پرخاشگری در سالمندان
پرخاشگری در سالمندان مشکلی است که بسیاری از شما ممکن است با آن مواجه شوید. عصبانیت و پرخاشگری در سالمندان با دلایل مختلفی ایجاد می‌شود. اما پرخاش به هر دلیلی که باشد رابطه سالمند با فرزندان و مراقبان را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. بسیاری از ما دیریازود از رفتارهای فرد سالمند خسته می‌شویم و همین موضوع رابطه ما را با او تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.
این در حالی است که سالمندان برخلاف رفتاری که نشان می‌دهند بیش از هر زمان دیگری به بودن شما نیاز دارند. به همین خاطر بهتر است راهکارهایی را برای مبارزه با رفتارهای پرخاشگرانه سالمند در نظر داشته باشید. همچنین هر زمانی که احساس می‌کنید توانایی خود را برای حل این مشکل از دست داده‌اید از یک روانشناس متخصص برای کنار آمدن با این شرایط کمک بگیرید. برای دریافت مشاوره خانواده کلیک کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه پرخاشگری در سالمندان می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن ثابت با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
تعریف پرخاشگری در سالمندان
به طور کلی سالمندان در این دوره سنی تا حدی حساسیت پذیر و بی قرار می‌شوند. اما این موضوع با پرخاشگری متفاوت است. پرخاشگری رفتاری است که منجر به آزار و درد شده گاها با بروز آسیب به خود و یا دیگران همراه است. به همین دلیل است که در این دوران معمولا افراد سالمندان رابطه خوبی با فرزندان و یا حتی دوستان خود ندارند. شناسایی علت پرخاشگری در سالمندان و کمک کردن به آنها برای تخلیه درست هیجانات شان گام مهمی در مراقبت و نگهداری از آنان محسوب می‌شود.
دلایل پرخاشگری در سالمندان
پرخاشگری در سالمندان با دلایل مختلفی اتفاق می‌افتد. اینکه شما بتوانید دلیل بدرفتاری آنها را پیدا کنید تا حد زیادی در حل مشکل به شما کمک خواهد کرد. از جمله دلایلی که باعث پرخاشگری در سالمندان می‌شود به شرح زیر می‌باشد.
بیماری‌های روحی
بیماری‌های روحی و به‌خصوص اضطراب و افسردگی از مشکلات شایع در سالمندان هستند. این بیماری‌ها بسیاری از مواقع در سالمندی شکل بی‌قراری و پرخاشگری به خود می‌گیرند. به همین خاطر یکی از اولین موضوعاتی که در زمان پرخاشگری در سالمندان باید بررسی کنید سلامت روان آنها است. برای آشنایی با نشانه های افسردگی در سالمندان کلیک کنید.
شروع بیماری‌هایی مثل آلزایمر یا هر نوع دیگری از زوال عقل نیز معمولاً با پرخاشگری همراه است. بسیاری از مواقع سالمندان وسایل خود را گم می‌کنند و فکر می‌کنند کسی آنها را برداشته است. یا ممکن است با دلایل مختلف نسبت به شما بدگمان باشند. این شرایط به این خاطر است که آنها به‌تدریج در حال ازدست‌دادن توانایی ذهنی خود هستند. به همین خاطر بسیار مهم است که با آنها برخورد صحیحی داشته باشید. به خاطر داشته باشید که این رفتارها عمدی نیستند.
پرخاشگری در سالمندان | عفونت و بیماری‌های جسمانی
بیماری‌های جسمانی نیز می‌توانند تحمل و توانایی سالمندان را تحت‌تأثیر خود قرار بدهند. احساس درد و همین‌طور نگرانی از اینکه شرایط جسمی رو به ناتوانی حرکت می‌کند یکی از دلایلی است که باعث می‌شود سالمندان با سایرین دچار مشکل شوند. به‌علاوه تحقیقات نشان می‌دهد بروز بیماری‌های عفونی و به‌خصوص عفونت ادرار رابطه مستقیمی با بدرفتاری و پرخاشگری در سالمندان دارد. به همین خاطر و به‌خصوص در شرایطی که سالمند یک‌دفعه پرخاشگر می‌شود بهتر است در اولین قدم احتمال بروز عفونت‌ها و مشکلات جسمی را بررسی کنید.
مشکلات محیطی و ناتوانی در بیان احساسات
گاهی اوقات سالمندان توانایی بیان احساسات و افکارشان را از دست می‌دهند. به خصوص بیماری‌هایی مثل آلزایمر باعث می‌شوند که سالمندان توانایی ذهنی برای پردازش موقعیت‌های مختلف را از دست بدهند. به همین خاطر نمی‌توانند به‌خوبی به شما بفهمانند چه مشکلی دارند. این شرایط تا حد زیادی باعث کلافگی و عصبانی شدن سالمند می‌شود و به همین خاطر دست به پرخاشگری می‌زنند.
پرخاشگری در سالمندان | ازدست‌دادن کنترل زندگی
سالمندان در دوره سنی قرار دارند که بیش از هر زمان دیگر به کمک اطرافیان نیاز دارند. اما همین موضوع می‌تواند برای آنها بسیار ناراحت‌کننده باشد. زیرا احساس می‌کنند که کنترل خود روی زندگی‌شان از دست داده‌اند. این موضوع گاهی اوقات تبدیل به دلیلی برای پرخاشگری و اختلاف آنها با مراقب‌شان می‌شود. زیرا سالمند نمی‌خواهد بپذیرد که دیگر به‌اندازه قبل توانایی ندارد. در حقیقت پرخاشگری راهی است که آنها سعی می‌کنند با وسیله آن استقلال‌شان را حفظ کنند و به دیگران نشان بدهند که کنترل شرایط هنوز هم به دست خودشان است. برای آشنایی کامل با معایب و مزایای خانه سالمندان کلیک کنید.
انواع پرخاشگری در سالمندان
معمولا پرخاشگری در سالمندان به دو صورت بروز می‌کند. این دو نوع شامل پرخاشگری خصمانه و وسیله ای است.
در پرخاشگری خصمانه فرد قصد آسیب رساندن به دیگران را دارد و احتمال آسیب در این نوع عصبانیت زیاد است.
اما در پرخاشگری وسیله ای افراد به دنبال کسب هدفی دیگر هستند. در واقع عصبانیت خود را به این دلیل نشان می‌دهند که به مقاصد دیگری برسند اما به دیگران آسیبی وارد نمی‌کنند.
پرخاشگری در سالمندان بیشتر در چه شرایطی رخ می‌دهد؟
باتوجه‌به روحیه سالمند و شرایط زندگی او پرخاشگری ممکن است در هر موضوعی اتفاق بیفتد. بااین‌حال بعضی از شرایط وجود دارند که بیشتر سالمندان در مورد آنها با لجبازی و پرخاش رفتار می‌کنند. برای درک بهتر او حتما مقاله روانشناسی سالمندان را بخوانید. در ادامه برخی علل پرخاشگری را شرح داده‌ایم.
پرخاشگری در سالمندان هنگام حمام کردن
بسیاری از سالمندان حمام کردن را دوست ندارند. این موضوع می‌تواند به دلیل احساس شرم و خجالت و تلاش برای حفظ حریم خصوصی باشد. گاهی اوقات نیز مسائلی مانند سرد و گرم شدن آب یا ترس از اینکه در فضای حمام مشکلاتی مانند لیز خوردن برای آنها پیش بیاید باعث می‌شود در مقابل حمام کردن مقاومت کنند. در این شرایط بهتر است دوستانه با آنها صحبت کنید و سعی کنید دلایل مخالفتشان را پیدا کرده و برطرف کنید.
پرخاشگری در سالمندان هنگام درمان یا استفاده از وسایلی مانند عصا
گاهی اوقات سالمندان در مقابل استفاده از دارو و مراجعه به پزشک یا استفاده از وسایلی مانند عصا و سمعک مقاومت می‌کنند. بسیاری از مواقع این مخالفت به این دلیل است که نمی‌خواهند فرایند سالمندی و ضعیف شدن را بپذیرند. به همین خاطر اگر بیش از هر چیز روی این موضوع تمرکز کنید تنها با لجبازی بیشتری مواجه می‌شوید. بهتر است با سالمند صحبت کنید و روی مزایای دیگری که استفاده از دارو برای آنها دارد بیشتر تمرکز کنید.
کمک‌کردن در کارهای روزانه و مواجهه با پرخاشگری در سالمند
همان‌طور که گفتیم یکی از مشکلات سالمندان این است که نمی‌خواهند بپذیرند توانایی‌هایشان کمتر ازقبل شده و نیاز به کمک دارند. به همین خاطر یکی از زمان‌هایی که احتمالاً شما درگیر مشکلات بسیاری با آنها خواهید شد هنگامی است که می‌خواهید در کارها به آنها کمک کنید.
به خاطر داشته باشید که آنها تلاش می‌کنند با پرخاشگری به شما و خودشان نشان بدهند که هنوز هم به‌اندازه قبل توانمند هستند و اختیار کارهایشان در دست خودشان است. به همین خاطر تا جایی که ممکن است سعی کنید به آنها اجازه بدهید کارهایشان را به‌تنهایی یا با مدیریت خودشان انجام بدهند. حتی اگر قرار است شما کاری را برای آنها انجام بدهید تا جای ممکن این کار را با نظر و مشورت خودشان جلو ببرید.
راهکارهایی برای مبارزه با پرخاشگری در سالمندان
با اینکه پرخاشگری در سالمندان تا حدی اقتضای سن و شرایط آنان است؛ اما می‌توان با استفاده از روش هایی این موضوع را کنترل کرده و به آنان کمک کرد. در این قسمت به توضیح این روش ها می‌پردازیم.
بررسی سلامت جسمی و روانی
همان‌طور که گفتیم بیماری‌های جسمی و روانی می‌توانند یکی از مهم‌ترین دلایل پرخاشگری در سالمندان باشند. به‌ویژه در شرایطی که پرخاشگری ناگهان در سالمند شما شروع می‌شود مهم است که احتمال وجود بیماری‌های مختلف را در نظر بگیرید. به همین خاطر یکی از اولین اقداماتی که باید انجام بدهید این است که با یک متخصص راجع به شرایط سالمند صحبت کنید.
نظم برنامه‌های روزانه را حفظ کنید
یکی از موضوعاتی که آرامش سالمندان را به هم می‌ریزد این است که شما به هر دلیلی نظم برنامه روزانه آنها را به هم بزنید. به همین خاطر یکی از مهم‌ترین کارهایی که می‌توانید برای جلوگیری از پرخاشگری انجام بدهید این است که یک برنامه منظم برای زندگی سالمندان در نظر بگیرید. زمان‌های مشخصی برای خوابیدن، خوردن غذا و حمام کردن یا حتی گذاشتن وسایل در جای مشخص خودشان باعث می‌شود که سالمندان آرامش بیشتری داشته باشند.
تفاهم ایجاد کنید
یکی دیگر از راه های کنترل پرخاشگری در سالمندان ، ایجاد تفاهم با آنان است. همیشه این موضوع را به خاطر داشته باشید که ایجاد همدلی مهم‌ترین رمز داشتن یک رابطه موفق است. این موضوع به‌ویژه در برخورد با سالمندان اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. آنها در شرایط روحی قرار دارند که احساس می‌کنند دیگران به‌اندازه سابق دوستشان ندارند. تصور ازکارافتادگی آنها را بیش از حد آزار می‌دهد.
به همین خاطر اینکه شما به آنها نشان بدهید متوجه احساسات و خواسته‌هایشان هستید بسیار مهم است. سعی کنید در صحبت‌هایتان به آنها بگویید که احساسات‌شان را می‌فهمید. متوجه شرایط‌شان هستید و می‌خواهید برای حل مشکلات به آنها کمک کنید.
محرک‌ها را شناسایی کنید
با دقت کردن در رفتار سالمند به این سؤال پاسخ دهید که آنها چه زمان‌هایی بیشتر پرخاشگر می‌شوند؟ چه چیزی آنها را ناراحت می‌کند؟ سعی کنید این موقعیت‌ها را شناسایی کنید و از آنها دوری کنید. اصرار شما روی موضوعاتی که پدر یا مادر سالمندتان را عصبانی می‌کند تنها باعث به‌هم‌ریختن رابطه‌تان خواهد شد.
به سلامت خودتان بیاندیشید
ارتباط داشتن با سالمندان پرخاشگر می‌تواند روحیه خود شما را نیز تحت‌تأثیر قرار بدهد. به همین خاطر بسیار مهم است که شما زمان‌هایی را هم برای آرامش خودتان در نظر بگیرید. سعی کنید در این زمان‌ها به سراغ کارهایی بروید که آرامش روانی را در شما ایجاد می‌کند. این کار باعث می‌شود در برخورد با سالمند هم روحیه بهتری داشته باشید.
کمک گرفتن از حیوانات خانگی
سالمندان در این دوران به خوبی می‌توانند با حیوانات خانگی نیز ارتباط برقرار کنند. از این رو یکی از راه های کنترل پرخاشگری در سالمندان مراقبت از حیوانات خانگی است. قرار گیری حیوانات خانگی در کنار سالمندان باعث افزایش تحرک، اشتها و کاهش استرس و عصبانیت می‌شود.
رایحه درمانی
رایحه درمانی یکی از روش های نوین برای کنترل پرخاشگری در سالمندان است. در این روش سالمندان را در معرض رایحه های مختلف آرامبخش مانند اسطوخودوس قرار داده و اینکار باعث بهبود کیفیت خواب در آنها، کاهش بی‌قراری، افزایش تمرکز و کاهش توهم در افراد می‌شود.
پرخاشگری در سالمندان و اهمیت مشاوره
پرخاشگری در سالمندان می‌تواند مشکلات بسیاری را به همراه داشته باشد. ساده‌ترین آنها این است که رابطه شما در خانواده به هم می‌ریزد. این مشکلات گاهی اوقات حتی باعث می‌شود که رابطه شما و فرد سالمند کاملاً از بین برود. اما این در حالی است که سالمندان برخلاف پرخاشگری‌های‌شان بیش از هر زمان دیگری به شما نیاز دارند. به‌علاوه ارتباط داشتن با کسی که همیشه پرخاش می‌کند می‌تواند مشکلات روحی بسیاری را نیز برای خود شما به همراه داشته باشد.
در کنار همه این‌ها به این موضوع نیز توجه داشته باشید که بسیاری از مواقع پرخاشگری می‌تواند نشانه بیماری‌هایی مثل آلزایمر باشد. باتوجه‌به اهمیتی که زمان در کنترل این بیماری دارد بهتر است درصورتی‌که نشانه‌های پرخاشگری را در سالمند مشاهده می‌کنید هرچه سریع‌تر از یک مشاور راجع به این شرایط کمک بگیرید. برای آشنایی بیشتر با نیازهای دوران سالمندی کلیک کنید.
سخن پایانی
برای دریافت مشاوره در زمینه پرخاشگری در سالمندان می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن ثابت با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
سؤالات متداول
تلاش برای حفظ استقلال زندگی، ابتلا به بیماری‌های روحی و جسمی و یا ناراضی بودن از شرایط محیطی از جمله دلایل پرخاشگری در سالمندان هستند.
سعی کنید تا جای ممکن از بحث کردن با آنها خودداری کنید. اجازه بدهید شرایط کمی آرام شود و سپس راجع به مشکل پیش‌آمده با هم صحبت کنید تا به یک راه‌حل مشترک برسید.
