اثر اشعه ایکس در بارداری و بر جنین | عوارض اشعه ایکس بر جنین

اثر اشعه ایکس در بارداری چیست ؟ دوران بارداری یکی از حساس‌ترین برهه‌های زمانی زندگی زنان محسوب می‌شود. مراقبت‌های این دوره شامل مراقبت‌ از مادر باردار و مراقبت از جنین است. قرارگرفتن در معرض اشعه ایکس، مصرف داروها و … از جمله مواردی هستند که در دوران بارداری بر سلامت جنین تاثیرگذارند. اشعه ایکس در پزشکی کاربردهای فراوانی دارد و از آن برای عکس‌برداری و رادیولوژی استفاده می‌شود. اثر اشعه ایکس در بارداری بر رشد جنین اثرات زیان‌آور و غیر قابل جبرانی خواهد گذاشت. برای دریافت خدمات مشاوره بارداری کلیک کنید.

فهرست مطالب

برای دریافت مشاوره در زمینه اثر اشعه ایکس در بارداری و بر جنین می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت منزل با شماره 9099070354 با برترین متخصصان کلینیک تخصصی ذهن نو تماس حاصل نمایید.

چرا اشعه ایکس خطرناک است؟

اشعه در حقیقت یک انرژی بدون رنگ و بو است. یکی از انواع اشعه‌های خطرناک که منجر به اختلالات و مشکلاتی برای جنین می‌شود، اشعه ایکس است. البته زنان باردار باید تا جایی که برای آن‌ها مقدور است، از قرارگرفتن در معرض اشعه‌های مختلف مانند اشعه ایکس، گاما، اشعه‌های موبایل و … اجتناب نمایند.

اشعه‌ها می‌توانند سلول‌های جنین را دستخوش تغییراتی کنند. این تغییرات منجر به مشکلات ساختاری، ناهنجاری‌های عصبی و رشدی برای جنین در حال رشد خواهد شد. بنابراین به دلیل اختلالات و ناهنجاری‌های به وجودآمده برای جنین، انواع اشعه‌ها مانند اشعه ایکس خطرناک است.

آیا اشعه ایکس در بارداری کاربرد ضروری دارد؟

به طور کلی اشعه ایکس در روش‌های تشخیصی، عکس‌برداری و رادیولوژی به کار گرفته می‌شود. مشاهده جنین و حرکات وی در رحم به کمک سونوگرافی انجام می‌شود که در آن اشعه ایکس به کار نرفته است. در یک بارداری بدون مشکل معمولا نیازی به عکس‌برداری با اشعه ایکس نیست.

گاهی احتمال دارد در دوران بارداری اتفاقی برای مادر باردار رخ دهد که عکس‌برداری با اشعه ایکس در آن شرایط، یک ضرورت محسوب شود. برخی از این شرایط شامل عکس‌برداری از دندان، موارد شکستگی اندام‌ها، آسیب به استخوان‌ها می‌باشد.

چگونه می‌توان اثر اشعه ایکس در بارداری را کاهش داد؟

اگر شرایطی پیش آمده که مادر باردار مجبور است در معرض اشعه ایکس قرار بگیرد؛ توصیه می‌کنیم نکات ایمنی زیر را رعایت کند:

۱) به تکنسین رادیولوژی از وضعیت باردار بودن خود اطلاع دهد. بنابراین تکنسین مذکور از حداقل شدت اشعه جهت عکس‌برداری استفاده می‌کند.

۲) از شکم خود به وسیله پوشیدن کاورهای سربی و بدون شکستگی محافظت کند.

۳) پزشک معالج خود را در جریان بارداری‌تان قرار دهید. ممکن است پزشک با توجه به شرایط شما، رادیولوژی و عکس‌برداری با اشعه ایکس را به بعد از زایمان موکول کند.

۴) هم‌چنین در نظر داشته باشید اگر قبل از اینکه از بارداری‌تان باخبر شوید، رادیوگرافی انجام داده‌اید؛ در این صورت به پزشک متخصص زنان خود اطلاع دهید.

برای آشنایی بیشتر با خطرات بارداری کلیک کنید.

عوارض ناشی از اشعه ایکس در بارداری و بر جنین

دو عامل موثر در بروز عوارض جنینی ناشی از اشعه ایکس شامل سن بارداری و دوز اشعه تابیده‌شده است. هرچه سن بارداری بالاتر، احتمال بروز عوارض کمتر است؛ بنابراین خطر بروز عوارض در سه ماهه سوم بارداری نسبت به سه ماهه اول و دوم کمتر است. هم‌چنین حداقل دوز اشعه لازم برای ایجاد عوارض جنینی ۵ راد است و دوز ۱۰ راد قادر به ایجاد بدشکلی‌ها و مالفوماسیون‌های جنینی است.

برخی از مهم‌ترین عوارض اشعه ایکس بر جنین و بارداری به شرح زیر است:

آسیب‌های مغزی

احتمال ایجاد آسیب‌های مغزی و عقب‌ماندگی ذهنی به ویژه زمانی که مادر باردار تا قبل از هفته پانزدهم بارداری در معرض اشعه ایکس قرار بگیرد، بیشتر از سایر زمان‌ها است.

نقص‌های ژنتیکی

از آنجا که اشعه ایکس قادر به تغییر DNA و ایجاد جهش‌های ژنی است بنابراین احتمال بروز ناهنجاری‌های ژنتیکی به خصوص زمانی که دوز اشعه بالا باشد، وجود دارد.

سقط جنین

تابش اشعه ایکس به شکم احتمالا منجر به سقط جنین خواهد شد. دو هفته اول بارداری زمان بسیار مهمی است زیرا تابش اشعه ایکس در این مدت موجب عوارض جبران‌ناپذیری چون سقط می‌گردد.

برای آشنایی با راه های مراقبت های قبل از بارداری کلیک کنید.

افزایش احتمال ابتلا به سرطان در آینده

تحقیقات انجام گرفته در این زمینه نشان می‌دهد احتمال ابتلا به سرطان در افرادی که در دوران جنینی در معرض اشعه ایکس قرار گرفتند نسبت به سایر افراد بیشتر است.