مادر افسرده | تاثیر افسردگی مادر بر بچه ها و خانواده

مادر افسرده چه اثرات منفی بر روی اعضای خانواده خود می‌گذارد؟ در این شرایط چگونه می‌توان به مادر و خانواده کمک کرد؟ افسردگی درمان نشده از دوران بارداری و پسازایمانی در کنار ابتلا به افسردگی به دلایل دیگر می‌تواند شما را به مادری افسرده تبدیل کند و بر نحوه رفتارتان با فرزند و همسر و سبک تربیتی که اتخاذ می‌کنید تاثیر بگذارد. در اکثر موارد کودکان نیز در این شرایط در معرض آسیب‌های روانشناختی مختلف قرار می‌گیرند که لازمه آن درمان افسردگی مادر است. ما در این مقاله در مورد ویژگی‌های مادران افسرده و روش‌های درمان این مشکل توضیحات بیشتری را ارائه کرده‌ایم. در همین راستا بهره بردن از مشاوره افسردگی کمک می‌کند تا مادر بتواند افسردگی خود را درمان کرده و سلامت روانی خانواده ارتقا یابد. برای اطلاع از روند دریافت مشاوره افسردگی کلیک کنید.

فهرست مطالب

برای دریافت مشاوره در زمینه رفتار و کمک به مادر افسرده می‌توانید در ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت شهری با شماره 9099070354 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.

مادر افسرده

گرما و عشق مادر در هر خانه و خانواده ای، مثال زدنی نیست. همه ما احتمالا نبود مادر را در زمان هایی را تجربه کرده‌ایم، و گویی نبود و سکوت او مساوی با غم بقیه اعضای خانواده است. مادر بدون چشم داشتی به خانواده محبت می‌کند. حال اگر این منبع عشق خود دچار افسردگی بشود آن وقت است که همه دچار مشکل شده و یا متوجه این غم می‌شوند. پس توجه به درمان و کمک به مادر افسرده نه تنها برای سلامت خود او، بلکه برای حفظ سلامت کل خانواده ضروری است.

مادر افسرده | میزان شیوع افسردگی در میان زنان

انواع اختلالات افسردگی از افسردگی فصلی گرفته تا افسردگی اساسی از جمله شایع ترین مشکلات مرتبط با سلامت روان در بین افراد جامعه هستند. در این میان بر اساس مطالعات همه گیر شناسی سازمان بهداشت جهانی، میزان شیوع افسردگی در زنان تقریبا دو برابر بیشتر از مردان اعلام شده است. پژوهشگران تخمین می‌زنند که از هر 10 زن یکی از آن‌ها به افسردگی مبتلا است.

در نتیجه می‌توان گفت افسردگی در میان مادران بیش از پدران دیده می‌شود. محققان هنوز به این نتیجه نرسیده‌اند که دقیقا چه عواملی مسئول بروز این تفاوت آماری هستند. از جمله عواملی که به نظر می‌رسد در این موضوع تاثیر داشته باشند می‌توان به نوسانات هورمونی بیشتر در زنان، مواجهه با فشارهای اجتماعی بیشتر و عوامل آسیب زای فرهنگی اشاره کرد.

برای آشنایی با نشانه های افسردگی زنان خانه دار کلیک کنید.

ویژگی های مادر افسرده

ممکن است فرد مبتلا به افسردگی آنقدر در این مشکل غرق شده باشد که نسبت به بیماری خود بینش چندانی پیدا نکند. با این حال از طریق ایجاد برخی تغییرات ظاهری و بروز برخی خصوصیات رفتاری می‌توان به وجود اختلال افسردگی در مادر پی برد.

بر اساس مطالعه‌ای که توسط تریسی تامپسون پژوهشگر ژورنال واشنگتن دی سی روی 400 مادر مبتلا به افسردگی انجام شد نتایج تحقیقات نشان دادند که رایج‌ترین علائم در مادران افسرده تحریک پذیری و حساسیت روانی زیاد، تمایل به انزوا و ناتوانی در ایجاد قوانین و محدودیت برای پرورش نظم و انضباط در فرزندان هستند.

در حقیقت مادران افسرده در یک چرخه معیوب گرفتار هستند. آن‌ها نیاز مفرطی به تنهایی و خلوت دارند. این در حالی است که فرزند آن‌ها بازیگوشی می‌کند و در اکثر مواقع تنهایی او را به هم می‌زند. در این شرایط مادران با کاستن از میزان سخت گیری خود اغلب به فرزندان اجازه می‌دهند تا آزادانه تر رفتار کنند و به این ترتیب معمولا سبک تربیتی سهل گیرانه‌تری را در پیش می‌گیرند.

بیشتر بخوانید : نشانه های افسردگی

به طور خلاصه مادران افسرده نشانه های زیر را تجربه می کنند.

تغییراتی در وزن (کاهش یا افزایش)
دائم ناراحت و احساس افسردگی دارند
به هم ریختگی الگوی خواب
فراموشی و مشکل در تمرکز
تغییر در میل جنسی
احساس بی ارزشی
گوشه گیری و بی میلی به فعالیت های گذشته
فکر کردن به زندگی پس از مرگ و خودکشی
استرس و اضطراب

مادر افسرده | تاثیرات افسردگی مادر بر کودک

زندگی کردن با یک مادر افسرده می‌تواند تاثیر منفی بلندمدتی را بر زندگی کودکان بگذارد. ما در ادامه به چند مورد از مهم ترین اثرات افسردگی مادر بر فرزندان اشاره کرده‌ایم. برای شناخت بیشتر درباره تاثیر افسردگی بر اعضای خانواده کلیک کنید.

1- پناه بردن به روابط اجتماعی غلط

عدم برخورداری از رابطه عمیق با مادر باعث می‌شود که افراد از همان بچگی دائما احساس تنهایی و نوعی کمبود عاطفی را احساس نمایند. همین مسئله می‌تواند به طور ناخواسته آن‌ها را در روابط اجتماعی آسیب زایی درگیر نماید. در حقیقت از آنجایی که این افراد نتوانسته‌اند از مجرایی سالم نیازهای عاطفی خود را برآورده کنند ممکن است به الگوهای ارتباطی غلط روی بیاورند.

2- تجربه نوجوانی دردسرساز

افرادی که مادران افسرده‌ای داشته‌اند معمولا در دوران نوجوانی با چالش‌های بیشتری مواجه می‌شوند. این افراد در پی یافتن هویت دلخواه خود سردرگمی بیشتری را تجربه کرده و بیش از سایرین امکان دارد به گروه دوستان وابسته شوند. همین امر می‌تواند باعث شود که آن‌ها همه هویت خود را به گروه‌هایی نظیر همسالان گره بزنند و به هر طریقی به دنبال کسب حمایت و پذیرش از جانب آن‌ها باشند.

3- دچار شدن به مشکلات تحصیلی

مادران افسرده اغلب کمتر می‌توانند مشارکت فعالی در رشد و پرورش فرزند خود داشته باشند. همین امر باعث می‌شود که بچه‌های آن‌ها در صورتی که خود از انگیزه و انرژی کافی برخوردار نباشند یا پدر نیز در زندگی آن‌ها نقش پررنگی ایفا نکند مشکلاتی نظیر افت تحصیلی را تجربه نمایند.

4- قرار گرفتن در معرض افسردگی دوران کودکی

بسیاری از بچه‌هایی که زندگی با یک مادر افسرده را تجربه می‌کنند به مرور خود نیز دچار خلق و خوی افسرده‌ای می‌شوند. عواملی نظیر یادگیری مشاهده‌ای، انزوای مادر، ناتوانی او در برقراری ارتباطی عمیق با کودک، آسیب دیدن سبک دلبستگی و محروم بودن از تجربه هیجانات مثبت در کنار مادر از جمله عواملی هستند که باعث می‌شوند این بچه‌ها در معرض افسردگی دوران کودکی قرار بگیرند. برای آگاهی بیشتر درباره افسردگی خانوادگی کلیک کنید.

5- آسیب پذیری در برابر مشکلات سلامت روان در بزرگسالی

نه تنها کودکانی که مادر افسرده دارند در دوران کودکی بیش از سایر بچه‌ها امکان دارد که دچار مشکلات مرتبط با سلامت روان شوند بلکه ممکن است مشکلات آن‌ها در صورت درمان نشدن تا دوران بزرگسالی همراهشان بماند. از همین رو بسیار اهمیت دارد که مادران به موقع برای درمان مشکل خود اقدام کنند و در صورت مشاهده علائمی از افسردگی در فرزند خود از همان دوران کودکی برای دریافت درمان مناسب به یک متخصص نظیر روانشناس کودک مراجعه نمایند.

بیشتر بخوانید : تاثیر افسردگی بر دیگران

طرز صحیح برخورد با مادر افسرده چیست؟

افسردگی مساله ای است که برای هر کسی می تواند رخ دهد. اما از انجا که در جسم تغییراتی رخ نمیدهد، اطرافیان کمتر متوجه وضعیت فرد می شوند. به خصوص که مادر در خانه جایگاه کلیدی دارد و گویا او فرصت بیمار شدن را هم ندارد. اما در ادامه به نکاتی پرداخته ایم که اطرافیان باید در ارتباط با مادر افسرده حتما آن ها را در نظر بگیرند.

1- درک کردن اختلال افسردگی

این اختلال روی خلق، علایق، انگیزه، هدف، ارزش ها، باورها و حتی نیازهای فرد تاثیر می گذارد. افسردگی ناراحتی ساده ای نیست که کمی بعد رفع شود. بلکه اختلال روانی پیچیده ای است که حتی گاه نیاز به دارو درمانی دارد. بنابراین اگر مادر افسرده ای دارید هرگز علائم بیماری او را با یک ناراحتی ساده یکی نگیرید.

2- فضایی حمایتی ایجاد کنید

حال که متوجه وضعیت بیمار شده اید، باید فضایی حمایتی برقرار کنید. از سرزنش ها و انتقادهای منفی پرهیز کنید. محیط آرام و مثبت خانه کمک شایانی به درمان مادر خواهد کرد. عجول هم نباشید. مادر برای پذیرش و بیان و اجابت نیازهایش به زمان احتیاج دارد.

3- به حرفهای مادر افسرده فعالانه گوش دهید

همدردی با مادر بسیار به ایجاد حس مثبت در او کمک می کند. برای شنیدن حرف هایش زمان تان را خالی کنید. فعالانه به او گوش دهید. در کنار او بنشینید و سعی کنید او را به حرف بیارید. آن وقت می توانید رشته افکارش را دنبال کرده و احساسات او را درک کنید.

4- تشویق به دریافت درمان

نه مادر شما بلکه بیشتر آدم های افسرده تمایلی به دریافت درمان ندارند. چرا که درمان نیاز به انگیزه دارد. این همان چیزی است که افسرده ها از آن بی بهره اند. بنابراین تشویق به دریافت درمان حتما باید از سوی سایرین صورت بگیرد.

5- از مادر افسرده انتقاد نکنید

هر مساله و موضوعی که در ارتباط با مادر افسرده تان شما را آزار می دهد بهتر است به بعد موکول شود. او در شرایطی نیست که بتواند بار انتقاد تند و منفی شما را تحمل کند. بدانید که بسیار اسیب پذیر است و هر تشر شما می تواند او را بیشتر به چاه سیاهی افسردگی فرو ببرد.

6- مراقب خودتان هم باشید

در کنار تلاش های که در برخورد با مادر افسرده تان می کنید باید به فکر خود و سلامتی تان هم باشید. اجازه ندهید که دنیای تاریک او شما را هم سیاه کند. شاید برای این کار لازم باشد که روزانه پیاده روی کنید، یا با دوستان تان وقت بگذرانید. شاید هم تنها یک مشاور متخصص روانشناسی بتواند کمک کند. مهم این است که از تلاش برای مراقبت از خودتان هرگز دست نکشید.

تغییر و بهبودی این وضعیت زمان می برد. شما با صبوری، دلسوزی، همدردی مستمر در کنار مادرتان همواره بیایستید. دیر یا زود نتیجه حاصل خواهد شد.

چطور مادر افسرده ام را به درمان ببرم؟

شما ابتدا باید خودتان نسبت به اهمیت درمان مطلع باشید آنوقت خواهید توانست که با اقدامات زیر او را راضی به درمان کنید.

آگاهی دادن درباره بیماری افسردگی
معرفی منابع درمان
توضیح مزایای درمان
پیشنهاد همراهی برای جلسات درمان
ایجاد انتظارات واقع گرایانه
احترام به حریم شخصی
توجه به دل نگرانی های
درخواست کمک متخصص

سخن آخر

با توجه به اثرات منفی که افسردگی برای کودک و خود مادر در پی دارد لازم است که همواره نسبت به سلامت روان خود هشیار باشید و در صورت تجربه علائمی نظیر خلق غمگین، لذت نبردن از فعالیت‌هایی که قبلا مورد علاقه‌تان بودند یا علائمی نظیر کاهش انرژی، اشتها و بروز مشکلات خواب به موقع برای درمان افسردگی اقدام کنید.

توجه داشته باشید که این مشکل امری رایج در میان عموم است و هرگز نباید به خاطر وجود آن خود را سرزنش کنید. خوشبختانه امروزه درمان‌های روانشناختی مختلفی برای بهبود این مشکل وجود دارند که به شما کمک می‌کنند علائم خود را بهبود ببخشیده و سلامت روانتان را ارتقا بدهید. برای آگاهی بیشتر درباره درمان افسردگی کلیک کنید.

سوالات متداول

آیا برای درمان افسردگی پس از زایمان دریافت داروهای ضد افسردگی ضرورت دارد؟

در بسیاری از موارد اختلالات افسردگی به درمان‌های غیر دارویی نظیر درمان شناختی رفتاری جواب می‌دهند. با این حال در برخی شرایط خاص نظیر دچار بودن مادر به افسردگی شدید یا درگیری او با افکار مرگ و خودکشی دریافت داروهای ضد افسردگی ضرورت می‌یابد. برای تصمیم گیری در مورد این موضوع لازم است که ابتدا به یک روانشناس مراجعه نمایید.