔸محیط را تعدیل کنید
🔸انرژی او را با رقصیدن یا ورزش کردن تخلیه کنید
🔸او را به محیط آرام تری منتقل کنید
اهمیت علت یابی و تشخیص در برخورد با بیمار آلزایمری
نمیتوان علت اصلی ابتلا به بیماری آلزایمر را مشخص کرد. اما از جمله علل ابتلا به بیماری آلزایمر که تا به حال شناسایی شدهاند، عبارتند از:
- افزایش سن و سابقه مثبت خانوادگی
- ژنتیک و وراثت افراد
- سابقه آسیب به سر
- سابقه ابتلا به برخی بیماریها
روش تشخیصی قطعی ابتلا به بیماری آلزایمر تاکنون شناخته نشده است. بهتر است با مشاهده علائم ابتلا به آلزایمر به پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
مصاحبه با بیمار و خانواده وی اولین قدم برای تشخیص بیماری آلزایمر است. تستهای حافظه، حل مسئله و غیره برای فرد انجام میشود.
بررسی مقادیر آزمایشگاهی و آزمایش خون در تشخیص علل آلزایمر کمککننده هستند. کمبود برخی ویتامینها و مشکلات مربوط به تیروئید میتواند از علل ابتلا به بیماری آلزایمر باشد.
سیتی اسکن، ام.آر.آی و انجام نوار مغزی نیز از دیگر روشهای تشخیصی بیماری آلزایمر به شمار میروند.
درمان آلزایمر
درمان قطعی برای درمان بیماریآلزایمر وجود ندارد. درمانها موجود به تخفیف علائم و کاهش روند پیشرفت بیماری و به تاخیر انداختن مرگ بیمار کمک میکنند.
دارو درمانی یکی از روشهای درمان است. در این روش از داروهایی مانند ممانتین و داروها دسته مهارکننده کولین استراز استفاده میشود. دونپزیل، ریواستگمین، گالانتامین از جمله داروها دسته مهارکننده کولین استراز هستند.
تا آنجا که امکان دارد محیط زندگی فرد بیمار را تغییر ندهید. امنیت محل زندگی بیمار را بررسی کنید. اگر احتمال سقوط و افتادن وجود دارد، آنها را برطرف کنید.
راه های کنترل و پیشگیری در برخورد با بیمار آلزایمری
اگر در مراحل ابتدایی بیماری فرد، متوجه این موضوع شدید؛ اقداماتی در زمینه های مختلف وجود دارد که تا حد زیادی میتواند روند بیماری را کند نماید. در این قسمت به ذکر برخی از آنها پرداخته ایم. برای آشنایی با راه های پیشگیری از ابتلا به اختلال حافظه در جوانی و پیری کلیک نمایید.
در زمینه نوشتن خواندن
- از آنها بخواهید تا بخوانند و بنویسند
- با صدای بلند همه چیز را بخوانند
- صدای خود را تغییر داده و خود را به جای شخصیت های داستان ها بگذارند
- نت برداری کرده و خلاصه نویسی کنند
به صورت تغییر عادات ساده در آنها
📌با دست مخالف مسواک بزنند
📌با دست مخالف خود غذا بخورند
📌راه متفاوتی را برای رسیدن به خانه پیدا کنند
📌با دست مخالف موهای خود را شانه کنند
تقویت کردن حافظه تصویری در آنان
برای تقویت حافظه بصری در آنان نیز، عکس های مختلفی را به آنها نشان داده و سپس چشم هایشان را ببندید و آنها بخواهید تا آن عکس را توصیف کنند.
جابه جا کردن وسایل خانه
به طور مرتب جای وسایل خانه را تغییر داده و اجازه دهید تا آنها به صورت متناوب مهارت های یادآوری و به خاطر سپردن را تقویت نمایند.
پیدا کردن سرگرمی های جدید
برای آنها سرگرمی های جدید فراهم کنید و تنوع ایجاد نمایید.
باغبانی کردن
به آنها اجازه باغبانی کردن داده و بگذارید تا تجربه کنند. چرا که احتمالا شاهد خلاقیت های زیادی در آنها خواهید بود. از طرفی اینکار باعث فعالیت بدنی شده و به آنها احساس خوبی در مورد خودشان خواهد داد.
نکاتی در زمینه برخورد با بیماری آلزایمری
علاوه بر مواردی که در بالا گفته شد؛ در هر مرحله ای از این بیماری و با نشانه های مختلف، استفاده از این نکات میتوانند در برخورد با بیمار آلزایمری موثر باشند.
- شنونده خوبی برای آنها باشید
- صبور و حمایتگر باشید
- علاقه و اشتیاق خود را نشان دهید
- احساس آرامش و اطمینان به بیمار آلزایمری القا نمایید
- اصلا با این افراد جر و بحث نکنید
- بیشتر روی احساسات متمرکز شوید نه حقایق
- آنها را ترغیب به ارتباط غیرکلامی کنید
- معرفی کردن خود به صورت مکرر به آنها
- او را با نام خودش خطاب کنید
- توضیحات خود را به سادگی بیان کنید
- همواره ادب و احترام به این افراد رعایت نمایید
- آهسته و به روشنی صحبت کنید
سخن پایانی
برای دریافت مشاوره در زمینه آلزایمر میتوانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت منزل با شماره 9099070354 تماس بگیرید.