هیستریک چیست | انواع ، علائم ، علل و درمان بیماری هیستری
اختلال هیستری یا هیستریک چیست و چه علائمی دارد؟ هیستری در واژه نامه روانشناسی کلمه ایست که در گذر زمان دست خوش تغییرات و تحولات معنایی بسیاری شده است. این کلمه از زمان یونانیان باستان کاربرد داشته اما امروزه در علم روانپزشکی کمتر از آن استفاده میشود. دچارشدن به یک بیماری جسمی ناگهانی که هیچ منشا زیستیندارد، به طور عموم به عنوان علائم هیستریک شناخته میشود. در ادامه برای آشنایی بیشتر با نشانه و درمان این اختلال با ما همراه باشید. برای آشنایی با سایر انواع اختلالات اضطرابی کلیک کنید..
هیستریک چیست
واژه هیستری (Hysteria) ریشه تاریخی طولانی دارد. از این کلمه از زمان یونیانیان باستان استفاده میشد. اما معنای آن در گذر زمان تغییر کرده است. قدیمیترین معنای این کلمه به اصطلاح “رحم سرگردان” برمیگردد. در واقع یونانیان باستان مشکلات روانی زنان را ناشی از حرکت رحم در درون بدن آنها میدانستند. یونانیان معتقدبودند رحم سرگردان منجر به دیوانگی یا همان علائم اختلال هیستریک در زنان میشوند.
از همین رو این واژه در ابتدا بیشتر در مورد زنان کاربرد داشت. بعدها معانی زن ستیزانهای به خود گرفت. با گذر زمان در قرن نوزدهم میلادی روانشناسان، مشکلات جسمانی غیرعادی و ناگهانی که ریشه زیستی نداشتند و اغلب در زنان پدید میآمدند را هیستری نامیدند. اما امروزه روانپزشکان کمتر از این اصطلاح استفاده میکنند. نامهایی نظیر اختلال جسمانی تبدیلی را به جای هیستریک به کار میبرند. برای آشنایی با انواع بیماریهای سایکوسوماتیک کلیک کنید.
علائم و نشانه های هیستریک
آنچه قبلا به عنوان بیماری هیستری یا هیستریک شناخته میشد؛ امروزه با عنوان اختلال جسمانی تبدیلی شناخته میشود. علائم این اختلال موارد زیر را شامل می شوند.
الف) وجود یک یا چند علامت مربوط به تغییر در حرکت ارادی یا کارکرد حسی (نظیر ضعف عضلانی، فلج، کوری، لرزش یا حرکات غیر طبیعی)
ب) علائم فرد با علائم بیماریهای نورولوژیک یا طبی شناختهشده سازگاری ندارد.
ج) یک اختلال طبی یا روانی دیگر توضیح بهتری برای نشانهها یا نقص موجود نیست.
د) علائم یا نقص موجود منجر به ناراحتی بالینی قابل ملاحظه یا افت کارکرد اجتماعی، شغلی و یا دیگر حوزههای کارکردی میشود و یا ارزیابی طبی را ایجاب میکند.
حتما درباره اختلال علائم جسمانی بخوانید.
علل و عوامل خطرساز اختلال هیستری یا هیستریک
طبق بررسیها دچارشدن به علائم هیستریک یک علت واحد ندارند. بلکه عوامل شخصیتی، زیستی و محیطی مختلف در تعامل با یکدیگر در بروز این مشکل نقش ایفا میکنند. برای مثال کسانی که از نظر شخصیتی سازگاری پایینی با دیگران دارند و صفات غیرانطباقی از خود نشان میدهند بیش از سایرین در معرض دچار شدن به این اختلال هستند.
از نظر محیطی نیز افرادی که در دوران کودکی با سوء رفتار و یا غفلت مواجه شدهاند و در طول عمر خود حوادث پرفشاری را پشت سر میگذارند، اغلب بیش از افرادی که این تجربیات را ندارند علائم جسمانی تبدیلی را از خود نشان میدهند.
با توجه به مطالعات پژوهشی وجود یک بیماری نورولوژیک با علائم مشابه اختلال تبدیلی یک عامل خطر مهم محسوب میشود. برای مثال تشنجهای غیرصرعی در بیماران دارای صرع بیش از دیگران شایع است.
شیوع اختلال هیستری
علائم گذرای تبدیلی شایع هستند اما شیوع دقیق اختلال نامعلوم است. بخشی از این موضوع به خاطر آناست که تشخیص معمولا نیاز به ارزیابی در سیستم مراقبت ثانویه دارد. بیماری هیستریک تنها تقریبا در 5 درصد ارجاعات به درمانگاههای نورولوژی دیده میشود. طبق آمار بروز سالیانه نشانههای تبدیلی پایدار 2 تا 5درصد از هزار نفر در سال تخمین زده میشود. همچنین مطالعات همهگیرشناسی حاکی از آن هستند که اختلال تبدیلی یا همان علائم هیستری در زنان 2 تا 3 برابر شایعتر است.
درمان هیستریک
برای درمان اختلال هیستری داروی خاصی وجود ندارد. متخصصان حوزه سلامت روان اغلب برای بهبود علائم آن رواندرمانی را موثرترین روش درمانی میدانند. رواندرمانی با رویکردهای مختلفی قابلیت اجرا دارد. برای مثال درمانگران با رویکرد روانکاوی در جلسات تلاش بر آشکارسازی تعارضات درون روانی بیمار دارند. آنها از طریق تفسیر، تداعی آزاد و سایر روشها بینش آگاهانهتری در مورد رفتارهای مراجع در اختیارش قرار میدهند.
هیپنوتیزم تراپی نیز از دیرباز در کنار رواندرمانی برای بهبود مبتلایان به اختلال هیستری به کار گرفته میشد. در هیپنوتیزم بر افزایش تمرکز و دستیابی به سطوح عمیقتر هشیاری تاکید میشود. از این طریق درمانگر به فرد یاری میرساند تا بتواند با جنبههای خارج از دسترس آگاهی خویش ارتباط برقرار کند. برای آشنایی با روش های درمان اضطراب شدید کلیک کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه هیستری یا بیماری هیستریک و اختلالات مرتبط میتوانید در ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.