کنترل خشم در کودکان ابتدایی و پیش دبستانی در مدرسه
کنترل خشم در کودکان ابتدایی و پیش دبستانی در مدرسه برای بسیاری از والدین کار آسانی نیست و نیاز به زمان و صرف انرژی دارد. خشم هیجانی طبیعی است که همه ما ازکودکی آن را تجربه می‌کنیم. اما هرچقدر سن بیشتر میشود توانایی بیشتری هم برای کنترل آن پیدا می‌کنیم. کودکان معمولاً کنترل کمتری روی رفتار خود دارند؛ با ورود به مدرسه با همکلاسی و معلمان مشکلاتی ممکنه پیدا کنند.
پس این والدین و گاه معلمان هستند که باید راهکارهایی برای کنترل خشم کودکان در مدرسه پیدا کنند. خبر خوب این است که راهکارهای ساده‌ای برای این موضوع وجود دارد. بااین‌حال اگر احساس می‌کنید فرزندتان به‌راحتی خشمگین میشود و یا این راهکارها خیلی هم نمی‌توانند شدت خشم او را کاهش بدهند، بهتر است حتما مشاوره تلفنی کودک بگیرید.
برای دریافت مشاوره در زمینه کنترل خشم در کودکان می توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت شهری با شماره 9099070354 تماس بگیرید.
اهمیت کنترل خشم در کودکان در مدرسه
کنترل خشم در کودکان مدرسه ای از بزرگ ترین دغدغه والدین و معلمان است. خشم کودک از ناراحت کننده ترین صحنه های دنیا برای والدین است. برای اینکه بتوانید آموزش مناسبی در این زمینه داشته باشید، باید روش های کنترل خشم را آموزش ببینید. کودکان در سن های مختلفی خشم را متفاوت بروز می‌دهند، بهانه گیری، پرت کردن، کتک زدن، جیغ زدن، خودزنی، گریه، قهر، غذا نخوردن و… نشانه هایی از خشم کنترل نشده کودک است.
برای کنترل خشم در کودکان مدرسه ای باید محرک های کج خلقی شناسایی شود و نحوه جلوگیری از جیغ آنها را بگیرید. در این مقاله راهکارهای کنترل خشم در کودکان را توضیح داده ایم. برای کسب اطلاعات بیشتر تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
حتما از صفحه اینستاگرام ذهن نو و کانال تلگرامی ذهن نو دیدن نمایید.
وظایف معلمان و مدیران برای کنترل خشم کودک در مدرسه
برای کنترل خشم در کودکان در محیط مدرسه، معلمان و اولیای مدرسه میتوانند از راهکارهای زیر استفاده کنند:
۱. ایجاد محیطی امن و حمایتی
فضایی آرام و بدون تنش ایجاد کنند تا کودک احساس امنیت کند.
از تحقیر، تمسخر یا تنبیه شدید در مقابل دیگران خودداری شود.
۲. شناسایی عوامل محرک خشم
مشاهده و یادداشت موقعیتهایی که باعث خشم کودک میشود (مثلاً دعوا با همکلاسیها، احساس ناتوانی در درسها، خستگی یا گرسنگی).
ارتباط با والدین برای درک بهتر ریشههای خشم کودک.
۳. آموزش مهارتهای کنترل خشم
استفاده از داستانها، بازیهای نقشآفرینی و تمرینهای تنفسی (مثل نفس عمیق کشیدن تا شماره ۵).
آموزش بیان احساسات با جملات ساده مثلاً: “من عصبانیام چون…” به جای پرخاشگری.
۴. تقویت رفتارهای مثبت
تشویق کودک هنگام کنترل خشم (با تشویق کلامی، جایزه‌های کوچک یا سیستم امتیازی).
نادیده گرفتن رفتارهای جزئی نامناسب و تمرکز بر اصلاح گامبهگام.
۵. مداخله در لحظه خشم
آرام و محکم با کودک صحبت کنند: “میبینم عصبانی هستی، بیا با هم راهحل پیدا کنیم.”
اگر کودک قادر به کنترل نیست، او را به مکانی آرام هدایت کنند تا آرام شود (مثلاً “گوشه آرامش” در کلاس).
۶. همکاری با والدین
برگزاری جلسات منظم با خانواده برای هماهنگی در روشهای تربیتی.
پیشنهاد مشاوره روانشناختی اگر خشم کودک شدید یا مداوم است.
۷. الگوسازی رفتار آرام
معلمان باید خودشان الگوی کنترل خشم باشند (پرهیز از فریاد زدن یا برخورد تند).
۸. فعالیتهای جسمانی برای تخلیه انرژی
ورزش، بازیهای گروهی یا حرکات ساده (مثل لیوان چینی با تنفس عمیق) به کاهش استرس کمک میکند.
با ترکیب این روشها و صبر و حوصله، میتوان به کودک کمک کرد تا خشم خود را بهتر مدیریت کند.
کارهایی که والدین باید برای کنترل خشم در کودکان مدرسه ای بکنند
اگر راهکارهای زیر برای کنترل خشم در کودکان مفید نبود حتما از خدمات مشاوره کودک استفاده کنید. همچنین توجه داشته باشید که برای موثر بودن این روشها باید نسبت به علت رفتارهای فرزندتان هم آگاهی داشته باشید. به همین دلیل حتما مقاله پرخاشگری کودکان را بخوانید.
1- رفتار خودتان را کنترل کنید
اولین راهکار کنترل خشم در کودکان، کنترل رفتار خود است. اولین و مهم‌ترین الگوی هر کودک پدر و مادر او هستند. فرزند شما با دقت همه رفتارهای‌تان را زیر نظر دارد. به همین خاطر بسیاری از مواقع آنچه در کودک مشاهده می‌کنید آینه‌ای از رفتار خودتان است. در نتیجه پیش از اینکه هر قضاوتی راجع به فرزندتان داشته باشید ابتدا به رفتارهای خودتان دقت کنید. آیا شما از آن دسته افرادی هستید که زود عصبانی می‌شوند و این عصبانیت را نشان می‌دهند؟ اگر پاسخ‌تان به این سوال مثبت است سعی کنید با کمک از یک مشاور یا هر راهکار دیگری که می‌شناسید این عادت را در خودتان تغییر بدهید.
2- تفاوت احساس و رفتار را به کودک آموزش بدهید
کنترل خشم در کودکان کودکان توانایی ذهنی و تجربیات محدودی دارند. بسیاری از مواقع آن ها حتی نام احساسی که تجربه می‌کنند را نمی‌دانند. یا ممکن است ندانند که میتوانند هیجانات خود را کنترل کنند. به همین خاطر یکی از اولین راهکارهایی که برای کنترل خشم کودکان می‌توانید از آن استفاده کنید این است که احساسات مختلف را به آنها آموزش بدهید.
به‌علاوه به فرزندتان یاد بدهید که او قدرت کنترل رفتارش را دارد. در حقیقت فرزند شما باید به این نتیجه برسد که عصبانی شدن موضوعی طبیعی است و هیچ اشکالی ندارد. اما او اجازه ندارد به هنگام عصبانیت به دیگران پرخاش کند.
3- استفاده از مهارتهای جایگزین
کنترل خشم در کودکان باید با کمک مهارت های جایگزین باشد. وقتی می‌خواهید به کودک آموزش دهید که احساس عصبانیت دلیل خوبی برای پرخاشگری نیست باید بتوانید رفتارهای جایگزین را نیز به او آموزش بدهید. در حقیقت وقتی به فرزندتان می‌گویید که کتک زدن دیگران یا شکستن وسایل هنگام عصبانیت صحیح نیست این سؤال پیش می‌آید که کار صحیح چیست؟
برای جواب دادن به این سؤال شما می‌بایست راهکارهای جایگزین را به کودک آموزش بدهید. برای مثال به فرزندتان یاد بدهید وقتی عصبانی میشود برای چند دقیقه محیط را ترک کند؛ یا چند نفس عمیق بکشد. این رفتارها به کودک کمک میکند تا هیجان‌هایش را کمتر کرده و فرصت فکرکردن پیدا کند.
4- برای کنترل خشم در کودکان رفتارهای مثبت را تشویق کنید
یکی از روش‌هایی که به‌خصوص در سنین پایین‌تر می‌تواند بسیار کمک‌کننده در زمینه کنترل خشم در کودکان باشد تشویق رفتارهای مثبت است. هر بار که کودک موفق میشود عصبانیت خود را کنترل کند می‌بایست این موضوع را تشویق کنید. در مقابل از کنار رفتارهای اشتباه کودک با بی‌توجهی بگذرید. این موضوع به‌تدریج باعث میشود کودک متوجه شود که اگر می‌خواهد حمایت و توجه شما را داشته باشد می‌بایست عصبانیت خود را کنترل کند.
5- قوانین مشخصی داشته باشید
برای کنترل خشم در کودکان؛ قوانین مشخص داشته باشید. اینکه شما در محیط خانه و خانواده‌تان قوانین مشخصی برای رفتارهای پرخاشگرانه داشته باشید بسیار موثر است. برای مثال اینکه هیچ‌کس اجازه ندارد به سایر اعضای خانواده بی احترامی کند یکی از این قوانین است.
سعی کنید برای بی‌توجهی به این قوانین نیز جریمه‌های مشخصی در نظر بگیرید و همه اعضای خانواده به این قوانین عمل کنند. این کار باعث میشود کودک نیز بتواند پیامد رفتارهای خود را پیش‌بینی کند. و به‌علاوه سایر اعضای خانه نیز تبدیل به الگوی مثبتی برای کودک می‌شوند.
یکی دیگر از موضوعاتی که می‌بایست به آن دقت داشته باشید این است که نسبت به اجرای قوانین حساس باشید. بسیاری از کودکان به‌تدریج متوجه این موضوع می‌شوند که با پرخاشگری و بدرفتاری میتوانند شما را خسته کرده و به چیزی که می‌خواهند برسند.
اگر شما نیز از آن دسته والدینی هستید که پس از مدتی برای ساکت کردن فرزندتان کاری که می‌خواهد را برایش انجام می‌دهید باید بدانید که این موضوع باعث ادامه پیدا کردن رفتار منفی وی خواهد شد. اگر می‌خواهید رفتار اشتباه فرزندتان را اصلاح کنید بهترین روش این است که نسبت به پرخاشگری‌های او بی‌توجه باشید و هرگز از حرف خود پایین نیایید.
برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه کودکان استثنایی کلیک کنید.
6- محرک های کج خلقی را شناسایی کنید
یکی از کارهای کنترل خشم در کودکان، شناسایی محرک های کج خلقی است. کودکان حساس، بیش فعال یا دمدمی با محیط های جدید سازگار نیستند و در این شرایط عصبانی می‌شوند. شرایط متفاوت برای کودک باعث ایجاد این موضوع میشود. به همین دلیل برای کنترل حتما به موقعیت های حساس توجه داشته باشید.
7- علائم خشم را به کودک آموزش دهید
برای کنترل خشم در کودکان باید او را با علائم خشم آشنا کنید. اگر فرزند شما نشانه های خشم را بداند؛ در هنگام مواجه آنها را کنترل کرده و راه های بهتری را برای بیان نیاز انتخاب میکند.
8- راهبردهای کنترل خشم را جدی بگیرید
برای کنترل خشم در کودکان او را در کلاس ورزش ثبتنام کنید. و از راهبردهای کنترل خشم کمک بگیرید. فرزند خود را تشوبق کنید تا در صورت عصبانیت از کارهای زیر استفاده کند.
- تا شماره 10 معکوس بشمارید.
- از موقعیت فاصله بگیرید.
- نفس عمیق بکشید.
- مشت های خود را گره زده و باز کنید.
- با فرد قابل اعتماد صحبت کنید.
- به مکان آرامبخش بروید.
نکات مهم برای کنترل خشم در کودکان
- در موقعیت هایی که باعث بروز بد خلقی کودک میشود؛ اجتناب کنید.
- برای کودک برنامه روزانه مشخص کنید و بر اساس آن عمل کنید.
- زمانی که بیرون می‌روید به کودک اجازه دهید همراه خود اسباب بازی یا خوراکی حمل کند.
- با کودک ارتباط صمیمانه برقرار کنید.
- 5 دقیقه قبل از تغییر عملکرد کودک به او هشدار بدهید.
- از تغذیه و استراحت کودک قبل از بیرون رفتن مطمئن شوید.
- به کودک حق انتخاب دهید تا بر اساس خواست خود وسایل مورد نظر را بردارد.
- برخی شرایط خود را تسلیم کنید تا کودک نبرد مسالمت آمیز را آموزش ببیند.
- حواس کودک را به چیزهای مختلف پرت کنید.
- کارهای خوب و آرامش کودک را تشویق کنید.
- روش های کنار آمدن با خشم را به کودک آموزش دهید.
اهمیت مشاوره
مشاور و روانشناس راهکار مناسبی برای کنترل خشم در کودکان هستند. پرخاشگری در کودکان موضوعی نیست که به‌سادگی از کنار آن عبور کنیم. ادامه پیدا کردن این رفتار می‌تواند مشکلات بسیاری را برای فرزند شما به همراه داشته باشد. برای مثال همان‌طور که گفتیم بسیاری از مواقع کودکان پرخاشگر از جمع دوستان طرد می‌شوند.
همین موضوع می‌تواند مشکلات بسیاری را برای کودک ایجاد کند. به‌علاوه بسیاری از مواقع پرخاشگری می‌تواند نشانه‌ای از وجود سایر بیماری‌های روحی به‌خصوص اضطراب باشد.
در کنار همه این‌ها به این موضوع نیز توجه داشته باشید که بی‌توجهی به درمان پرخاشگری و عصبانیت در کودکان می‌تواند تبدیل به دلیلی برای ادامه پیدا کردن این مشکلات تا سنین بزرگسالی باشد. به همین خاطر بسیار مهم است که وقتی نشانه‌های عصبانیت و پرخاش را در فرزندتان می‌بینید برای رفع این شرایط اقدام کنید.
مشاورین کودک باتوجه‌به تخصص و تجربه‌ای که در زمینه برخورد با کودکان پرخاشگر دارند به‌خوبی میتوانند در این شرایط به شما کمک کنند.
کلام آخر
کنترل خشم در کودکان با روش های متفاوتی قابل اجرا است. اما برای اینکه بهترین اقدامات را در این زمینه انجام دهید، باید از روانشناس کمک بگیرید. به دلیل اینکه کودکی سن حساسی است و تربیت کودک از جمله موارد مهم برای هر پدر و مادری است. به همین جهت کمک از روانشناس را فراموش نکنید. مرکز مشاوره ذهن نو به صورت تلفنی و حضوری به شما مراجعین گرامی خدمات ارائه می‌دهد. جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره زیر تماس حاصل فرمایید.
برای دریافت مشاوره در زمینه کنترل خشم در کودکان ابتدایی و پیش دبستانی در مدرسه می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت شهری با شماره 9099070354 با برترین متخصصان کلینیک تخصصی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
سوالات متداول
بهترین روش این است که تفاوت بین احساس و رفتار را به فرزندتان آموزش بدهید. کودک باید متوجه این موضوع بشود که عصبانیت یک احساس طبیعی است؛ اما وقتی عصبانی میشود اجازه ندارد هر کاری انجام بدهد و می‌بایست رفتار خود را کنترل کند.
بهتر است به کودک یاد بدهید که وقتی عصبانی میشود رفتارهای آرامش بخشی مثل کشیدن چند نفس عمیق را انجام بدهد. این که شما آرامشتان را حفظ کنید و در مقابل عصبانیت کودک، با پرخاش بیشتری رفتار نکنید بسیار اهمیت دارد.
