چطور با کسی که اختلال پارانوئید دارد برخورد کنیم؟
برخورد با شخصیت پارانوئید و نکاتی که باید در این زمینه مورد توجه قرار داد برای بسیاری از افرادی که در اطرافیان خود با این اختلال درگیر هستند، تبدیل به یک چالش بزرگ شده است. شخصیتهای پارانوئید به دلیل شک و تردید همیشگی که نسبت به همهچیز دارند برقراری ارتباط را بسیار دشوار میکنند. اطرافیان این افراد معمولاً نسبت به بروز انواع اختلالات روانی ازجمله افسردگی و اضطراب و حتی پرورش بدبینی بسیار آسیبپذیر هستند. برخورد با شخصیت پارانوئید زمانی که مبتلا به این اختلال یکی از بستگان نزدیک شما مانند مادر و پدر یا همسر باشد دشوارتر شده و آسیب بیشتری را نیز به همراه خواهد داشت. معمولاً به نزدیکان این افراد توصیه میشود که با مراجعه به متخصصین روانشناسی و بالا بردن اطلاعات خود در زمینه این اختلال، راهکارهایی را برای برخورد با شخصیت پارانوئید پیدا کنند.
برای دریافت مشاوره در زمینه برخورد با شخصیت پارانوئید میتوانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت منزل با شماره 9099070354 تماس بگیرید.
قبل از هر چیز اختلال شخصیت پارانوئید را بشناسید
پارانوئید یکی از انواع اختلال شخصیت است که باعث میشود فرد توانایی اعتماد به دیگران را از دست داده و نسبت به همه افراد و پدیدههای اطراف خود با سوءظن و تردید برخورد کند. این افراد معمولاً از دادن اطلاعات به افراد یا مراکز نیز خودداری میکنند زیرا معتقدند که ممکن است از این اطلاعات علیه آنها استفاده شود.
شخصیتهای پارانوئید معمولاً صحبتها و مسائل بسیار معمول را نیز بهعنوان تهدید در نظر گرفته و بهشدت نسبت به آنها واکنش نشان میدهند. علاوه بر این تا مدتها نیز ممکن است از فرد کینه داشته و در ارتباط با او محدودیتهایی را قائل شوند. مجموع این مسائل در کنار هم باعث میشود که برخورد با شخصیت پارانوئید تبدیل به موضوع دشواری شود که میتواند نزدیکان فرد را دچار چالش بزرگی کند. این در حالی است که مبتلایان به اختلال شخصیت پارانوئید هیچ بینشی نسبت به بیماری خود ندارند و تنها دیگران را مقصر شرایط پیشآمده میدانند. برای آشنایی بیشتر با اختلال شخصیت پارانوئید کلیک کنید.
توصیه هایی به اطرافیان در برخورد با شخصیت پارانوئید
همه ما دوست داریم که با اطرافیانمان ارتباطی صمیمانه داشته باشیم و در شرایط سخت احساس کنیم که میتوانیم روی حمایت و کمک آنها حساب کنیم. این در حالی است که شخصیتهای پارانوئید هرگز شما را به این خواسته نخواهند رساند.
مشکلاتی که در برقراری ارتباط با مبتلایان به این اختلال برای شما ایجاد خواهد شد نهتنها شما را به این خواسته نمیرساند بلکه مشکلات بسیاری را نیز برایتان ایجاد خواهد کرد. این موضوع بهویژه در شرایطی که فرد مبتلا یکی از نزدیکان شما باشد بهمراتب سختتر خواهد بود. در چنین شرایطی شما نیاز دارید تا برای حفظ سلامت روان خود اصولی را در برخورد با این افراد رعایت کنید که در ادامه درباره آن صحبت خواهیم کرد.
🔽پذیرش داشته باشید
نخستین موضوعی که در برخورد با شخصیت پارانوئید میبایست به آن توجه داشته باشید این است که انکار واقعیت چیزی را تغییر نمیدهد. برای بسیاری از ما پذیرفتن این واقعیت که یکی از نزدیکانمان درگیر یک بیماری روانی است موضوعی ناخوشایند است که از پذیرش آن فرار میکنیم؛ اما به خاطر داشته باشید به میزانی که سریعتر بتوانید این موضوع را پذیرفته و با آن کنار بیایید سلامت روان خود را افزایش خواهید داد.
پذیرش صرفاً به این معنا نیست که شما قبول داشته باشید طرف مقابلتان بیمار است بلکه میبایست با خود برای تمامی رفتارهای وی، تهمتها و حتی سرد بودن روابط کنار بیایید. به عبارتی شما میبایست فرد مبتلا به شخصیت پارانوئید را همانگونه که هست بپذیرید و تلاشی برای اثبات خود به او یا تغییر دادن افکارش نداشته باشید. تنها کمکی که شما میتوانید برای این فرد انجام دهید این است که از وی بخواهید با یک روانشناس راجع به افکار خود صحبت کند.
🔽احساسات را کنار بگذارید
نزدیکان افرادی که دچار اختلال شخصیت پارانوئید هستند معمولاً با تعارضی مواجه میشوند که آنها را میان رفتار مطلوب و اخلاقی قرار میدهد. برای مثال فرض کنید مادر یا پدر شما دچار این اختلال باشد. شما از یکسو دلتان میخواهد در مقابل بدرفتاریهای وی واکنش نشان دهید و از سوی دیگر اخلاقیات مانع این رفتار شما میشود.
بهتر است در برخورد با شخصیت پارانوئید این تعارض را برای خود به نحوی حل کنید. توجه داشته باشید که همه ما ممکن است زمانی از دست دیگران ناراحت شویم و بیان این دلخوری یا تصمیم گرفتن برای کم یا قطع کردن رابطه به معنی بد بودن فرد نخواهد بود. برای انجام تست شخصیت شناسی کلیک کنید.
🔽کمک بگیرید
مبتلایان به تمامی اختلالات شخصیت و بهویژه شخصیتهای پارانوئید معمولاً برای درمان مراجعه نمیکنند. درصورتیکه شما با فردی ارتباط دارید که علیرغم درگیری با این بیماری تمایلی برای درمان ندارد، در اولین قدم بهتر است خودتان برای مشاوره اقدام نمایید. همانطور که گفته شد اطرافیان این بیماران نیاز دارند تا با استفاده از راهکارهای مختلف سلامت روان خود را حفظ کنند و روانشناسان میتوانند به شما در این زمینه بسیار کمک کنند. برای آشنایی بیشتر با اختلالات شخصیت دسته b (کلاستر B) چه ویژگی هایی دارند؟ کلیک کنید.
نحوه برخورد با شخصیت پارانوئید
با شناخت ویژگیهای اخلاقی و طرز فکر شخصیتهای پارانوئید ارتباط با آنها برای شما راحتتر خواهد بود. به همین خاطر شاید اصلیترین چیزی که در برخورد با شخصیت پارانوئید به آن نیاز دارید این است که اطلاعات خود را راجع به این اختلال افزایش دهید. در این بخش بعضی از این ویژگیهای اخلاقی و شیوه برخورد با آنها را با یکدیگر بررسی خواهیم کرد.
◀ در برخورد با شخصیت پارانوئید انتقاد نکنید
یکی از ویژگیهای افراد دچار اختلال شخصیت پارانوئید این است که نسبت به انتقاد حساسیت بالایی دارند. آنها معمولاً دوست ندارند دیگران اشتباهاتشان را یادآوری کنند و باور دارند که از سایرین بهتر هستند. اگر میخواهید در ارتباط خود با این افراد دچار تنش نباشید سعی کنید تا جای ممکن از آنها انتقاد نکنید.
◀شخصیتهای پارانوئید انعطاف ندارند
حفظ خودمختاری و استقلال یکی از مسائل حیاتی برای شخصیتهای پارانوئید است. به همین خاطر تا جایی که میتوانید استقلال آنها را حفظ کرده و بهجایشان تصمیم نگیرید. با توجه به سوءظنی که شخصیتهای پارانوئید نسبت به محیط و اطرافیان دارند، از دست دادن تسلط و کنترل بر مسائل مختلف میتواند باعث بیشتر شدن نگرانی آنها باشد.
◀هنگام برخورد با شخصیت پارانوئید خود را آماده کنید
ابتداییترین نکتهای که در برخورد با شخصیت پارانوئید میبایست به آن توجه داشته باشید این است که همواره باید خود را برای بدبینی و سوءظن این افراد آماده نگه دارید. در برخورد و دیدار با این افراد این انتظار را داشته باشید که احتمالاً هدف اتهامات آنها قرار خواهید گرفت. اگر زمانی احساس میکنید توانایی مواجهه با این وضعیت را ندارید بهتر است دیدار با این افراد را به زمان دیگری موکول کنید.
◀خطر خودکشی یا آسیب زدن به خود را جدی بگیرید
کیفیت پایین روابط اجتماعی و همینطور اضطرابی که فرد به دلیل سوءظن به محیط اطراف در خود احساس میکند باعث خواهد شد که آنها دست به اقدامات خشونت باری مثل خودکشی یا آسیب زدن به خود و دیگران بزنند. درنتیجه در برخورد با شخصیت پارانوئید همواره گوشبهزنگ باشید و اگر احساس میکنید که خطر آسیب رساندن به خود یا دیگران وجود دارد اطرافیان و بهویژه یک متخصص را در جریان قرار دهید.
◀بهترین اقدام در برخورد با شخصیت پارانوئید مراجعه به متخصص
تا جایی که میتوانید تلاش کنید تا در برخورد با شخصیت پارانوئید ، او را برای مراجعه به مراکز روانشناسی و دریافت کمک حرفهای تشویق کنید. اگرچه با توجه به شکاکیت این بیماران احتمالاً مسیر بسیار سختی را پیش رو خواهید داشت اما بهتر است تا جای ممکن آنها را برای درمان ترغیب کنید.
شاید بهتر باشد در ابتدا بهجای تمرکز بر بدبینیها دلایل دیگری برای مراجعه به روانشناس پیدا کنید زیرا آنها سوءظن خود نسبت به دیگران را موضوعی کاملاً درست دانسته و اتفاقاً در صورت مخالفت، شما را به سادهانگاری محکوم میکنند.
◀مشارکت در روند درمان او
در برخورد با شخصیت پارانوئید ، باید در روند درمان آنان نیز مشارکت کنید. در واقع به دلیل اینکه آنان مقاومت بالایی در مورد درمان دارند؛ امکان دارد که در این مورد به شما دروغ گفته و اصلا درمان را ادامه ندهند. از این رو وضعیت آنان را به طور مرتب پیگیری کرده و در صورت لزوم با درمانگر او نیز در ارتباط باشید.
◀ برخورد با شخصیت پارانوئید و اعتماد سازی برای او
از آنجایی که افراد پارانوئید نسبت به همه چیز شکاک و بدبین هستند؛ باید برای آنها اعتمادسازی کنید. در واقع همیشه در برخورد با شخصیت پارانوئید صادق بوده و همه چیز را با آنان در میان بگذارید. در این حالت راحت تر به شما اعتماد خواهند کرد.
◀ توجه به وضعیت جسمانی
از توجه کردن به وضعیت جسمانی آنان غافل نشوید. برای تاثیر بیشتر تمرین های درمانی، این افراد باید از لحاظ بدنی در وضعیت مناسبی بوده و شادابی خود را حفظ کنند. از این رو آنان را به ورزش کردن تشویق کرده و سعی کنید تا برنامه تغذیه و خواب آنان را نیز نظم دهید.
◀آرام کردن و عدم تحریک او
برای برخورد با شخصیت پارانوئید او را از هرگونه استرس و اضطراب دور نگه دارید. در واقع هیجانات علائم بیماری او را تشدید میکنند. از این رو سعی کنید تا از لحاظ روانی او را به دور از تشنج نگه دارید.
مثالی از برخورد با شخصیت پارانوئید
زوجی را در نظر بگیرید که آقا مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید است و خانم در تلاش است که همسر خود را درمان کرده و به او کمک کند. این زوج فرزندی ندارند و همین موضوع مدتی است که برای آنها تبدیل به معضل شده است. در واقع خانم معتقد است که همین نداشتن بچه نشانه های این بیماری را در آقا تشدید میکند. خانم هرچه بیشتر تلاش میکند تا به مرد نزدیک شده و از او حمایت کند؛ مرد بیشتر شک کرده و با رفتارهای اجتنابی برخورد میکند.
اما آقا تصور میکند به این دلیل خانم تلاش میکند به او نزدیک شود که او را برای بچه دار نشدن قانع کند. این روند تا جایی ادامه مییابد که خانم از تلاش کردن خسته شده و از طرفی به خاطر شک های شوهر به قدری محدود شده است که دیگر تمایلی به ادامه رابطه ندارد. در نتیجه برای جدایی اقدام میکند.
سخن پایانی
برای دریافت مشاوره در زمینه برخورد با شخصیت پارانوئید میتوانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت منزل با شماره 9099070354 تماس بگیرید.
سوالات متداول
این افراد در مقابل مراجعه به مراکز درمانی حساسیت بالایی دارند. بهتر است مسائل سادهای مثل دریافت مشورت در یک زمینه خاص یا بهبود حالات اضطرابی را بهعنوان دلیل مراجعه به مراکز درمانی عنوان کنید و تا جای ممکن مستقیماً افکار بدبینانه را دلیل مراجعه بیان نکنید.
در برخورد با شخصیت پارانوئید تلاش کنید تا انتقاد کردن از این افراد را به حداقل برسانید و همینطور تا جای ممکن به آنها استقلال عمل داده و اجازه دهید روی محیط کنترل داشته باشند. علاوه بر این با توجه به خطر بروز رفتارهای پرخاشگرانه نسبت به خود و دیگران همواره نسبت به این موضوع گوشبهزنگ باشید.
مطالب بسیار کاربردی است . تشکر و سپاس