اختلالات شخصیت دسته C | ویژگی های کلاستر c یا ج
اختلالات شخصیت دسته c گروهی از اختلالات شخصیتی و مرتبط با منش انسان هستند که مشخصه همه آنها تجربه احساس بیمناکی و اضطراب مزمن در طول زندگی است. این اضطراب‌ها معمولا از اوایل بزرگسالی آغاز شده و در باقی عمر نیز همراه فرد باقی می‌مانند. طبق راهنمای تشخیصی و آماری انجمن روان پزشکان آمریکا، اختلال‌های شخصیت اجتنابی، وابسته و وسواسی جبری کلاستر c اختلالات شخصیتی را تشکیل می‌دهند. با آگاهی از ویژگی‌ها و روش‌های درمان این اختلالات می‌توانید گام‌های مهمی در جهت ارتقای سلامت روان خود و اطرافیانتان بردارید. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه تا انتهای مطلب همراه ما باشید.
برای دریافت مشاوره در زمینه تیپ های شخصیتی می‌توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی روانشناسی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت شهری با شماره 9099070354 تماس بگیرید.
اختلالات شخصیت دسته c | طبقه بندی اختلالات شخصیت
اختلالات شخصیت الگوهای پایداری از رفتار و تجربه درونی هستند که با انتظارات فرهنگی به میزان قابل توجهی مغایرت دارند، فراگیر و انعطاف ناپذیر هستند، در دوران نوجوانی یا اوایل بزرگسالی آغاز شده، در طی زمان پایدار می‌مانند و به پریشانی فرد منجر می‌شوند. برای آشنایی با راه های شخصیت شناسی کلیک کنید. این اختلال‌ها بر اساس شباهت‌های توصیفی به سه دسته عمده، طبقه بندی می‌شوند که شامل موارد زیر می‌باشند:
اختلال‌های شخصیت دسته a : اختلال‌های پارانویا، اسکیزوئید و اسکیزوتایپی
اختلالات‌شخصیت دسته b : اختلال‌های شخصیت ضد اجتماعی، مرزی، نمایشی و خودشیفته
اختلالات شخصیت دسته c : اختلال شخصیت اجتنابی، وابسته و وسواسی- جبری
انواع اختلالات شخصیت دسته c
مشخصه اصلی اختلالات شخصیت دسته c تجربه نوعی اضطراب و بیمناکی مزمن در طول زندگی است که می‌تواند در قالب الگوهای رفتاری گوناگون خود را نشان دهد. بر اساس آنچه راهنمای تشخیصی و آماری انجمن روان پزشکی آمریکا مشخص کرده است این دسته از مشکلات شخصیت اختلال‌های شخصیت اجتنابی، وابسته و وسواسی- جبری را شامل می‌شود. در ادامه به توضیح ویژگی‌های تشخیصی هر یک از این موارد پرداخته‌ایم.
اختلالات شخصیت دسته c | اختلال شخصیت اجتنابی
ویژگی اصلی شخصیت اجتنابی، الگوی فراگیر بازداری اجتماعی، احساس عدم کفایت در زندگی و حساسیت زیاد به ارزیابی‌های منفی است که از اوایل بزرگسالی آغاز و در زمینه‌های گوناگون ظاهر می‌شوند. افراد مبتلا به این اختلال معمولا به دلیل ترس از انتقاد، عدم تایید یا طرد شدن از جانب دیگران از فعالیت‌های شغلی یا تحصیلی که مستلزم تماس بین فردی زیاد هستند، اجتناب می‌کنند. برای مثال ممکن است این افراد پیشنهاد ترفیع شغلی را نپذیرند به این دلیل که فکر می‌کنند ممکن است مسئولیت‌های جدید انتقاد همکاران را به همراه بیاورد. برای اطلاع از روش های برخورد با شخصیت اجتنابی کلیک کنید.
هم چنین آنها اغلب با افراد جدید دوست نمی‌شوند مگر اینکه از محبت و پذیرش آنان مطمئن باشند. در حقیقت روابط صمیمانه خود را به علت ترس از شرمساری یا مسخره شدن محدود نگه می‌دارند. هم چنین دائما در مورد انتقاد دیگران یا طرد شدن از جانب آنها مشغولیت ذهنی دارند.
به دلیل احساس بی کفایتی، این افراد اغلب در موقعیت‌های بین فردی کمرو به نظر می‌رسند. آنها از نظر اجتماعی معمولا خود را فاقد جاذبه می‌پندارند و در برابر دیگران احساس حقارت می‌کنند. در نهایت آنها تلاش می‌کنند تا حد ممکن دست به فعالیت‌های جدید نزنند تا موجب دستپاچگی‌شان نشوند. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه اختلال شخصیت اجتنابی کلیک کنید.
📌ملاک های تشخیصیDSM5
ملاک هایی که کتابچه تشخیصی آماری برای این اختلال در نظر می‌گیر نیز شامل موارد زیر می‌شود.
پرهیز از فعالیت هایی که مستلزم رویارویی با دیگران است
بی میلی برای معاشرت با دیگران
اشتغال ذهنی در مورد موقعیت های اجتماعی و ترس از نقد شدن
بازداری از حضور در موقعیت های مختلف به دلیل احساس بی کفایتی
📌شیوع
بر اساس آمارهای به دست آمده در مورد اختلال شخصیت اجتنابی که از انواع اختلالات شخصیت دسته c است؛ تقریبا دو تا سه درصد جمعیت عمومی به آن مبتلا شده، اما هیچ آماری از نسبت ابتلای مردان و زنان در دسترس نیست.
اختلال شخصیت وابسته
ویژگی اصلی اختلال شخصیت وابسته، نیاز مفرط به مورد حمایت قرار گرفتن است که به رفتار سلطه پذیری و ترس از جدایی می‌انجامد. این الگو در اوایل بزرگسالی آغاز و در زمینه‌های گوناگون ظاهر می‌شود. رفتارهای سلطه پذیری و وابستگی به منظور جلب توجه دیگران به کار می‌روند. افراد مبتلا به این اختلال دارای این باور اصلی هستند که بدون حضور دیگران نمی‌توانند به گونه شایسته‌ای عمل کنند.
📌ملاک های تشخیصی بر اساس DSM5
در افراد مبتلا به اختلال شخصیت وابسته از اختلالات شخصیت دسته c در حوزه‌های زیر خود را نشان می‌دهد:
– بدون راهنمایی دیگران در تصمیم گیری ناتوان هستند و برای هر تصمیمی نیاز به اطمینان بخشی مفرط دارند.
– نیاز دارند که دیگران مسئولیت‌های مهم زندگی آنها را به عهده بگیرند.
– از ترس اینکه مبادا دیگران حمایت خود را قطع کنند با نظرات آنها مخالفت نمی‌کنند.
– ناتوانی در انجام دادن کارها به تنهایی به دلیل عدم اعتماد به نفس
– احساس ناراحتی شدید در مواقع تنهایی به دلیل ترس از ناتوانی برای مراقبت از خود
– جست و جوی مصرانه برای ایجاد یک رابطه دیگر به عنوان منبع امنیت و مراقبت زمانی که یک رابطه صمیمانه قطع می‌شود.
– داشتن مشغولیت ذهنی غیرواقع بینانه با ترس از رها شدن
برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه اختلال شخصیت وابسته کلیک کنید.
📌شیوع
معمولا ابتلا به اختلال شخصیت وابسته در زنان بیشتر است. اما این بدان معنا نیست که مردان به آن مبتلا نمی‌شوند. درصد ابتلا به این اختلال در مقابل اختلال شخصیت اجتنابی بسیار کمتر است. تقریبا 0.6 درصد افراد به این اختلال از اختلالات شخصیت دسته c مبتلا می‌شوند. میزان ابتلا به این اختلال در فرزندان کوچک تر، بیشتر است. از طرفی افرادی که در دوران کودکی مبتلا به یک بیماری مزمن بوده اند؛ بیشتر احتمال دارد که در دوران بزرگسالی به این اختلال مبتلا شوند.
برای ارتباط مستقیم با کارشناسان ما عضو کانال تلگرام ذهن نو شوید.
اختلالات شخصیت دسته c | اختلال شخصیت وسواسی- جبری
یکی دیگر از اختلالات شخصیت دسته c، اختلال وسواسی-جبری است. ویژگی اصلی این اختلال شخصیت، اشتغال ذهنی با نظم، کمال گرایی و کنترل گری به بهای از دست رفتن انعطاف پذیری، گشاده رویی و کارآیی است. این الگوی رفتاری در اوایل بزرگسالی آغاز و در زمینه‌های گوناگون ظاهر می‌شود. افراد مبتلا به این اختلال تلاش می‌کنند با پرداختن زیاد به قواعد، جزئیات بی‌اهمیت، روش‌ها یا برنامه‌ها به یک حس کنترل دست یابند به گونه‌ای که هدف اصلی فعالیت از بین می‌رود.
کمال گرایی بیش از حد آنها مانع از تکمیل کارها می‌شود. در واقع ملاک‌هایشان آنقدر دست نیافتنی است که هرگونه تلاشی منجر به احساس شکاست و نارضایتی در آنان می‌گردد. در نتیجه این افراد اغلب فعالیت را نیمه کاره می‌گذارند.
هم چنین برخی از این افراد دچار شیفتگی شدید نسبت به کار هستند و آنقدر خود را درگیر کار می‌کنند که نمی‌توانند به فعالیت‌های تفریحی یا تعاملات دوستانه بپردازند. نکته جالب توجه این جاست که کار کردن افراطی آنها از نیاز اقتصادی نشات نمی‌گیرد.
از جمله دیگر ویژگی‌های رفتاری افراد مبتلا به شخصیت وسواسی- جبری از اختلالات شخصیت دسته c، باید به وظیفه‌شناسی افراطی، دقیق بودن زیاد، ناتوانی در دور انداختن اشیاء کهنه، اکراه در واگذاری کار به دیگران، خساست و انعطاف ناپذیری یا سرسختی بسیار شدید اشاره کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه اختلال شخصیت وسواسی جبری کلیک کنید.
📌ملاک های تشخیصی DSM5
ملاک های تشخیصیص DSM5 برای این بیماری شامل موارد زیر می‌شود.
- اشتغال ذهنی با جزئیات
- کمال طبیعی بیمارگونه
- صرف وقت به صورت افراطی برای تولید چیزی و یا فعالیتی در مورد دیگران
- سخت گیری در مورد موضوعات اخلاقی
- علاقه ای به واگذاری امور به دیگران ندارد
- لجبازی و سرسختی
📌شیوع
برخلاف اختلال شخصیت وابسته، میزان شیوع این اختلال در میان مردان بیشتر است. تقریبا 2 تا 8 درصد از جمعیت عمومی به این اختلال از اختلالات شخصیت دسته c مبتلا شده که شیوع آن میان فرزندان اول نیز بیشتر است. از طرفی سابقه ژنتیکی نیز در مورد ابتلا به این اختلال بسیار تاثیر دارد.
تشخیص اختلالات شخصیت دسته c
برای شروع فرایند درمان اختلالات شخصیت دسته c در ابتدا این بیماری باید به شکل درستی تشخیص داده شود. معمولا نشانه های اختلالات شخصیت همپوشانی زیادی با یکدیگر دارند؛ از این رو تشخیص آنها دشوار است. از طرفی مبتلایان به این اختلال ها کمتر احتمال دارد که برای درمان مراجعه کنند. به همین دلیل اطرافیان و خانواده باید حمایت های لازم را در این زمینه انجام داده و فرد را برای درمان ترغیب نمایند. تشخیص این اختلالات به وسیله روانشناس بر اساس سوابق مراجع و نشانه های او انجام شده و در مواردی از تست هایی نیز در این زمینه کمک گرفته می‌شود. برای آشنایی بیشتر با انواع تست شخصیت شناسی کلیک کنید.
سیر و پیش آگهی در مورد اختلالات شخصیت دسته c
سیر پیشرفت و یا حتی درمان این بیماری ها با یکدیگر متفاوت هستند. در بسیاری از موارد اصلا نمی‌توان پیش بینی کرد که بیماری به چه صورت پیش می‌رود. اگر فرد به موقع درمان را آغاز کرده و روش درستی را در پیش بگیرد؛ در آینده درمان شده و یا نشانه های کمتری از خود بروز می‌دهد. از این رو نمی‌توان چشم انداز مشخصی در این مورد مطرح کرد.
درمان اختلالات شخصیت دسته c
🔸روش های روانشناختی
در درمان اختلالات شخصیت دسته c، رویکردهای روانشناختی مختلفی به کار گرفته می‌شود که از جمله آنها می توان به طرحواره درمانی، درمان روان پویشی و درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش اشاره کرد. آنچه اهمیت دارد این است که این اختلال‌ها بیش از هرچیز به جلسات روان درمانی با یک روانشناس در طولانی مدت نیاز دارند و اغلب در برابر درمان‌های دارویی و کوتاه مدت مقاومت نشان می‌دهند.
🔸دارودرمانی
استفاده از داروها زمانی ضرورت پیدا می‌کند که الگوهای رفتاری غلط به اضطراب بسیار زیاد منجر شده باشد، تا حدی که فرد آمادگی شرکت در جلسات روان درمانی را نیز نداشته باشد. از جمله داروهایی که برای بهبود اختلالات شخصیت دسته c استفاده می‌شود، می‌توان به داروهای آرام بخش خواب آور از جمله بنزودیازپین‌ها و باربیتورات‌ها اشاره کرد.
🔸گروه درمانی
در مورد درمان اختلالات شخصیتی، مخصوصا اختلالات شخصیت دسته c گروه درمانی نقش بسزایی دارد. با اینکه احتمالا بیماران در ابتدا از حضور در گروه ها اجتناب می‌کنند. اما به طور کلی به اشتراک گذاشتن تجریبات در این گروه ها عاملی است که دیگران را ترغیب به درمان و تلاش بیشتر خواهد کرد.
سخن پایانی
برای دریافت مشاوره در زمینه تیپ های شخصیتی می‌توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی روانشناسی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت شهری با شماره 9099070354 تماس بگیرید.
سوالات متداول
بله، در مشاوره قبل از ازدواج، درمانگران تست‌هایی برای ارزیابی ویژگی‌های شخصیتی در اختیار زوجین قرار می‌دهند که بر اساس نتایج آن متخصصین می‌توانند به وجود اختلال‌های شخصیتی دسته C نیز پی ببرند.
