سوء استفاده جنسی
سوء استفاده جنسی و پیامد آن برای قربانیان یکی از مهمترین مسائلی است که در روانشناسی مورد بررسی قرار میگیرد. سوء استفاده و آزار جنسی به دلیل پیامدهای منفی بسیاری که دارد از جمله تلخترین تجربیاتی است که ممکن است برای یک نفر پیش بیاید. بهخصوص شرایط زمانی بدتر میشود که قربانیان سوء استفاده جنسی به دلیل ترس از قضاوت شدن، تهدیدهای متجاوز و یا فشارهای فرهنگی از صحبتکردن یا درمان این ماجرا سر باز میزنند. این کار باعث میشود که پیامدهای سوء استفاده جنسی بهمراتب شدت بیشتری پیدا کند. و حتی تا پایان عمر همراه فرد باقی بماند. به همین خاطر بهتر است که هرکدام از ما راجع به نشانهها و پیامدهای آزار جنسی آگاه باشیم. درصورتیکه با آنها مواجه شدید هرچه سریعتر از یک روانشناس برای مشاوره اضطراب و استرس کمک بگیرید.
برای دریافت مشاوره در زمینه سوء استفاده جنسی میتوانید در هر ساعت از روز برای مشاوره فردی از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت شهری با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان کلینیک تخصصی مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
سوء استفاده جنسی
قبل از هر چیز باید راجع به این موضوع صحبت کنیم که اصلاً به چه رفتاری سوءاستفاده جنسی گفته میشود. شاید برایتان عجیب باشد اما بسیاری از قربانیان آزارهای جنسی به این موضوع باور ندارند که مورد تجاوز یا آزار قرار گرفتهاند. به همین خاطر در اولین قدم باید راجع به این موضوع صحبت کنیم. بهطورکلی و همانطور که همه میدانیم یکی از مهمترین شروط برقراری رابطه جنسی رضایت هر دو طرف است. این شرط در سوءاستفاده و آزارهای جنسی از بین میرود. در واقع در این رابطهها متجاوز بدون توجه به رضایت طرف مقابل و یا شرایط روحی نامساعد او برای خواسته خودش تلاش میکند.
یکی دیگر از نکات مهم راجع به سوءاستفاده این است که آزار جنسی حتماً به معنای دخول نیست. بلکه همانطور که گفتیم سوءاستفاده هر رفتار جنسی را شامل میشود که یکی از طرفین به آن رضایت نداشته و احساسات منفی را تجربه کند. بعضی از مهمترین انواع سوءاستفاده جنسی به شرح زیر طبقه بندی میشوند.
تجاوز جنسی
شناختهشدهترین و شاید بدترین نوع از سوءاستفاده جنسی، تجاوز است. در این شرایط متجاوز رابطه جنسی را بدون توجه به رضایت و خواسته فرد انجام میدهد.
حمله جنسی ناخوشایند
این شکل از رابطه به دخول و تجاوز جنسی ختم نمیشود. لمس اندامهای جنسی بهصورت خشن و بدون رضایت قربانی در این دسته قرار میگیرد.
مزاحمت جنسی
مزاحمت جنسی به هر رفتاری در زمینه مسائل جنسی گفته میشود که باعث ناراحتی و اضطراب فرد شود. برای مثال صحبتکردن از مسائل جنسی، درخواست رابطه جنسی، تهدید به این مسئله یا هر چیز دیگری که میتواند باعث اضطراب و ناراحتی فرد بشود در این دسته قرار میگیرد.
برای پی بردن به علت رفتار کسانی که از این کار لذت میبرند، مقاله اختلال سادیسم را بخوانید.
میزان شیوع سوء استفاده جنسی
هیچگاه آمار دقیقی از قربانیان سوء استفاده جنسی در دسترس نیست. چرا که بسیاری از آنها سکوت را ترجیح میدهند. اما به طور کلی بر اساس آخرین آمارهایی که در این زمینه وجود دارد؛ این موضوع بسیار شایع و فراگیر بوده و از طرفی از هر سه زن، و از هر چهار مرد، دست کم یکی از آنها در طول زندگی خود سوء استفاده جنسی را تجربه میکند.
نشانه های رفتاری فرد متجاوز
نمیتوان به راحتی افراد متجاوز را شناسایی کرد. اما در بیشتر موارد سن آنها بیشتر از سی سال بوده و مبتلا به اختلالات روانی و شخصیتی مختلفی میباشند. یکی از اختلالات بارز در آنها ابتلا به شخصیت ضداجتماعی است. اما ممکن است به این اختلال هم مبتلا نباشند؛ اما به دیگران تجاوز کنند.
نزدیکان عاملان اصلی سوء استفاده جنسی
افراد همواره تلاش میکنند تا از خود در مقابل افراد غریبه محافظت کنند. چرا که تصور میکنند احتمال سوء استفاده جنسی از طرف آنها بیشتر است. در صورتی که بر اساس آمارها 80 درصد از متجاوزین افراد نزدیک و حتی مورد اعتماد میباشند. برای مثال همکار، خانواده و یا یک دوست. در بیشتر موارد این فرد در فضای کاری و خانوادگی شما حضور پایدار داشته که همین موضوع میتواند کنار آمدن با تجاوز را دشوارتر کند.
قربانیان سوء استفاده جنسی
سوءاستفاده جنسی خطری است که میتواند برای هرکسی و در هر موقعیتی پیش بیاید. بااینحال بعضی از گروههای سنی یا اجتماعی بیشتر در خطر این سوءاستفادهها قرار دارند؛ و بهتر است اطرافیان آنها توجه بیشتری به این موضوع داشته باشند. از جمله این گروهها عبارتند از:
کودکان و نوجوانان
حتماً شما هم بارها خبر تجاوز به کودکان و نوجوانان را در اخبار شنیدهاید. ناتوانی این افراد برای دفاع از خودشان و همینطور کنجکاویهای جنسی در نوجوانان از جمله دلایلی است که باعث میشود این گروه در خطر بسیاری برای تجربه آزار جنسی باشند. یکی از نکاتی که باید به آن توجه کرد این است که خطر سوءاستفاده جنسی در این سنین برخلاف تصور بسیاری از ما برای هر دو جنس برابر است. برای جلوگیری از بروز کودک آزاری جنسی کلیک نمایید.
بیماران درگیر با معلولیتهای ذهنی
کودکان استثنایی و بهخصوص گروهی که درگیر معلولیتهای جسمی یا ذهنی هستند یکی از آسیبپذیرترین اقشار در برابر خطر سوءاستفاده میباشند. ناتوانی این افراد در استدلال کردن و دفاع از خود و همینطور این موضوع که شاید کمتر کسی صحبتهای آنها را جدی بگیرد از جمله دلایلی است که باعث میشود متجاوزین به این گروه آسیب بزنند.
سوء استفاده جنسی از سالمندان
شاید برایتان جالب باشد اگر بدانید سالمندان و بهخصوص گروهی از آنها که در مراکز نگهداری زندگی میکنند نیز در خطر آسیبهای جنسی و جمسی قرار دارند. این افراد معمولاً از سوی کارکنان مراکز سالمندان و به این خاطر که تماسی با محیط بیرون ندارند مورد بدرفتاری قرار میگیرند.
برای آشنایی با راه های درمان اختلالات اضطرابی کلیک کنید.
قربانیان سوء استفاده جنسی چه نشانه هایی از خود بروز میدهند؟
از آنجایی که بیشتر قربانیان سوء استفاده جنسی سکوت کرده و در این مورد حتی به نزدیکان خود نیز چیزی نمیگویند؛ نمیتوان به راحتی متوجه این موضوع شد. اما به هر حال فردی که در این شرایط است؛ نشانه هایی از خود بروز میدهد؛ که میتوانند بیانگر تجاوز باشند. برخی از این نشانه ها، شامل موارد زیر هستند.
⭕مضطرب شدن در موقعیت هایی که قبلا استرس زا نبودند
⭕اجتناب از حضور یافتن در یک موقعیت و یا روبرو شدن با یک فرد
⭕تجربه غم و اندوه مداوم و یا ابتلا بهافسردگی
⭕پایین آمدن عزت نفس
⭕آسیب زدن به خود و بروز رفتارهای خودجرحی
⭕خواب آشفته و کابوس دیدن
⭕بروز افکار خودکشی
⭕مبتلا شده به عفونت های جنسی و یا بارداری
پیامدهای سوء استفاده جنسی
آنچه سوءاستفاده جنسی و جسمی را تبدیل به یکی از بدترین تجربیات برای یک نفر میکند، پیامدهایی هستند که این موضوع به دنبال دارد. پیامدهای روحی آزار جنسی معمولاً برای سالها یا حتی تا پایان عمر با فرد باقی میمانند. به همین خاطر بسیار مهم است که برای درمان آنها از یک متخصص کمک بگیریم. از جمله مهمترین پیامدهای سوءاستفاده جنسی به شرح زیر است.
مشکلات روحی
اضطراب و افسردگی رایجترین مشکلاتی هستند که پس از تجربه آزار جنسی برای فرد پیش خواهد آمد. اما اینها تنها بیماریهای روحی نیستند که قربانیان را درگیر خود میکنند. اختلال استرس پس از سانحه یکی از جدیترین مشکلاتی است که این افراد آن را تجربه خواهند کرد. این بیماری باعث میشود که قربانی دائماً در ذهنش اتفاقات پیشآمده را مرور کند و همیشه نگران بروز مجدد آنها باشد. بههمریختن الگوی خوابوخوراک یا دیدن کابوس در شب نیز از دیگر پیامدهای این تجربه هستند. برای تشخیص و درمان اختلال استرس پس از سانحه کلیک کنید.
ازدستدادن اعتمادبهنفس
قربانیان تجاوز جنسی معمولاً درگیر اعتمادبهنفس و عزتنفس ضعیفی هستند. آنها خود را ناپاک میدانند. و بسیاری از مواقع به جای اینکه با خودشان مانند یک قربانی رفتار کنند خود را بهعنوان فردی مجرم میشناسند. احساس گناه از اتفاقی که برای فرد افتاده، شماتت کردن خود به این خاطر که نتوانسته از خود دفاع کند و همینطور عذاب وجدان بابت لذتی که ممکن است احساس کرده باشد باعث میشوند که این افراد باورهای منفی بسیاری راجع به خودشان داشته باشند که زندگی آنها را دچار مشکل میکند.
ناتوانی در برقراری ارتباط با دیگران
بسیاری از مواقع و بهخصوص در کودکان آزارهای جنسی توسط کسانی اتفاق میافتد که به قربانی نزدیک هستند. این موضوع باعث میشود که فرد تواناییش برای اعتماد کردن به دیگران را از دست بدهد. به همین خاطر بسیاری از کسانی که تجربه این مشکل را داشتهاند تواناییشان برای برقراری رابطه نزدیک با دیگران را از دست میدهند.
کژکاریهای جنسی
آسیبهای جنسی میتوانند مشکلات بسیاری را در ادامه زندگی جنسی فرد ایجاد کنند. برای مثال بسیاری از قربانیان تمایل خود برای شرکت در یک رابطه جنسی را از دست میدهند. درگیری با مشکلاتی مانند سادیسم، مازوخیسم یا تغییر جهتگیری جنسی نیز میتواند از جمله مشکلاتی باشد که این افراد تجربه میکنند.
پیشگیری از بروز سوء استفاده جنسی
همه کشورها برنامه های مشخصی برای پیشگیری از سوء استفاده جنسی دارند. این برنامه های متناسب برای شرایط کودکان و بزرگسالان متفاوت هستند و در محیط های مختلفی اجرا میشوند. اما اصلی ترین محیطی که باید در آن اقداماتی از این لحاظ صورت گیرد؛ خانواده است. زمانی که خانواده ها به درستی اقداماتی را در این زمینه انجام دهند؛ احتمال بروز تجاوز به حداقل میرسد. منظور از این برنامه ها، انتخاب با دقت مراقبین، قرار نگرفتن در محیط های پرخطر و گزارش هرگونه تخلفی در این زمینه است.
درمان سوء استفاده جنسی
اگر به هر دلیل سوء استفاده جنسی اتفاق افتاد؛ اقدامات بعد از آن از اهمیت بیشتری برخوردار است. در این شرایط اصلا نباید فرد قربانی را مورد سرزنش قرار داده و یا او را متهم کرد. همچنین نیازی نیست تا او را مجبور با بازگویی شرایط کنید. تنها سعی کنید در کنار او بوده و احساس همدردی خود را نشان دهید. از طرفی از یک روانشناس کمک گرفته و اقدامات اساسی را انجام دهید. برای اطلاع از راه های درمان قربانیان آزار جنسی کلیک نمایید.
دلیل سکوت کردن در مورد سوء استفاده جنسی
در قسمت های پیشین بارها به سکوت قربانیان سوء استفاده جنسی اشاره کردیم. آنها به دلایل مختلفی چنین واکنشی از خود نشان میدهند. در بیشتر موارد، تا مدت ها در شوک این موضوع بوده و در موارد دیگر به دلیل احساس شرمی که دارند و خود را مقصر میدانند؛ چنین واکنشی نشان میدهند. البته طبیعتا مایل نخواهند بود تا به صورت مداوم در این مورد صحبت کرده و یادآوری این شرایط برایشان دشوار است.
اهمیت مشاوره برای سوء استفاده و تجاوز جنسی
سوء استفاده جنسی میتواند مشکلات روحی بسیاری را برای فرد به همراه داشته باشد. این مشکلات توانایی شما برای داشتن یک زندگی آرام و شاد را از بین خواهند برد. به همین خاطر بسیار مهم است که راهی برای درمان خودتان پیدا کنید. اما اینکه از چه راهی میخواهید برای درمان اقدام کنید نیز بسیار مهم است.
شما باید با کسی در این زمینه صحبت کنید که مطمئن باشید به حریم شخصی شما احترام گذاشته و اسرارتان را پیش خودش نگه میدارد. بهعلاوه این شخص میبایست تخصص کافی در ازبینبردن مشکلات شما را نیز داشته باشد. به همین خاطر بهترین راه این است که از یک مشاور روانشناس کمک بگیرید. مشاورین باتوجهبه تخصص و تجربهای که دارند بهخوبی میتوانند به شما کمک کنند که بیماریها و مشکلاتی که به دنبال این آسیب برایتان پیش آمده است را برطرف کنید. مهم ترین اقدامات آن ها نیز درمان استرس است.
سخن پایانی
برای دریافت مشاوره در زمینه سوء استفاده جنسی میتوانید در هر ساعت از روز برای مشاوره فردی از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت شهری با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان کلینیک تخصصی مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
سؤالات متداول
بله؛ درصورتیکه فرد برای درمان اقدام کند و با کمکگرفتن از یک مشاور متخصص میتوان این مشکلات را برطرف کرد.