طرحواره پذیرش جویی
طرحواره پذیرش جویی یکی از انواع طرح‌واره‌های ناکارآمد است که فرد را بیش‌ازحد به دیگران و نظر آن‌ها راجع به خود وابسته می‌کند. افرادی که دچار طرحواره پذیرش‌جویی یا جلب‌توجه هستند معمولاً تصور می‌کنند صرفاً در شرایطی باارزش و مهم هستند که دیگران آن‌ها را تأیید کنند و به همین خاطر بیش‌ازحد نسبت به قضاوت دیگران راجع به خودشان حساس هستند. افراد درگیر با طرحواره پذیرش هرگز هویتی مستقل از خود ندارند و دائماً افکار و باورهایشان را بر اساس نظر و سلیقه اطرافیان تغییر می‌دهند.
این بی‌هویتی گاهی باعث احساس پوچی و افسردگی در فرد می‌شود؛ از طرفی اضطراب و نگرانی که این افراد برای جلب رضایت و دوستی اطرافیان تجربه می‌کنند می‌تواند باعث بروز مشکلات روحی مانند اضطراب یا افسردگی در آن‌ها شود. به همین خاطر اگر نشانه‌های این طرحواره را در خود یا هر یک از نزدیکانتان مشاهده می‌کنید بهتر است برای تغییر این افکار از یک مشاوره تلفنی کمک بگیرید.
برای دریافت مشاوره در زمینه طرحواره پذیرش جویی مرتبط می‌توانید در ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت شهری با شماره 9099070354 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
طرحواره پذیرش‌جویی به چه معناست؟
یکی از طرح‌واره‌های معیوب یا تله‌های روانی که می‌تواند مشکلات بسیاری را در سلامت روان فرد ایجاد کند طرحواره پذیرش‌جویی است. افرادی که دچار این طرحواره هستند معمولاً این‌گونه تصور می‌کنند که برای احساس ارزشمندی می‌بایست مورد تأیید دیگران قرار بگیرند. به عبارتی می‌توان گفت محور تمامی مسائل زندگی این افراد اطرافیان هستند. آن‌ها در هر دوره از زندگی با توجه به محیط اجتماعی اطرافشان باور و رفتارهای مشخصی دارند که بر اساس آن‌ها عمل می‌کنند. به عبارتی می‌توان گفت طرحواره پذیرش‌جویی فرد را از داشتن افکار و هویتی مستقل و عمل کردن بر اساس خواسته‌های فردی منع می‌کند. برای آشنایی بیشتر با طرحواره دیگر جهت مندی کلیک کنید.
نشانه‌های طرحواره پذیرش جویی
فعالیت طرحواره پذیرش‌جویی در سیستم باورهای فرد باعث بروز نشانه‌ها و رفتارهای خاصی می‌شود که به‌راحتی می‌توان آن‌ها را مشاهده کرد. بااین‌حال به این موضوع توجه داشته باشید که این نشانه‌ها ممکن است به دلایل دیگری نیز در رفتار فرد ایجاد شده باشد و به همین خاطر تشخیص قطعی وجود این طرحواره و اقدام برای درمان آن صرفاً بر عهده روانشناس متخصص است. مهم‌ترین ویژگی‌های رفتاری افراد دارای طرحواره پذیرش‌جویی عبارت است از:
توجه به ظاهر
قضاوت دیگران برای افراد دارای طرحواره پذیرش‌جویی بسیار مهم است و آن‌ها سعی می‌کنند بهترین حالت خود را به دیگران نشان دهند.
- با توجه به اینکه آراستگی ظاهری یکی از مهم‌ترین نکات در جلب تأیید دیگران است این افراد احتمالاً توجه بسیاری به ظاهر خود دارند.
پرهیز از مخالفت | طرحواره پذیرش جویی
طرحواره پذیرش فرد را وادار می‌کند تا برای جلب رضایت و دوستی دیگران همواره آن‌ها را تأیید کند. به همین خاطر شما معمولاً در رفتار این افراد انتقاد یا مخالفت صریح را نخواهید یافت.
آن‌ها معمولاً افکار خود را بیان نمی‌کنند و آنچه از این افراد می‌شنوید بیش از هر چیز تأیید گفته‌های دیگران است.
حساسیت به انتقاد یا بی‌توجهی
انتقاد کردن از رفتار فرد و یا بی‌توجهی به آن‌ها برایشان به معنای تهدیدی است که نشان می‌دهد به‌اندازه کافی مورد تأیید و پذیرش شما نیستند. به همین خاطر آن‌ها معمولاً بیش‌ازحد نسبت به این مسائل حساس هستند و در صورت مواجهه با آن واکنش نامناسبی نشان خواهند داد.
جلب رضایت دیگران | طرحواره پذیرش جویی
با توجه به اینکه احساس ارزشمندی و آرامش افراد دارای طرحواره پذیرش‌جویی به این بستگی دارد که دیگران چقدر آن‌ها را افرادی خوب یا دوست‌داشتنی بدانند یکی از رفتارهای این گروه تلاش برای جلب رضایت دیگران است. این تلاش می‌تواند به‌صورت کمک کردن، تبعیت یا حتی چاپلوسی و تملق‌گویی باشد. برای آشنایی بیشتر با نشانه های طرحواره وابستگی و بی کفایتی کلیک کنید.
نداشتن هویت ثابت
افراد دارای طرحواره پذیرش‌جویی فعال معمولاً دیدگاه و باور خاصی از خودشان ندارند. اگر از آن‌ها راجع به مسائل مختلف نظر بخواهید متوجه می‌شوید که هیچ دیدگاه مشخصی راجع به مسائل ندارند و صرفاً بر اساس دیدگاه‌های جمعی که در آن قرار می‌گیرند تصورات متفاوتی پیدا می‌کنند. به همین خاطر اگر آن‌ها در دوره‌های مختلفی از زندگی در محیط‌های متضاد قرار بگیرند خواهید دید که افکار و عقایدی کاملاً متفاوت پیدا خواهند کرد.
وابستگی
اصلی‌ترین موضوع در زندگی افراد درگیر با طرحواره پذیرش‌جویی کسب تأیید و حمایت دیگران است به همین خاطر ممکن است شما آن‌ها را به‌عنوان افرادی وابسته بشناسید.
تفاوت طرحواره پذیرش جویی با دیگر طرحواره ها و انواع آن
طرحواره پذیرش جویی به شدت تحت تاثیر تایید بیرونی است اما در آن ترسی وجود ندارد. برعکس طرحواره اطاعت. در مورد طرحواره استحقاق نیز، بزرگ نمایی افراد پذیرش جو، به دلیل قدرت طلبی نیست اما در افرادی که طرحواره استحقاق وجود دارد؛ این میل وجود دارد.
انواع مختلف طرحواره پذیرش جویی نیز شامل تایید طلبی و توجه طلبی می‌شود.
پیامدهای فعالیت طرحواره پذیرش‌جویی
یک تصور اشتباه و ناسالم مانند پذیرش‌جویی می‌تواند مشکلات بسیاری را در زندگی فرد ایجاد نماید. ازجمله این پیامدها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
افسردگی | طرحواره پذیرش جویی
خطر ابتلا به افسردگی در افرادی که حساسیت بالایی را نسبت به روابط اجتماعی خود تجربه می‌کنند بیش از سایرین است. این افراد معمولاً از اینکه موردانتقاد قرار بگیرند یا ارتباط آن‌ها با فرد یا گروه خاصی پایان پیدا کند بیش‌ازحد ناراحت می‌شوند و این موضوع می‌تواند آن‌ها را در معرض افسردگی قرار دهد. علاوه بر این همان‌طور که گفته شد احساس بی‌هویتی یا پوچی یکی از مشکلاتی است که برای افراد دچار طرحواره پذیرش‌جویی پیش خواهد آمد. زیرا آن‌ها هیچ ایده یا باوری از خود ندارند و صرفاً بر اساس خواسته‌ها و افکار دیگران عمل می‌کنند. این موضوع می‌تواند باعث ایجاد احساس منفی نسبت به خود و افسردگی در فرد شود.
اضطراب
طرحواره پذیرش‌جویی همان‌طور که از نام آن پیداست فرد را در شرایطی قرار می‌دهد که دائماً کیفیت روابط خود با دیگران را موردبررسی قرار می‌دهد و تلاش می‌کند تا موردپسند و مطلوب دیگران باشد. این بررسی‌های مداوم و ترس از دست دادن تأیید دیگران می‌تواند باعث بروز اضطراب در فرد شود.
راضی نبودن از شرایط زندگی
هنگامی‌که فرد اصول زندگی خود را صرفاً بر اساس رضایت دیگران بنا می‌کند و در این زمینه هیچ توجهی به خواسته‌ها و رضایت خود ندارد طبیعتاً پس از مدتی احساس خواهد کرد که از شرایط زندگی خود راضی نیست و فعالیت‌ها و شرایط زندگی وی برایش لذت‌بخش نیستند.
از دست دادن عزت‌نفس | طرحواره پذیرش جویی
طرحواره پذیرش‌جویی به این معناست که فرد می‌بایست تلاش کند تا همواره دیگران را از خود راضی نگه دارد و این تلاش گاهی اوقات به‌منزله نادیده گرفتن خود یا ناراحتی‌هایی است که در روابط برای فرد پیش خواهد آمد. به همین خاطر افراد دارای این طرحواره به‌تدریج عزت‌نفس خود را از دست می‌دهند و برای خود به میزانی که باید ارزش و احترام قائل نمی‌شوند.
دلایل شکل‌گیری طرحواره پذیرش‌جویی
همان‌طور که گفته شد طرح‌واره‌ها از زمان کودکی و بر اساس تجربیات زندگی فرد ایجاد می‌شوند. به همین خاطر اگر به دنبال دلایل شکل‌گیری هر طرح‌واره‌ای باشیم نخست می‌بایست تجربیات کودکی فرد را بررسی کنیم. استفاده از رفتارهای زیر در تربیت کودک می‌تواند باعث ایجاد طرحواره پذیرش‌جویی در فرد شود:
- والدینی که تلاش بسیاری برای جلب رضایت دیگران انجام می‌دهند.
- دوست داشتن و توجه مشروط به کودک به این صورت که آن‌ها برای دریافت محبت والدین می‌بایست کار خاصی انجام دهند و رضایت دیگران را به دست آورند.
- بی‌توجهی به تشویق کودک برای اینکه احساسات و افکار خود را بیان کند.
درمان طرحواره پذیرش جویی
نخستین قدم برای بهبود شرایط و از بین بردن طرحواره پذیرش‌جویی این است که نسبت به این ضعف خود آگاه باشید. سپس سعی کنید از این به بعد در رفتارهایتان به‌جای توجه به خواسته‌های دیگران به علایق خود توجه داشته باشید. بااین‌حال با توجه به اینکه طرح‌واره‌ها از عمیق‌ترین باورهای موجود در ذهن هر فرد هستند احتمالاً شما به‌راحتی نمی‌توانید طرز فکر و رفتار خود را تغییر دهید. حتی بسیاری از افرادی که دارای این طرحواره هستند از مشکل خود بی‌خبرند. آن‌ها معمولاً به دلایل دیگری ازجمله افسردگی یا نارضایتی از روابط اجتماعی‌شان برای درمان مراجعه می‌کنند و سپس در جریان درمان متوجه وجود این باور در خود می‌شوند. به همین خاطر بهتر است برای درمان این بیماری از یک روانشناس کمک بگیرید. برای آشنایی بیشتر با روش طرحواره درمانی کلیک کنید.
سخن پایانی
برای دریافت مشاوره در زمینه طرحواره پذیرش جویی مرتبط می‌توانید در ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت شهری با شماره 9099070354 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
سؤالات متداول
طرحواره پذیرش‌جویی باوری است که باعث می‌شود فرد همواره به دنبال جلب تأیید و رضایت دیگران باشد و خود را صرفاً زمانی باارزش بداند که اطرافیان به‌طور کامل او را تأیید کنند.
بله؛ با کمک گرفتن از روانشناسان شما می‌توانید باورهای اشتباه را شناسایی و آن‌ها را با تصورات مناسب‌تری جایگزین نمایید.
