روان رنجوری

‌روان رنجوری یک حالت و یا یک صفت شخصیتی است که با نشانه های طولانی مدت اضطراب و افسردگی همراه است. برخورد با موقعیت‌های غیرمنتظره درصدی از اضطراب را به وجود می‌آورد. اما برخی افراد میزان زیادی از نگرانی را بدون علت خاصی گزارش می‌دهند. به عبارتی این افراد، اضطراب را بیشتر از حد معمول تجربه می‌کنند. وقتی این احساس تشدید یابد، فرد به اشکال مختلف افکار و رفتارهایی می‌کند که متناسب با موقعیت نیست. اینها ویژگی‌هایی هستند که به وفور در افراد روان رنجور مشاهده می‌شود. روان رنجوری از نظر برخی ویژگی شخصیتی شمرده شده که با اضطراب، عصبانیت و افسردگی همراه است. در ادامه توضیحات مفصلی در رابطه با شخصیت‌های روان رنجور ، احساسات و رفتارهای آنان ارائه کرده‌ایم. برای دریافت خدمات روان درمانی کلیک کنید.

فهرست مطالب

برای دریافت مشاوره در زمینه روان رنجوری می‌توانید در ساعت از روز برای مشاوره تلفنی از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت شهری با شماره 9099070354 با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو تماس حاصل نمایید.

روان رنجوری

روان رنجوری، روان نژندی یا افراد نوروتیک (Neuroticisim) نوعی عدم ثبات عاطفی را تجربه می‌کنند، این افراد دچار احساسات منفی بیشتری نسبت به دیگران می‌شود. روان رنجورها دائما حالت عصبانی داشته و عصبی بودن را یک مزیت برای خود به حساب آورده و خصوصیاتی مثل اضطراب، ترس، بی قراری، تنش، افکار منفی، بد خلقی و… را به شخصیت خود ارتباط می‌دهند. تشخیص روان رنجوری بر روی یک طیف خفیف تا شدید انجام می‌شود. هرچه شدت روان رنجوری بیشتر باشد، علائم و نشانه های بیشتری مشهود می‌شود و ممکن است به مرز سایکوتیک و یا روان پریشی نزدیک شده و نشانه هایی از روان پریشی نیز بروز یابد.

برای آشنایی با سایع ترین بیماری های روانی کلیک کنید.

تاریخچه ای از روان رنجوری

تاریخچه ظهور روان رنجوری به دوران بقراط برمی‌گردد که چهار مزاج اصلی مطرح شد. اما ر روان سنجی، آسیب شناسی و روان درمانی مدرن روان رنجوری یا نارکوتیسم به عنوان اولین عامل کلی شناخته می‌شود. دانشمندان زیادی مانند فروید در این مورد نظریه پردازی کردند. اما اولین بار روانشناس آلمانی به نام هانس آیسنک در سال 1950 بود که این اصطلاح را مطرح کرد.

انواع روان رنجوری

این ویژگی شخصیتی انواع مختلفی دارد؛ که در ادامه در مورد آنها توضیح خواهیم داد.

نوع وسواسی: در این حالت ذهن فرد توسط تصاویر، ایده ها و کلمات مورد نفوذ قرار می‌گرد.

افسردگی: فرد دچار غم و اندوه دائمی شده و دیگر از هیچ چیز لذت نخواهد برد.

جنگی: استرس بیش از حد، عملکرد افراد را مختل می‌کند. این نوع حالتی شبیه اختلال استرس پس از سانحه دارد.

اضطرابی: در این حالت شاهد بروز علائم جسمانی و همچنین حملات پانیک هستیم.

علت به وجود آمدن تیپ شخصیتی روان رنجور

مورد توجه و اهمیت قرار نگرفتن
عدم توجه به نیازهای شخصی آن‌ها از طرف والدین و اطرافیان
مجبور شدن به انجام وظایف و مسئولیت‌های سنگین (عکس این قضیه هم صادق است. عدم قبول مسئولیت‌های سنگین هم در تجربه چنین شخصیتی دخیل می‌باشد).
مورد تحقیر و توهین قرار گرفتن
مورد نظارت و کنترل شدید قرار گرفتن توسط والدین
فقدان ارتباط گرم و صمیمانه
اجتناب و دوری گزینی از دوستان
رشد در محیطی خشونت آمیز

نکته مهم و حائز اهمیت این است که تمامی موارد ذکر شده ریشه در کودکی فرد دارد و وقتی در کودکی موارد فوق را تجربه کند و در طول زمان شدت یابد به احتمال زیاد در آینده به یک شخصیت روان رنجور که دائما مضرب و نگران است تبدیل می‌شود.

نقش والدین در شکل گیری روان رنجوری

وقتی والدین دائما فرزند خود را کنترل می‌کنند و به او اجازه استقلال نمی‌دهند و یا در مواقعی که پدر و مادر با هم درگیر می‌شوند از کودک خود می‌خواهند که در این دعواها از یکی از آن دو طرفداری نماید، در ایجاد و شکل گیری چنین شخصیت‌های دخیل هستند. مطمئنا والدین بیشترین تاثیر را در شکل گیری و یا از بین نشانه های شخصیت روان رنجور دارند. پس اگر چنین رفتارهایی با شما شده، حتما برای بهبود اوضاع از خدمات مشاوره خانواده استفاده نمایید.

ژنتیک

برخی معتقدند که روان رنجوری کاملا ژنتیکی است. در صورتی که هنوز هیچ ژنی کشف نشده است که به طور مشخص منجر به بروز نشانه های این بیماری گردد. اما ژنها به طور غیرمستقیم در ابتلای افراد به افسردگی و اضطراب نقش داشته و گاها می‌توانند منجر به بروز روان رنجوری هم بشوند.

هورمون ها

در افراد مبتلا، شاهد فعالیت زیاد تیروئید و پرخاشگری فیزیکی هستیم. پس میزان هورمون ها نیز می‌توانند تاحدی در این مورد موثر باشند.

علائم روان رنجوری

مهر طلب؛ همانطور که از نام این ویژگی بر می‌آید، به دنبال دریافت مهر و محبت از جانب دیگران هستند. نوعی کمبود عاطفی داشته و به همین دلیل سعی می‌کنند خود را به تایید دیگران برسانند و پذیرش آن‌ها را دریافت نمایند.
برتری طلب؛ با توجه به اینکه شخصیت های روان رنجور سطح بالای اضطراب را نشان می‌دهند، می‌توان گفت این افراد به نوعی می‌خواهند خود را شخصی مهم تلقی کنند. در واقع می‌توان گفت این ویژگی در نقطه مقابل ویژگی مهر طلب قرار دارد.
تنهایی گزینی، از دیگر ویژگی شخصیت‌های روان رنجور، میل به عزلت و تنهایی است. اگر چه این افراد شخصیت‌های ضد اجتماعی دارند و سرد و بی تفاوت هستند، سعی می‌کنند از دیگران فاصله گرفته تا مورد اذیت و آزار قرار نگیرند.

روان رنجورها چه نوع رفتارهایی را نشان می دهند؟

تحریک پذیری؛ نسبت به کوچک‌ترین محرک‌های محیطی واکنش نشان می‌دهند. به طور مثال از صدای گریه کودک به شدت عصبانی می‌شوند.
شکایت از مشکلات جسمی؛ این افراد بدون علت خاصی از مشکلات جسمی شکایت می‌کنند، این امر موجب آزار و ناراحتی دیگران می‌شود.
خشم در هنگام رانندگی؛ اگر در هنگام رانندگی، مشکل کوچکی پیش بیاید، به سرعت واکنش‌های عصبی گونه نشان می‌دهند و تحمل اشتباهات حین رانندگی را ندارند.
مقصر دانستن خود؛ این افراد دائما خود را مورد سرزنش قرار می‌دهند، حتی اگر واقعاً مقصر نباشند، با تمام وجود شروع به عذرخواهی می‌کنند.
در حین کار با دیگران کنار نمی‌آیند؛ روان رنجورها به دلیل ویژگی وابستگی که دارند در حین کار و روابط با همکاران دچار مشکل می‌شوند.
ناتوانی در ایجاد تعادل پس از یک اتفاق مهم؛ اگر سانحه مهمی برای آن‌ها رخ دهد، نمی‌توانند به زندگی عادی خود برگردند و با مشاهده کوچک‌ترین نشانه از حادثه رخ داده، فورا ذهن شان به آن دوران بر می‌گردد.

پیامدهای ناشی از روان رنجوری

قطعا ابتلا به روان‌رنجوری افراد را دچار مشکلات مختلفی در زندگی خواهد کرد. آنها پیش از هرچیز احتمالا دچار اختلال روانی مختلفی خواهند شد که شامل موارد زیر می‌شوند.

ابتلا به اختلال اضطراب اجتماعی
افسردگی
ابتلا به وسواس فکری عملی
هراس اجتماعی
اختلال استرس پس از سانحه
اختلال هراس
شخصیت ضد اجتماعی

روش های متوقف ساختن رفتار های روان رنجورانه

از آنجایی که این اختلال پیامدهای زیادی را برای شما ایجاد می‌کند؛ بهتر است آن را درمان کنید. برای درمان آن حتما باید از متخصص کمک گرفته و از روش های زیر نیز استفاده نمایید.

افزایش اعتماد به نفس
قانع بودن
آگاهی به اینکه اتفاقات کوچک ارزش ناراحتی را ندارند.
انجام تمرینات ذهن آگاهی
ورزش و فعالیت بدنی
تغییر سبک زندگی
حضور در اجتماع

آیا روان‌رنجوری با گذر زمان کاهش می یابد؟

با بالارفتن سن معمولا روان رنجورها، نشانه‌های کمتری را گزارش می‌کنند. همچنین تجربه اتفاق‌هایی چون روابط عاشقانه و ازدواج تا حد زیادی در روند کاهش این تیپ شخصیتی تاثیر دارد. اما گاهی این اختلال تا سنین بالا با فرد همراه است. به طور کل برای کاهش نشانه ها و بهبود حتمی نیاز به حضور در جلسه مشاوره است. بنابراین حتما برای دریافت مشاوره فردی کلیک کنید.

چگونگی تشخیص

برای اینکه از این موضوع مطلع شوید که آیا به این اختلال مبتلا هستید یا خیر، باید حتما از متخصص کمک بگیرید. چرا که باید نشانه های بالینی اضطراب و افسردگی در شما به طور دقیق بررسی شود. متخصص با استفاده از مصاحبه بالینی و مشاهده رفتارهای شما به این تشخیص خواهد رسید. همچنین می‌توان از آزمون NEO نیز استفاده نمود که یکی از ملاک های اصلی آن روان‌رنجوری است.

چگونگی تاثیر روان‌رنجوری بر روابط بین فردی

تصور نکنید که این موضوع تنها زندگی شخصی افراد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. بلکه در این حالت رابطه برقرار کردن نیز با این افراد دشوار شده و روابط بین فردی نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرند.

آزار دادن دیگران
منتقل کردن نگرانی ها به دیگران
پتانسیل زیاد برای درگیری با دیگران
غیرقابل اعتماد به نظر رسیدن
داشتن احساس گناه

مشاغلی که برای افرار روان رنجور مناسب است

افراد با داشتن داشتن این اختلال بهتر است برای اینکه آسیب کمتری ببینند؛ در مشاغل خاصی مانند کتابداری، نویسندگی، کارشناس موادغذایی، طراح گرافیک و ماساژوری حضور یابند. در واقع این مشاغل با روحیات آنها بیشتر سازگار خواهد بود. برای آشنایی با نشانه های سایکوز یا روان پریشی کلیک نمایید.

فرق بین روان نژندی و روان‌رنجوری

اصطلاح روان نژندی اولین بار در قرن 18 مطرح شده و به معنای اختلالاتی بود که یک عامل جسمانی ندارند. اما این اصطلاح امروزه منسوخ شده و دیگر از آن استفاده نمی‌شود. در بیشتر موارد روان نژندی و روان‌رنجوری با یکدیگر اشتباه گرفته می‌شوند با اینکه اصلا معنای یکسانی ندارند.

سخن پایانی

زندگی امروزی تجربه افسردگی و اضطراب را برای ما عادی کرده است. اما گاهی این حس برای طولانی مدت ادامه یافته و خود ما نیز تصور می‌کنیم که باید همیشه ناراحت و مضطرب باشیم. حتی زمانی که همه چیز خوب است. پس روان‌رنجوری موضوعی است که در حال حاضر نیز افراد را درگیر کرده و مشکلاتی را برای آنها ایجاد می‌کند. از این رو در صورت داشتن چنین احساساتی برای طولانی مدت، باید حتما از متخصص کمک بگیرید.