شوک فرهنگی | مثال برای انواع شوک فرهنگی
شوک فرهنگی به وضعیتی اطلاق می‌شود که در آن افراد در فرهنگ های دیگر چیزی را مشاهده می‌کنند که کاملا مغایر با فرهنگ خودشان است. امروزه به دلیل گسترش صنعت توریست و حتی مهاجرت افراد آشنایی نسبی با برخی از آداب و رسوم فرهنگ های دیگر دارند. اما تا زمانی که در مکان های جدید و ناشناخته حاضر نشوند؛ متوجه برخی از تفاوت ها نمی‌شوند. در واقع این شوک به دلیل مشاهده برخی از تفاوت های اساسی که در مکان های دیگر و مقایسه آنها با فرهنگ خود بروز می‌کند. مشاهده سنت ها و حتی قوانین مختلف در ابتدا جالب و حتی هیجان انگیز به نظر می‌رسد. اما بعد از مدتی می‌تواند منجر به بروز مشکلاتی نیز بشود.
برای دریافت مشاوره در زمینه فرهنگی می‌توانید در هر زمان از روز برای مشاوره آنلاین با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت شهری با شماره 9099070354 تماس بگیرید.
شوک فرهنگی چیست؟
افرادی که به مکان ها مختلفی سفر می‌کنند و یا حتی از شهر و کشور خود مهاجرت کرده اند؛ شوک فرهنگی را به خوبی احساس کرده اند. حتی گاهی زمانی که در کشور خودمان نیز به مکان های مختلف سفر می‌کنیم؛ دچار شوک فرهنگی می‌شویم. مکان ها و قومیت های مختلف آداب و رسوم و فرهنگ مختص به خود را دارند که شاید ما از آنها مطلع نباشیم.
گاهی این تفاوت فرهنگی به قدری زیاد است که دچار شوک شده و حتی به این دلیل ترجیح می‌دهیم که به خانه خود برگردیم. اما باید در مقابل چنین موضوعی انعطاف پذیر بود و با ذهن باز با آن برخورد کرد. فراموش نکنید که همه فرهنگ ها قابل احترام و اصولی هستند و همین تفاوت هاست که منجر به جذابیت بیشتر می‌گردد. برای آشنایی بیشتر با روانشناسی مهاجرت کلیک نمایید.
نشانه های مبتلا شدن به شوک فرهنگی
معمولا افرادی که دچار شوک می‌شوند؛ واکنش های مختلفی از خود بروز داده و این موضوع با نشانه هایی همراه است. برخی از آنها شامل موارد زیر می‌شود.
- استرس و اضطراب
- پرخوری عصبی یا بی اشتهایی برای مدت زمانی کوتاه
- تمایل به تمیزکاری برای غلبه بر فشار روانی
- صحبت کردن در این مورد با دیگران و شکایت کردن
- انزوا و پرهیز از ملاقات کردن با مردم و یا خروج از خانه
- خوابیدن بیش از حد
مراحل شوک فرهنگی
بروز این نوع شوک مانند یک فرایند بوده و مراحلی دارد. در واقع زمانی که افراد با یک فرهنگ تازه آشنا می‌شوند؛ باید این مراحل را بگذارنند تا در نهایت به پذیرش و آرامش روانی برسند.
ماه عسل
شوک فرهنگی همیشه هم با حالات ناخوشایند همراه نیست. حداقل در مراحل ابتدایی آن. چرا که افراد معمولا از این بابت شگفت زده شده و حتی از مزایای آن نیز استفاده می‌کنند. در واقع این دوران ماه عسل این شوک است. برای مثال برای آنان جالب است که مردم یک شهر یا کشور همیشه بعد از نهار کسب و کار خود را تعطیل کرده و کمی استراحت می‌کنند. حتی آرزو می‌کنند که این رسم در فرهنگ خودشان نیز اجرا می‌شد. اما بعد از مدتی تازه متوجه مشکلات آن می‌شوند.
ناامیدی
همانطور که گفته شد؛ افراد بعد از مدتی تحت تاثیر شوک فرهنگی ، دچار ناامیدی شده و حتی نمی‌توانند دیگر این وضعیت را تحمل کنند. با توجه به مثال قسمت قبل، زمانی که فرد در آن شهر یا کشور برای انجام کارهایش دیر اقدام کند؛ دیگر نمی‌تواند در آن روز کار خود را به اتمام برساند و یا باید حداقل چند ساعتی را صبر کند. چرا که مردم آن فرهنگ باید بعد از استراحت خود کار را آغاز کنند. برای اطلاع از دلایل پشیمانی از مهاجرت کلیک کنید.
سازگاری
مرحله بعدی در شوک فرهنگی سازگار شدن با آن است. بعد از مدتی افراد این موضوع را پذیرفته و برنامه زندگی خود را مطابق با آن می‌چینند. این موضوع مخصوصا در مورد مهاجرت دائمی به یک مکان دیگر بیشتر به چشم می‌خورد.
کنترل و تسلط
این آخرین مرحله از شوک فرهنگی است که افراد به طور کامل با فرهنگ های جدید ادغام می‌شوند. دیگر مکان جدید برای آنها تبدیل به خانه شده و فرهنگ ها و قوانین آن را مانند وطن خود می‌پذیرند. حتی به قدری در این مورد کنترل و تسلط دارند که با بازگشت به مکان قبلی خود ممکن است دچار شوک فرهنگی شوند.
پیامدهای شوک فرهنگی
اگر افراد نتوانند با این شوک فرهنگی کنار بیایند؛ قطعا دچار مشکلاتی خواهند شد. چرا که آن فرهنگ به خاطر یک نفر تغییر نمی‌کند. بلکه فرد باید خود را با آن سازگار نماید. اگر افراد نتوانند این موضوع را بپذیرند؛ در ابتدا استرس و اضطراب بالایی را تجربه کرده و در مرحله بعدی دچار افسردگی و مشکلات اساسی می‌شوند. حتی در این شرایط نمی‌توانند دوستی پیدا کرده و روابط اجتماعی داشته باشند. از این رو بسیار منزوی و گوشه گیر نیز می‌شوند. به همین دلیل داشتن روحیه پذیرش و انعطاف پذیری در مواجهه با فرهنگ های جدید بسیار اهمیت دارد.
شوک فرهنگی معکوس
در مورد افرادی که به طور موقت به مکانی دیگر برای تحصیل یا کار مهاجرت کرده اند با حالت دیگری از شوک فرهنگی یعنی شوک فرهنگی معکوس مواجهیم. در این حالت افراد برای مدت نسبتا طولانی در یک شهر و یا کشور دیگر زندگی کرده اند و با تفاوت فرهنگی نیز کنار آمده اند. اما حال باید به خانه خود برگردند و دوباره با فرهنگ های آن مکان خود را سازگار کنند. این موضوع نیز منجر به بروز حالت عجیب و غیرمنتظره ای در افراد می‌گردد. برای اطلاع از شرایط تحصیل در خارج از کشور کلیک کنید.
عوامل موثر بر شوک فرهنگی
در مورد تجربه شوک فرهنگی عوامل مختلفی در این مورد موثر هستند. در واقع این موضوعات منجر به بروز شوک فرهنگی شده و یا آن را تشدید می‌کند.
مقصد: اینکه مقصد ما تا چه اندازه در مورد مسائل فرهنگی با ما متفاوت است هم موضوع مهمی است. برای مثال شهرهای یک کشور زیاد با یکدیگر از این نظر تفاوت ندارند. و یا حتی برخی کشورها بسیار آداب و رسوم مشابهی دارند.
ابتلا به مشکلات روانی: زمانی فرد مبتلا به مشکلات روانی مختلفی باشد؛ بیشتر احتمال دارد که دچار شوک فرهنگی بشود.
شکل گیری هویت: همچنین شکل هویتی افراد نیز در این مورد نقش دارد. چرا فرهنگ بخشی از هویت ماست و تفاوت های فرهنگی می‌تواند بر آن تاثیر بگذارد.
برای مقابله با شوک فرهنگی چه باید کرد؟
برای اینکه احتمال تجربه شوک فرهنگی را به حداقل برسانیم؛ می‌توانیم از راهکارهایی در این زمینه استفاده کنیم.
درمان افسردگی: در ابتلا بهتر است اگر به افسردگی و یا مشکلات روانی دیگر مبتلا هستیم؛ آنها را درمان کرده و سپس در فرهنگ جدیدی حاضر شویم.
معاشرت کردن با دوستان جدید: همچنین به طور مکرر حتی در فرهنگ خودمان با ادم ها جدیدی معاشرت کرده و سعی کنیم تا فرهنگ آنها را بشناسیم.
رفتن به سفرهای داخلی: برای مقابله با شوک فرهنگی در ابتدا باید با سفرهای داخلی آغاز کنیم.
واقع بینی: همچنین در مورد مقصدی که انتخاب می‌کنید؛ واقع بوده و به خوبی در مورد آن اطلاعات کافی را کسب نمایید.
سخن پایانی
برای دریافت مشاوره در زمینه فرهنگی می‌توانید در هر زمان از روز برای مشاوره آنلاین با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت شهری با شماره 9099070354 تماس بگیرید.
