کابوس های شبانه کودکان | علت کابوس دیدن کودکان
کابوس های شبانه کودکان یکی از مشکلات شایع میان کودکان 3 تا 6 ساله است که خواب آنان را مختل کرده و ترس و اضطراب شدیدی را برایشان به وجود می‌آورد. اکثر کودکان در این دوره سنی مشخص کابوس شبانه را تجربه می‌کنند چراکه مفاهیم و ترس‌های واقعی در این دوره شکل می‌گیرد و قوه تخیل بسیار فعال کودکان نیز شدت این ترس‌‌ها را افزایش می‌دهد. نحوه برخورد والدین با کابوس شبانه کودکان بسیار اهمیت دارد. با آگاهی از دلایل و راه‌های درمان کابوس شبانه می‌توانید این مساله را برطرف سازید و آرامش فرزندتان را مهیا سازید. مشاوره کودک نیز می‌تواند در این زمینه به شما کمک کند. برای کسب اطلاع بیشتر در زمینه مشاوره کودک کلیک کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه کودک می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت شهری با شماره 9099070354 با برترین متخصصان کلینیک تخصصی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
کابوس های شبانه کودکان
برخی کودکان به طور ناگهانی از خواب بر می‌خیزند در حالی که عرق کرده‌اند و تپش قلب شدیدی دارند. این کودکان معمولا یک رویای ترسناک شبانه را تجربه کرده‌اند که اصطلاحا کابوس نامیده می‌شود و به سرعت آن را به یاد می‌آورند. این کابوس‌های وحشتناک ناشی از قوه تخیل کودک و یا تهدیدهای واقعی هستند که او را به اضطراب شدید دچار می‌سازد. محتوای کابوس شبانه کودکان معمولا شامل هیولاها، ارواح، حیوانات ترسناک و انسان‌های بد می‌باشد.
علت کابوس شبانه کودکان چیست؟
کابوس‌های شبانه در کودکان معمولاً نگران‌کننده اما طبیعی هستند و اغلب به دلایل مختلفی رخ می‌دهند. در اینجا مهم‌ترین علل و راهکارهای مقابله با آن را بررسی می‌کنیم:
۱. اضطراب و استرس روزانه
- مشکلات مدرسه، دعوای والدین، تغییرات بزرگ (مانند نقل مکان یا تولد فرزند جدید).
- اخبار ترسناک یا فیلم‌های خشن حتی در کارتون‌ها.
۲. خستگی بیش از حد یا برنامه خواب نامنظم
- دیر خوابیدن یا خواب ناکافی می‌تواند مغز را در طول خواب آشفته کند.
۳. تب یا بیماری
- بیماری‌های همراه با تب (مثل سرماخوردگی) اغلب باعث کابوس می‌شوند.
۴. تخیل فعال کودک
- کودکان ۳ تا ۶ سال به دلیل رشد تخیل، بیشتر در معرض کابوس هستند (مثل ترس از هیولا یا تاریکی).
۵. مصرف برخی داروها
- داروهای خاص (مثل آنتی‌هیستامین‌ها یا برخی آنتی‌بیوتیک‌ها) ممکن است عوارض جانبی داشته باشند.
۶. گرسنگی یا پرخوری قبل از خواب
هضم سنگین یا سطح قند خون پایین می‌تواند خواب را مختل کند.
۷. سایر علل:
-بیماری‌های جسمی
-مشکلات روانشناختی
-تجربه یک اتفاق وحشتناک در واقعیت
-احساس ترس شدید
-مشکلات تنفسی
-اختلال اضطراب
برای آشنایی با نشانه های کودک سالم کلیک کنید.
علائم کابوس های شبانه کودکان
1. تکرار خواب‌های پریشان کننده که کودک پس از بیدار شدن آن‌ها را خوب به یاد می‌آورد.
2. کابوس های شبانه کودک معمولا درباره اتفاقاتی چون فرار کردن، تلاش برای زنده ماندن و حفظ جان اتفاق می‌افتد.
3. کابوس های شبانه کودکان معمولا در نیمه دوم خواب اصلی ایجاد می‌شوند.
4. کودک پس از پریدن از خواب به سرعت کابوسی را که دیده به یاد می‌آورد.
کابوس های شبانه در کودک از چه سنی شروع می‌شود؟
به طور معمول از زمانی که کودک درباره خواب‌های خود صحبت می‌کند و آن‌ها را به یاد می‌آورد، دیدن کابوس های شبانه نیز آغاز می‌شود. اگرچه نمی‌توان سن قطعی برای دیدن کابوس های شبانه در نظر گرفت، اما به طور تقریبی باید گفت کابوس دیدن در کودکان در سن 3 سالگی شروع شده و در سنین 4 تا 6 سالگی به اوج خود می‌رسند و کودک دوره‌ای از خواب دیدن‌های ترسناک شبانه را تجربه می‌کند.
آیا کابوس دیدن کودک امری طبیعی است؟
در پاسخ به این سوال باید گفت کابوس های شبانه جزئی از روند طبیعی رشد کودک هستند؛ البته به شرط آن که به طور مفرط اتفاق نیفتد و عملکرد کودک را تحت الشعاع قرار ندهند. سنین بین 4 تا 6 سالگی زمانی است که کودک از حیواناتی چون مار و موجودات عجیب و غریب می‌ترسد و در خواب خود را در حال فرار کردن از دست آن‌ها مشاهده می‌کند.
راهکار های کاهش کابوس دیدن کودکان
شما می‌توانید برای کاهش کابوس دیدن فرزند خود از راهکارهای زیر استفاده کنید:
1. پیدا کردن علت و اطمینان دادن به کودک
اگر کودک دچار درگیری ذهنی است و احساس استرس شدید دارد، بهتر است والدین با او صحبت کنند و علت را جویا شوند. به فرزند خود اطمینان دهید که هیچ خطری او را تهدید نمی‌کند و شما همواره مراقب او هستید. برای کسب اطلاع در زمینه نیازهای اساسی کودک کلیک کنید.
2. خسته کردن کودک
بهتر است کودک خواب کافی داشته باشد. عدم خواب کافی در کابوس دیدن‌های شبانه نقش مهمی دارند. می‌توانید در طول روز فرزند خود را به پارک ببرید یا با او بازی کنید تا خسته شود و با راحتی بیشتری به خواب برود. برای کسب اطلاعات در زمینه میزان خواب کودکان کلیک کنید.
3. امن کردن فضا
اسباب بازی‌های ترسناک یا تصاویر حشتناک را باید از اتاق خواب کودک خارج کنید. وقتی فضا تاریک می‌شود ممکن است اسباب بازی‌های ترسناک به شکل هیولا و موجودات خیالی ترسناک مجسم شوند و خواب کودک را به دیدن کابوس‌های وحشتناک همراه سازند.
4. آرامش دادن به کودک
اگر کودک نگرانی و اضطراب غیر معمولی را تجربه می‌کند، بهتر است قبل از خواب تکنیک‌های آرامش بخش مانند نفس کشیدن عمیق و پر کردن شکم با هوا و خالی نمودن آن را انجام دهد تا از شدت اضطراب کاسته شود. قبل از خواب برای کودک خود قصه‌های لذت بخش بخوانید تا با آرامش بیشتری بخوابد.
5. روشن گذاشتن چراغ خواب
ترس از تاریکی یک ترس طبیعی و رایج در کودکان است که در صورت شدت یافتن می‌تواند به کابوس های شبانه تبدیل شود. بهترین راه حل در این زمان روشن گذاشتن چراغ اتاق خواب کودک است. یک چراغ کوچک با نور ملایم تهیه کنید و آن را شب‌ها برای فرزند خود روشن بگذارید.
6. کمک گرفتن از روانشناس
در صورت ادامه دار بودن کابوس های شبانه کودک مراجعه به یک روانشناس برای ریشه‌یابی این موضوع و درمان آن ضروری است. برخی مواقع کابوس های شبانه کودک ریشه در اتفاقات و ترس‌های شدید درونی دارد که باید درمان شوند.
واکنش صحیح والدین در هنگام کابوس دیدن کودک
هنگامی که کودک از کابوس بیدار می‌شود، ابتدا با آرامش و محبت او را در آغوش بگیرید و احساس امنیت بدهید. با جملاتی مانند “همینجا پیشت هستم، همه چیز خوبه” ترس او را تسکین دهید. اجازه دهید درباره خوابش صحبت کند (اگر تمایل داشت)، اما اگر نخواست، اصرار نکنید. سپس با روشن کردن چراغ خواب یا بررسی اتاق، به او کمک کنید واقعیت را از خواب تشخیص دهد. می‌توانید با یک نوشیدنی گرم یا نوازش پشت، شرایط را برای بازگشت به خواب آماده کنید.
- او را بیدار نکنید ؛ اگر کودک هنوز خواب است اما ناآرامی می‌کند، به آرامی او را نوازش کنید تا آرام شود. اگر بیدار شده، بلافاصله او را در آغوش بگیرید.
- با نرمی و ملایمت با کودک خود که کابوس وحشتناکی را تجربه کرده صحبت نمایند.
- با دقت به حرفایش گوش دهید
- او را مسخره نکنید
- به واقعیت او را برگردانید
- به رختخواب خود نبرید، کنار تختش بشینید تا بخوابد
برای کسب اطلاعات در زمینه آموزش پدر و مادر کلیک کنید.
برای دریافت مشاوره در زمینه کودک می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت شهری با شماره 9099070354 با برترین متخصصان کلینیک تخصصی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
سوالات متداول
بسیاری از کودکان کابوس های شبانه را تجربه می‌کنند که برای درمان آن القای آرامش و ایجاد محیطی امن برای کودک توسط والدین و کمک گرفتن از مشاوره‌های روانشناسی در حیطه کودکان اهمیت دارد.
کابوس‌های شبانه کودکان معمولا در دوره‌هایی گذرا و موقت اتفاق می‌افتند اما برخی عوامل مانند خواب نامنظم، استرس و کم خوابی آن را تشدید می‌کند.
