اختلال اضطراب فراگیر کودکان
اختلال اضطراب فراگیر کودکان نشانه‌های مشابهی با بزرگسالان دارد. نگرانی‌های شدید در دوران کودکی نیز وجود دارد و مشکلی است که باعث بروز اختلال در روند رشد سالم افراد می‌گردد. در اختلال اضطراب فراگیر، کودک استرس و فشار روانی زیادی به دوش می‌کشد. این کار باعث بروز ناسازگاری‌های بسیاری در حیطه‌های مختلف زندگی کودک می‌شود. لذا برای جلوگیری از این بیماری، لازم است در مورد نشانه‌های اضطراب فراگیر و راهکارهای کاهش آن‌ها اطلاعات کسب کنیم. در صورتی که فرزند شما با این مساله مواجه شده، حتما برای دریافت مشاوره کودک اقدام نمایید.
اختلال اضطراب فراگیر کودکان
ازجمله اختلال‌های شایع جوامع امروزی، مشکلات اضطرابی است که اضطراب فراگیر یا تعمیم دسته، یکی از آن‌ها به شمار می‌رود. در این اختلال، نگرانی و تنش روانی شدیدی توسط فرد تجربه می‌شود، اما فرد قادر به کنترل آن نیست. این موضوع در کودکان دردسرآفرین‌تر است، زیرا به‌طورکلی آن‌ها تجربه کافی برای مقابله با شرایط استرس‌آور زندگی را ندارند.
علاوه بر این، کودکان علاوه بر مشکلات روانی همچون اضطراب و ترس شدید، علائمی جسمی نیز از خود نشان می‌دهند. برای مثال می‌توان انتظار مشاهده مشکلاتی مانند دل‌درد، سردرد و سرگیجه، حالت تهوع و … را از کودکان مبتلابه این بیماری داشت. معمول است که چنین مشکلاتی در کودکان، جنبه‌های مختلف و بیشتری از عملکردهایشان _نسبت به بزرگسالان_ را مختل کنند.
لازم به ذکر است که این اختلال در طبقه مشکلات مربوط به شخصیت یا هوش قرار نمی‌گیرد و معمولاً به دلیل حضور برخی عوامل محیطی در کودکان آسیب‌پذیر بروز می‌یابد. علاوه بر این، تشخیص گذاری این اختلال در کودکان باید به مدت حداقل شش ماه نشانه‌ها حضور داشته باشند.
نشانه های اختلال اضطراب فراگیر در کودکان
نگرانی و تشویش شخص در این اختلال غالباً مبهم بوده و به موقعیت‌ها و حوزه‌های متنوعی از زندگی وی گسترش می‌یابد. ازجمله حیطه‌های دوره کودکی که توسط اضطراب فراگیر مختل می‌شود به شرح زیر هستند.
- زندگی خانوادگی
- تعاملات با همسالان
- مشکل در دوست‌یابی
- مدرسه و حوزه‌های مرتبط با تحصیل
- سلامتی جسمی
- بهداشت روانی
در این شرایط کودکان برای کاهش حس اضطراب خود، دائماً سعی می‌کنند در مورد درست انجام دادن تکالیف و کارهایش از دیگران تأیید بگیرند. هر موقعیت یا رخداد تازه‌ای می‌تواند باعث فراخوانی ترس و نگرانی در آن‌ها شود. درصورتی‌که این کودکان در مورد مشغله‌های زندگی والدین خود و نگرانی‌های آن‌ها اطلاع پیدا کنند، در این زمینه نیز ممکن است دچار ترس‌ها و تنش‌هایی شوند.
ترس از مورد قضاوت واقع‌شدن توسط اطرافیان، یکی دیگر از نگرانی‌های مداوم این گروه از کودکان به شمار می‌رود. البته باید توجه داشت که شدت ترس‌های مذکور همواره بسیار بیشتر از سایر کودکان است. در بقیه افراد نیز قضاوت شدن از سوی دیگران می‌تواند باعث ایجاد اضطراب شود؛ اما آنچه باعث تشخیص گذاری مبتلایان به اختلال بوده، افراطی بودن این هراس و یا تجربه مداوم و تکراری آن است.
علل بروز اضطراب فراگیر در کودکان
می‌توان دلایل ایجاد اختلال اضطراب فراگیر را به سه‌طبقه کلی تقسیم‌بندی کرد. کودک شما در هر طبقه ای که قرار بگیرد برای درمان نیاز به خدمات درمانی دارد.
حالات خلقی کودک
خلق‌وخوی کودکان، یکی از ویژگی‌های سرشتی آن‌ها به‌حساب می‌آید. این‌که هر فرد دارای چه نوع خلقی باشد، بستگی به عوامل متنوعی همچون وراثت، میزان فعالیت بخش‌های مغزی، درجه حساسیت ماده مشبک مغز و … دارد. بااین‌حال برخی عوامل محیطی هنگام تولد نیز مانند محیط اولیه جنین در رحم مادر و قرار داشتن یا نداشتن در معرض عوامل جهش‌زا، می‌تواند تا حدی بر آن تأثیر بگذارد.
برخی از کودکان در هنگام تولد با خلقی آرام به دنیا می‌آیند. این افراد معمولاً کمتر گریه می‌کنند و محرک‌های محیطی اثر ضعیف‌تری بر آنان می‌گذارد. درعین‌حال، برخی دیگر از کودکان دارای خلق‌وخویی دشوار هستند. آن‌ها عموماً تحریک‌پذیری بیشتری نسبت به عوامل محیطی داشته و بیشتر از سایرین، ترس و تنش را تجربه می‌کنند. همچنین، مشکلات جسمی و اختلالات خواب در آن‌ها بیشتر به چشم می‌خورد.
ویژگی‌های شخصیتی والدین
اگر کودکان مستعدتر والدینی حساس و اضطرابی داشته باشند، احتمال در آینده نگرانی‌های بیشتری را تجربه کنند افزایش می‌یابد. بخشی از این موضوع به دلیل انتقال ارثی صفات از والدین به فرزندان است و بخشی دیگر ناشی از الگوگیری از رفتار بزرگسالان. بسیاری اوقات، اعضای خانواده به‌صورت ناهشیار فرزند خود را از دغدغه‌های روزمره خودآگاه می‌کنند؛ همچنین انتظار آن‌ها از داشتن عملکرد بی‌نقص از کودکان نیز می‌تواند یکی دیگر از دلایل بروز اضطراب فراگیر در آن‌ها شود. برای آشنایی با نحوه انتقال استرس در کودکان از بزرگسالان کلیک کنید.
سبک‌های تربیتی والدین
بر طبق نتایج تحقیقات مختلف، الگوهای پرورشی مراقبان ارتباط نزدیکی با میزان تجربه اضطراب در کودکان دارد. والدین با سبک فرزند پروری استبدادی، همواره درصدد کنترل تمام اعمال و رفتارهای فرزندان خود هستند. آن‌ها نسبت به کودکان سخت‌گیری زیادی نشان می‌دهند و ممکن است از روش‌های تنبیهی و خشن استفاده کنند. درنتیجه این اقدامات، به‌مرور بازخوردهای سخت‌گیرانه والدین در کودک درون‌فکنی می‌شود. همین موضوع یکی از عوامل زمینه‌ساز بروز اختلال اضطراب فراگیر در کودکان می‌گردد.
راهکارهای کاستن از اضطراب فراگیر کودکان
متخصصان رویکردهای درمانی مختلف، روش‌های متفاوتی را برای بهبود وضعیت کودکان مبتلابه اضطراب تعمیم‌یافته توصیه می‌کنند. برخی از رایج‌ترین شیوه‌ها به شرح زیر هستند. برای آشنایی با سایر انواع ترس کودک کلیک کنید.
- مشخص کردن علت‌های اصلی اضطراب کودک
- خودداری از سرزنش‌های بی‌جا و کمال گرایانه
- عدم استفاده از خشونت‌های زبانی یا جسمی برای تنبیه کودک
- صرف کردن زمانی برای بازی و صحبت با کودک
- ابراز محبت خود به‌صورت زبانی و عملی
- آموزش صحیح به کودکان برای شناسایی هیجانات خود و توصیف آن‌ها
- استفاده از روش‌های آرامش بخشی جسمانی
- اجازه به کودک برای تخلیه هیجانی از طریق بازی
- تشویق کودک به انجام فعالیت‌هایی همچون نقاشی، شعرخوانی، ورزش‌های موردعلاقه و…
روش‌های درمان اضطراب فراگیر در کودک
غالباً برای بهبود علائم اضطراب فراگیر در کودکان، از رویکردهای درمانی رفتاری و CBT، بازی‌درمانی و در صورت لزوم، دارودرمانی استفاده می‌شود. آنچه اثربخشی این رویکردها را در هر فرد مشخص می‌نماید، عوامل اولیه ایجادکننده اختلال و شدت آن‌ها و همچنین، سن عقلانی کودک است. لذا بهترین اقدام برای داشتن تجربه درمانی مؤثرتر، استفاده از شیوه‌های سنجش آزمون شده توسط متخصصان باتجربه است.
برای دریافت مشاوره در زمینه کودک می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 با برترین متخصصان کلینیک تخصصی ذهن نو تماس حاصل نمایید.
