رفتار با کودک بیش فعال
رفتار پدر و مادر با کودک بیش فعال یکی از مهم‌ترین عوامل در تشدید یا کاهش نشانه‌های این اختلال است. علاوه بر دارو و تمریناتی که متخصصان برای بهبود وضعیت کودک ارائه می‌دهند، والدین نیز باید در نحوه برخوردشان مواردی را در نظر بگیرند که در ارتباط با کودکان فاقد این اختلال نیازی به چنین دقت عملی نیست. چرا که روش‌های معمول تربیتی در ارتباط با کودکان بیش‌فعال پاسخگو نبوده و والدین باید با توجه به شرایط خاص فرزندشان از راهنمایی‌های متخصصین استفاده نمایند تا مانع از گوشه گیری و انزوا، افسردگی، از دست دادن عزت نفس و… فرزندشان شوند. در ادامه به برخی از مهم‌ترین نکات مربوط به ارتباط با این کودکان اشاره کرده‌ایم
رفتار صحیح با کودک بیش فعال
پس از آن که متخصص کودک تشخیص بیش‌فعالی را داد، علاوه بر پیگیری درمان باید به دنبال روش‌های تربیتی و برخوردهای اختصاصی با کودکان مبتلا به بیش فعالی باشید. در ادامه به برخی از نکات مربوط به رفتار با کودکان بیش فعال اشاره شده، برای آشنایی بیشتر با نشانه های بیش فعالی کلیک کنید.
1- شرایط را بپذیرید
اولین قدم در برخورد با کودکان بیش‌فعال این است که خودتان واقعیت را بپذیرید. وقتی والدین این خبر را می‌شنوند که فرزندشان درگیر یک اختلال شده، معمولاً احساسات منفی بسیاری را تجربه می‌کنند. خواسته یا ناخواسته شما در رفتارهای‌تان این احساسات را به کودک هم منتقل می‌کنید. این شرایط باعث می‌شود فرزندتان نیز درگیر سرخوردگی‌ها و مشکلات بسیاری شود. به همین خاطر در اولین قدم باید سعی کنید به خودتان کمک کنید و شرایط را بپذیرید. هرچقدر سریع‌تر بتوانید با این واقعیت کنار بیایید در تربیت و رفتار با فرزندتان هم جلوتر خواهید رفت.
2- رفتار با کودک بیش فعال | اطلاعات خود را افزایش دهید
برای اینکه بتوانید با فرزندتان درست رفتار کنید باید بتوانید رفتارهای او و همین‌طور دلایل آن را مشخص کنید. در این صورت رفتارهای فرزندتان برای شما قابل پیش‌بینی می‌شوند. وقتی بتوانیم چیزی را پیش‌بینی کنیم توانایی کنترل‌مان هم بیشتر خواهد شد. پس یکی از بهترین راهکارها این است که اطلاعات خود را راجع به بیش‌فعالی و تأثیرات آن در رفتار کودک افزایش دهید.
3- فرزندتان را دوست داشته باشید
یکی از راهکارهایی که می‌توانید به فرزندتان احساس آرامش و عزت‌نفس بدهید این است که او احساس کند علی‌رغم مشکلاتی که دارد برای شما دوست‌داشتنی و قابل‌پذیرش است. سعی کنید تا جای ممکن حتی زمان‌هایی که کار بدی انجام می‌دهد با رفتارتان به او نشان بدهید که دوستش دارید.
بسیاری از والدین وقتی از رفتارهای کودک خود عصبانی می‌شوند جوری برخورد می‌کنند که کودک احساس می‌کند پدر یا مادر از وجود او ناراحت است. این کارتان باعث می‌شود فرزندتان نیز با خودش درگیر باشد و احساس کند ناقص یا متفاوت است. این احساس در عزت‌نفس و زندگی او تأثیرات منفی بسیاری خواهد داشت. سعی کنید تحت هر شرایطی همیشه به کودک بگویید که او را دوست دارید و در کنارش هستید. اگر فرزندتان احساس کند در شرایط سخت شما را کنار خودش دارد اعتمادبه‌نفسش تا حد زیادی بهبود پیدا می‌کند.
4- رفتار با کودک بیش فعال | با کودک صحبت کنید
یکی از بهترین راهکارها برای رفتار کردن با کودک بیش‌فعال صحبت کردن است. صحبت کردن با آرامش، به‌مرور زمان شما و فرزندتان را به هم نزدیک می‌کند. سعی کنید همیشه با آرامش و از راه صحبت کردن به رفتارهای کودک نظم دهید.
به‌علاوه می‌توانید از راه صحبت کردن رفتارهای درست و غلط و دلایل آن را برای فرزندتان توضیح دهید. بااین‌حال بسیاری از والدین معتقدند فرزندشان آن‌قدر درگیر بازی است که اصلاً حرف‌های آن‌ها را نمی‌شنود و یا حرف زدن با او فایده ندارد. در جواب این والدین باید گفت اولاً صبورانه به این کار ادامه بدهید؛ ثانیاً سعی کنید تا جای ممکن حرف‌های‌تان را خلاصه و کوتاه بیان کنید. کودکان بیش‌فعال معمولاً جملات ساده و کوتاه را بهتر از جملات طولانی درک می‌کنند.
5- استفاده از سیستم پاداش
بسیاری از روانشناسان معتقدند که استفاده از پاداش برای رفتارهای خوب کودک باعث می‌شود که آن‌ها رفتار درست را تکرار کنند. اما دقت داشته باشید چیزی که اهمیت دارد این است که شما تنها رفتار صحیح را تشویق کنید و در مقابل رفتار اشتباه سکوت کنید.
تنبیه کردن به شرایط را بدتر می‌کند، به‌علاوه چیزی به فرزند شما یاد نمی‌دهد. می‌توانید استفاده از تکنیک پاداش را در کنار صحبت کردن صحیح با کودک به کار ببرید. به طوری که در کنار پاداش دادن به فرزندتان برای او توضیح بدهید که چرا این پاداش را دریافت می‌کند و رفتار صحیح چیست.
6- رفتار با کودک بیش فعال | قوانین را تغییر ندهید
یک نکته بسیار مهم این است که هرگز نباید قوانین رفتار فرزندتان را تغییر دهید. اگر امروز فرزندتان به خاطر رفتار بدی که انجام داده سرزنش شده به هیچ دلیلی نباید فردا به او اجازه بدهید این رفتار را انجام بدهد. رفتارهای بد باید تحت هر شرایطی بد باشند و رفتارهای خوب تحت هر شرایطی خوب؛ درنتیجه پیش از استفاده از سیستم پاداش واقعاً راجع به اصولی که می‌خواهید به کودک آموزش دهید مطمئن شوید.
7- انعطاف داشته باشید
یادتان باشد که فرزندتان ناخواسته درگیر یک بیماری جدی شده است. این شرایط باعث می‌شود آن‌ها گاهی مطالب را دیرتر از سایر همسالان‌شان یاد بگیرند. یا نیاز باشد بعضی چیزها را بیشتر تکرار کنید. به همین خاطر در کنار اینکه باید راجع به اصول اخلاقی همیشه ثابت‌قدم باشید سعی کنید در برخورد با فرزندتان انعطاف داشته باشید. بدرفتاری و بی‌توجهی به پیشرفت‌های کودک می‌تواند شرایط روحی آن‌ها را تحت تأثیر قرار بدهد.
8- باهم برای کارها برنامه‌ریزی کنید
تا جای ممکن با کمک فرزندتان برای کل روز برنامه‌ریزی داشته باشید. وقتی فرزندتان خودش در برنامه‌ریزی شرکت داشته باشد آن را بهتر انجام خواهد داد. یک ویژگی مهم که همه برنامه‌های شما باید داشته باشند این است که زمان هر برنامه در حد توانایی کودک باشد و بین هر دو فعالیت مدتی را برای استراحت در نظر بگیرید.
9- به او در دوست‌یابی کمک کنید
کودکان بیش‌فعال معمولاً در دوست‌یابی ضعیف هستند. آن‌ها نمی‌توانند در بازی‌ها تا رسیدن نوبت‌شان صبر کنند. به‌علاوه بعضی مواقع با دیگران پرخاشگرانه رفتار می‌کنند. به همین خاطر مهارت‌های اجتماعی و راه‌های دوست پیدا کردن را برای آن‌ها توضیح بدهید. سعی کنید به فرزندتان در آشنا شدن با همسالان و برقراری ارتباط با دیگران کمک کنید.
10- برنامه منظم داشته باشید
یک قاعده مهم در رفتار با کودکان بیش‌فعال این است که نظم را رعایت کنید. از این طریق می‌توانید شرایط را بهتر مدیریت کنید. سعی کنید غذا خوردن و خواب همیشه زمان مشخصی داشته باشد. این کار به کاهش اختلالات خواب در کودک هم کمک می‌کند.
رفتار مناسب در جهت درمان بیش فعالی کودک به کمک روانشناس
اگر فرزندتان دچار بیش‌فعالی است یکی از نکات مهمی که باید به آن توجه داشته باشید، کمک گرفتن از یک مشاور کودک است. اما سؤال اینجاست که یک درمانگر برای کودک بیش‌فعال چه کارهایی انجام می‌دهد. برای دریافت مشاوره کودک کلیک کنید.
روش‌های کنترل تکانه
یکی از مشکلات جدی کودکان بیش‌فعال این است که آن‌ها نمی‌توانند تمایلات خود را کنترل کنند. در حقیقت کودک بیش‌فعال اول عمل می‌کند و بعد راجع به آن فکر می‌کند. یکی از مهم‌ترین اقدامات روانشناسان این است که به کودک کمک می‌کنند تا توانایی فکر کردن راجع به کارهایش را پیدا کند. این بخش از درمان باعث می‌شود بسیاری از رفتارهای منفی و پرخطر کودکان درگیر با این بیماری کاهش پیدا کند.
مهارت‌آموزی
بیش‌فعال‌ها معمولاً در بعضی مهارت‌ها مثل برقراری روابط اجتماعی ضعیف هستند. مشاور با بررسی شرایط، نقاط ضعف کودک را مشخص می‌کند و سپس با استفاده از برنامه‌های آموزشی مشخص به او کمک می‌کند تا این مهارت‌ها را یاد بگیرد.
خانواده‌درمانی
علاوه بر کودکان بیش‌فعال، خانواده‌های آن‌ها نیز درگیر مشکلات بسیاری می‌شوند. این مشکلات از افسردگی والدین تا ایجاد درگیری و اختلاف بین کودک بیش‌فعال با سایر خواهر و برادرها می‌تواند وجود داشته باشد. به همین خاطر روانشناسان جلساتی را با خانواده کودک برگزار می‌کنند و راه‌های کنار آمدن با این شرایط و نحوه رفتار صحیح با کودک بیش فعال آموزش می‌دهند. برای آشنایی با جدیدترین روش‌های درمان بیش فعالی کودکان کلیک کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه کودک می توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در کلینیک تخصصی کودک ذهن نو از طریق شماره 02191002360 تماس بگیرید.
سؤالات متداول
چطور می‌توانم مشکلات خواب کودک بیش‌فعالم را برطرف کنم؟
برنامه روزانه یک کودک بیش‌فعال باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟
