ناامیدی در سالمندان را چطور از بین ببریم؟
ناامیدی در سالمندان یکی از مشکلات رایج این گروه سنی است. با رسیدن به سنین پیری مشکلات بسیاری بر سر راه سالمندان قرار می‌گیرد. همین مشکلات تبدیل به دلیلی برای ناامیدی آنها می‌شود. اینکه شما احساس کنید قسمت بیشتر زندگی‌تان تمام شده است به‌خصوص اگر زندگی‌تان همان چیزی که می‌خواستید نبوده باشد می‌تواند بسیار ناامیدکننده باشد. همچنین تحقیقات روان‌شناسان نشان می‌دهد که بین ناامیدی در سالمندان و خطر بروز بیماری‌های روانی یا حتی خودکشی ارتباط مستقیمی وجود دارد. به همین خاطر بهتر است در‌صورتی‌که نشانه‌های ناامیدی را در خود یا سالمندان اطرافتان احساس می‌کنید هرچه سریع‌تر راجع به این موضوع از یک متخصص درخواست مشاوره خانواده کنید.
دلایل ناامیدی در سالمندان
◀ مرور زندگی
روانشناسی به نام اریک اریکسون معتقد است همه ما در سال‌های پیری، زندگی خود را مرور می‌کنیم. در حقیقت رسیدن به سال‌های آخر زندگی باعث می‌شود هرکدام از ما به این فکر کنیم که در طول زندگی چه کارهایی انجام داده‌ایم. سالمندانی که در این شرایط احساس می‌کنند زندگی خوبی داشته‌اند و از کارهایی که کرده‌اند راضی هستند احساس آرامش خواهند کرد. اما اگر فردی احساس کند در زندگی به چیزهایی که می‌خواسته نرسیده طبیعتاً ناامید خواهد شد. زیرا آنها احساس می‌کنند فرصت زندگی‌کردن را ازدست‌داده‌اند و دیگر زمانی برای جبران شرایط وجود ندارد. به همین خاطر افسرده و ناامید می‌شوند.
برای درک بهتر حتما درباره روانشناسی سالمندی بخوانید.
◀ ناامیدی در سالمندان بدلیل رسیدن به سال‌های پایانی زندگی
سالمندی آخرین مرحله از زندگی هرکدام از ما است. بسیاری از کسانی که به این سن می‌رسند احساس می‌کنند چیزی به پایان عمرشان باقی نمانده. این افکار منفی در کنار ترس از مرگ باعث می‌شود تا آنها احساسات منفی از جمله ناامیدی را تجربه کنند.
◀ بیماری‌ها و احساس ناتوانی
سالمندی زمانی است که فرد به سنین بازنشستگی می‌رسد. همچنین بسیاری از بیماری‌های جسمانی و ناتوانی‌های اجتماعی و اقتصادی نیز برای او پیش خواهد آمد. این شرایط باعث می‌شود که سالمندان احساس کنند توانایی کافی برای زندگی در اجتماع را ندارند؛ و همین موضوع باعث ناامیدی آنها از فعالیت در اجتماع می‌شود. برای آشنایی بیشتر با خصوصیات دوران سالمندی کلیک کنید.
کنترل ناامیدی و افسردگی در سالمندان
افسردگی یکی از بیماری‌های بسیار شایع در سنین سالمندی است. به‌علاوه افسردگی بسیاری از مواقع با ناامیدی همراه است. به همین خاطر می‌توان گفت کنترل افسردگی و نشانه‌های آن تا حد زیادی می‌تواند ناامیدی در سالمندان را کنترل کند. پس اگر نشانه‌های افسردگی را در خود یا هر یک از اطرافیان احساس می‌کنید بهتر است برای درمان آن از یک مشاور کمک بگیرید. برای آشنایی با نشانه های افسردگی سالمندان کلیک کنید.
نشانه‌های ناامیدی در سالمندان
پیش از اینکه این نشانه‌ها را با یکدیگر بررسی کنیم بهتر است به دو نکته توجه داشته باشید. اولاً همه این نشانه‌ها با هم در یک فرد به وجود نمی‌آیند. بلکه شما هرچه نشانه‌های بیشتری داشته باشید احتمال اینکه درگیر افسردگی شده باشید بیشتر خواهد بود. ثانیاً وجود این نشانه‌ها را هرگز نباید به این معنی بگیرید که شما قطعاً افسرده شده‌اید. یادتان باشد تشخیص قطعی این بیماری تنها باید توسط روان‌شناس متخصص اتفاق بیفتد. به همین خاطر اگر نشانه‌های بیماری را در خود می‌بینید برای بررسی بیشتر این موضوع از یک مشاور کمک بگیرید. نشانه‌های افسردگی عبارتند از:
- احساس غم و ناراحتی
- لذت نبردن از چیزهایی که در گذشته برای شما جالب بوده‌اند
- تغییر در الگوی خواب یا خوراک
- احساس بی‌ارزشی و نداشتن عزت‌نفس، احساس گناه یا سرزنش کردن خود
- خسته و بی انرژی شدن
- ناتوانی در تمرکز کردن روی مسائل مختلف
- افزایش افکار مربوط به مرگ، رفتارها یا افکار مرتبط با مرگ یا آسیب‌زدن به خود.
نکته دیگری که باید به‌خاطر داشته باشید این است که ممکن است افسردگی در سالمندان نشانه‌های دیگری هم داشته باشد. برای مثال بعضی از سالمندان به‌جای نشان دادن احساس غم، پرخاشگر می‌شوند یا ممکن است احساس کنید که بی‌قرار شده‌اند. کند شدن در انجام فعالیت‌های روزانه و صحبت‌کردن نیز می‌تواند یکی از نشانه‌های افسردگی باشد.
راهکارهایی برای مبارزه با ناامیدی در سالمندان
اگرچه ناامیدی در سالمندان یکی از مشکلات بسیار رایج است؛ بااین‌حال بسیاری از سالمندان نیز این دوره از زندگی خود را با آرامش و شادی پشت سر می‌گذارند. خبر خوب این که شما مجبور نیستید در سالمندی ناامید باشید و می‌توانید با استفاده از راهکارهای مختلف شرایط روحی‌تان را تغییر بدهید. از جمله این راهکارها به شرح زیر است.
حتما از صفحه اینستاگرام ذهن نو دیدن نمایید.
✔ فعالیت‌هایتان را افزایش دهید
یکی از اولین راه‌های مبارزه با ناامیدی این است که همچنان خودتان را فعال نگه دارید. روان‌شناسان معتقدند وقتی شما دست از انجام هرکاری می‌کشید در واقع خودتان را بیشتر از هر زمانی در وضعیت ناامیدی قرار می‌دهید. به همین خاطر همیشه به سالمندان توصیه می‌شود برای خود برنامه مشخصی داشته باشند. انجام‌دادن فعالیت‌های مختلف باعث می‌شود احساس کنید هنوز هم به‌اندازه گذشته فعال هستید و کاری برای انجام‌دادن دارید. همین موضوع شما را از کسالت و ناامیدی دور خواهد کرد.
✔ اهداف جدید برای خودتان در نظر بگیرید
یکی از دلایل مهم ناامیدی این است که شما هدفی برای ادامه زندگی خود نداشته باشید. یا احساس کنید نمی‌توانید به اهداف خود برسید. به همین خاطر روان‌شناسان در روشی به نام امید درمانی به شما کمک می‌کنند اهداف مشخصی برای زندگی در نظر بگیرید و سعی کنید به این اهداف دست پیدا کنید. داشتن هدف هرکدام از ما را به فعالیت می‌کشاند و این موضوع باعث می‌شود از ناامیدی بیرون بیایید.
✔ فعالیت بدنی داشته باشید
روان‌شناسان معتقدند فعالیت بدنی منظم یکی از مهم‌ترین کارهایی است که به شما کمک می‌کند از افسردگی پیشگیری کنید. به همین خاطر بهتر است تلاش کنید تا ورزش منظم را در برنامه روزانه خود قرار دهید. این کار علاوه بر تأثیری که روی سلامتی شما دارد باعث می‌شود هورمون‌های شادی‌بخش در بدنتان بیشتر ترشح شوند.
✔ اهمیت برقراری روابط اجتماعی
همه ما در هر سنی که باشیم به برقراری رابطه اجتماعی نیاز داریم. به‌خصوص سالمندی زمانی است که شما بیش از هر موقع دیگر به این روابط احتیاج پیدا می‌کنید. به همین خاطر یکی از راهکارهایی که می‌تواند به شما در مبارزه با ناامیدی کمک کند این است که با دیگران ارتباط برقرار کنید. این ارتباط باعث خواهد شد که شما با راهکارهایی که سایر سالمندان استفاده می‌کنند نیز آشنا شوید.
حساسیت به طردشدن و دوست‌داشتنی نبودن یکی از ویژگی‌هایی است که در سالمندان دیده می‌شود. اگر آنها احساس کنند که برای اعضای خانواده‌شان عزیز نیستند احتمال بروز افسردگی و ناامیدی در آنها افزایش پیدا می‌کند. به همین خاطر روان‌شناسان به خانواده سالمندان توصیه می‌کنند که همیشه زمانی را به بودن در کنار سالمند اختصاص دهند و این باور را در او ایجاد کنند که هنوز هم برایشان عزیز و دوست‌داشتنی است.
✔ یادگیری مهارت‌های جدید
بسیاری از سالمندان فکر می‌کنند چون به سنین سالمندی رسیده‌اند می‌بایست از یادگیری موضوعات جدید و فعالیت کردن خودداری کنند. اما شاید برایتان جالب باشد اگر بدانید یادگیری مهارت‌های جدید یکی از راه‌هایی است که باعث بهبود و از بین رفتن ناامیدی در سالمندان می‌شود. یادگیری باعث می‌شود احساس کنید هنوز هم فعال هستید و این موضوع شما را از ناامید شدن دور می‌کند.
برای آشنایی با معایب و مزایای خانه سالمندان کلیک کنید.
ناامیدی در سالمندان و اهمیت مشاوره
ناامیدی در سالمندان یکی از مشکلاتی است که بسیاری از سالخوردگام را درگیر خود می‌کند. متأسفانه بسیاری از خانواده‌ها احساس می‌کنند که ناامیدی و افسردگی یک بخش طبیعی از زندگی سالمندان است. و تلاشی برای درمان آن نمی‌کنند. اما باید به این موضوع دقت داشته باشید که ناامید شدن از زندگی می‌تواند دلیل بسیاری از مشکلات دیگر حتی خودکشی باشد. به همین خاطر لازم است که نسبت به هر نشانه منفی در فرد سالمند حساس باشید. و هرچه سریع‌تر این مشکلات را با یک متخصص در میان بگذارید. مشاورین در جلسات درمانی سعی می‌کنند با تغییر دادن افکار سالمندان راجع به پیری، به آنها کمک کنند تا خود را از ناامیدی و سایر مشکلات روحی دور کنند.
سؤالات متداول
دلایل ناامیدی در سالمندان چیست؟
راه برخورد با سالمند ناامید چیست؟
