مشکلات سالمندی زیر پا بگذارید
مشکلات سالمندی در زمینه‌های مختلفی همچون جسمی و روانی بروز پیدا می‌کند. روانشناسان بر این عقیده هستند که سنین 60 تا 65 سالگی که افراد بازنشسته می‌شوند، شروع این دوران است؛ اما بدیهی است که برای سالمندان نمی‌توان سن خاصی تعریف کرد چراکه میزان وضعیت بدنی و امید به زندگی در افراد مختلف با یکدیگر تفاوت‌هایی دارد. برخی از سالمندان به دلیل نوع زندگی و زیست خود، بدنی ضیعف و بیمار دارند و در مقابل برخی دیگر بدون توجه به سن، سالم زندگی کرده‌اند و از سلامت جسمانی برخوردار هستند. با توجه به افزایش جمعیت سالمندان، شناخت مشکلات و سختی‌های دوران پیری و آگاهی از نیازها، احساسات، تغذیه و … افراد مسن بسیار اهمیت دارد که در ادامه به آن پرداخته‌ایم. برای آشنایی با سایر جوانب دوران سالمندی کلیک کنید.
نشانه های پیری شروع مشکلات سالمندی
انسان در طول زندگی خود در سنین مختلف تغییرات بسیاری را متحمل می‌شود. دوران سالمندی نیز همانند سنین بلوغ با تغییرات بسیاری برای فرد همراه است. عوامل زیادی همچون تغذیه، بهداشت، ژنتیک و … می‌تواند سبب به تاخیر انداختن نشانه‌های پیری شود اما به هر حال این نشانه‌ها در تمامی افراد به مرور و با افزایش سن ایجاد می‌گردد.
مشهودترین تغییرات دوران سالمندی، تغییرات جسمانی است؛ به طوری که در اغلب سالمندان قدرت بینایی، شنوایی، چشایی و بویایی به حد زیادی کاهش پیدا می‌کند. همینطور سالمندان به دلیل تضعیف قدرت بدنی در برابر محرک‌ها واکنش کمتری را از خود نشان می‌دهند. از دیگر نشانه‌های پیری در سالمندان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد :
- اختلالات خواب
- حساسیت در مقابل سرما و گرما
- افزایش چین و چروک پوست صورت و بدن
- نازک شدن و سفید شدن موی سر
- رویش مو در چانه خانم‌ها و گوش آقایان
با اینکه با ورود به دوران سالمندی عملکرد مغز نیز ضعیف‌تر می‌شود اما جالب است بدانید که پیری این عضو از بدن دیرتر از دیگر عضوها بروز پیدا می‌کند.
مشکلات دوران سالمندی
تغییراتی که در وضعیت جسمانی و روانی سالمندان ایجاد می‌شود، مشکلات و سختی‌هایی را نیز برای آن‌ها به دنبال دارد. سالمندان باید بیش از دیگران برای داشتن یک زندگی سالم تلاش کنند، تا در نهایت بتوانند به سازگاری با محیط برسند و در واقع سختی‌های دوران پیری را به حداقل برسانند. در ادامه به مشکلات دوران سالمندی اشاره کرده‌ایم:
- مشکلات حرکتی با ایجاد درد در ناحیه مفاصل
- کم شدن نیرو و قدرت بدنی
- مشکلات روحی
- ایجاد اختلال در خواب سالمندان و تجربه خواب بی‌کیفیت و یا بی‌خوابی
- فراموشی و گاهی آلزایمر به دلیل تغییرات فیزیولوژیکی مغز و اختلال در حافظه کوتاه مدت
این مشکلات در برخی از سالمندان سبب می‌شود که با نگرش منفی به سختی به زندگی خود ادامه دهند اما برخی دیگر سعی می‌کنند در کنار سختی‌های دوران پیری، کارهای ناتمام خود را به پایان برسانند و در واقع عین دوران جوانی به زندگی کردن تمایل دارند.
چالش ها و مشکلات اجتماعی در سالمندی
سالمندان علاوه بر مشکلات جسمانی، دچار مشکلات اجتماعی نیز می‌شوند که این مشکلات بیشتر از مشکلات جسمانی می‌تواند در کیفیت زندگی سالمند تاثیرات منفی داشته باشد. در ادامه به برخی از مشکلات اجتماعی و روانی دوران سالمندی اشاره کرده‌ایم:
- احساس تنهایی به دلیل ازدواج فرزندان و یا حتی مرگ همسر
- عدم توانایی در خارج شدن از خانه و برقراری ارتباط با دیگر افراد سالخورده و انزوای اجتماعی
- بازنشستگی و زیاد شدن اوقات فراغت بدون برنامه ریزی و تقویت احساس کم ارزش بودن و عدم مفید واقع شدن
- عدم توانایی کار کردن و یا از کار افتادگی و در نهایت کاهش درآمد و استرس‌های مالی
- کاهش سطح انگیزه و امید به زندگی
- ناتوانی در مدیریت فعالیت‌های روزمره
- مشکل در کنار آمدن و پذیرش تغییرات جسمانی دوران پیری
- بی‌حوصلگی ناشی از بازنشستگی و نداشتن فعالیت‌های روزانه
- سرخوردگی ناشی از مشکلات پزشکی و افزایش میزان مصرف قرص و دارو
راهکارهایی برای کاهش مشکلات سالمندی
وجود مشکلات و سختی‌ها در دوران سالمندی طبیعی است؛ اما آنچه که اهمیت دارد این است که سالمندان بتوانند این تغییرات و مشکلات را بپذیرند و به زندگی خود ادامه دهند. در ادامه به برخی راهکارهای موثر پرداخته‌ایم که می‌تواند به افزایش کیفیت زندگی سالمندان کمک کند.
1. کاهش دلهره و نگرانی
نگرانی و استرس در هر سنی می‌تواند منجر به بیماری‌های مختلفی شود. به منظور کم کردن مشکلات دوران سالمندی، ابتدا افراد باید دلهره، نگرانی، استرس و اضطراب‌های خود را کنار بگذارند تا با خیالی آسوده زندگی کنند. قدم زدن و پیاده‌روی، ورزش کردن، انجام بازی‌های سرگرم کننده، گذراندن زمان با دوستان و … می‌تواند در کاهش این استرس‌ها و رسیدن به آرامش به سالمندان کمک کند.
2. حفظ روابط اجتماعی
سالمندانی که گوشه گیر و منزوی هستند، نسبت به سالمندانی که با دوستان، خانواده و همسن و سالان خود ارتباط دارند؛ بیشتر در معرض آلزایمر قرار می‌گیرند.
3. مثبت اندیشی
افراد مثبت‌اندیش راحت‌تر و بهتر از دیگران می‌توانند برای حل مشکلات، راه‌حل مناسب پیدا کنند. بنابراین لازم است افراد سالمند در زندگی خود با افراد مثبت اندیش دیگر در ارتباط باشند و به زندگی از زاویه دیگری نگاه کنند.
4. داشتن فعالیت‌های بدنی و دوری از بی تحرکی
داشتن فعالیت‌های جسمانی ضمن بهبود وضعیت جسمی سبب تقویت سلامت روحی و روانی نیز می‌گردد. فعالیت‌های بدنی و تحرک داشتن در طول روز به سالمندان کمک می‌کند تا همواره سالم و سرحال باشند و با حفظ تناسب اندام از تعادل بیشتری برخوردار شوند.
لازم است اشاره کنیم که بی‌تحرکی در سالمندان دارای عوارض بسیاری است و از موارد تهدید کننده سلامتی افراد مسن می‌باشد. نداشتن فعالیت‌های جسمانی زمینه ابتلا به برخی بیماری‌های قلبی و عروقی، تنفسی، هضمی، ادراری، دستگاه حرکتی و … را در سالمندان فراهم می‌کند.
5.ورزش مغز
ورود به دوران سالمندی با حواس‌پرتی و یا عدم تمرکز همراه می‌باشد. اما باید در نظر بگیرید مغز همانند یک عضله است و ورزش آن سبب قوی ماندن ذهن می‌گردد. سعی کنید در طول روز جدول حل کنید، مطالعه داشته باشید و یا با دوستان خود در سخنرانی‌ها شرکت کنید.
6.انجام ورزش سالمندان
در جامعه امروزی شاهد افزایش امید به زندگی در میان سالمندان هستیم و همین موضوع سبب افزایش تمایل افراد به ورزش کردن نیز شده است. ورزش کردن در دوران سالمندی ضمن حفظ سلامتی و تناسب اندام، سبب کاهش منفی بافی در این افراد نیز می‌شود.
ورزش روزانه و منظم سالمندان سبب کنترل سطح کلسترول و تری‌گلیسیرید، افزایش انعطاف‌پذیری عضلات بدن، کاهش سرعت نزول استقامت بدنی و … می‌گردد.
ورزش‌های یوگا، پیاده‌روی، شنا، دوچرخه سواری، گلف، ورزش‌های تنفسی، برخی حرکت‌های بدنسازی و … برای سالمندان بسیار مناسب است.
7.داشتن تغذیه سالم در دوران سالمندی
از دیگر موضوعات مهم برای افزایش کیفیت دوران سالمندی، داشتن رژیم غذایی سالم و متعادل است که حاوی تمامی مواد مغذی و ویتامین‌های مورد نیاز برای بدن باشد.
میزان عضلات سالمندان کاهش پیدا می‌کند و کاهش توده عضلانی نیز به معنای نیاز بدن به ذخیره پروتئین بیشتر است. توصیه می‌گردد سالمندان بیش از 40 درصد از نیاز روزانه خود را از طریق دریافت پروتئین برطرف کنند.
همینطور لازم است که سالمندان روزانه آب و مایعات را به اندازه کافی مصرف کنند تا برخی مشکلات همچون خشکی دهان، گود افتادن چشم‌ها، یبوست و … در آن‌ها کاهش پیدا کند.
8. حفظ انسجام خانواده
رفتن به خانه پدربزرگ و مادربزرگ علاوه بر محاسنی که برای فرزندان و نوه‌ها دارد، به سالمندان نیز احساس مهم بودن و داشتن حامی می‌دهد. خانواده‌هایی که به دلایل مختلف حاضر به حضور در کنار یکدیگر نیستند، میزان آسیب و دشواری برای سالمندان بیشتر خواهد بود. بنابراین اگر مسائل حل نشده‌ای دارید، بهتر است هر چه زودتر برای رفع آن ها اقدام کنید و یا از خدمات مشاوره خانواده استفاده نمایید.
برای دریافت مشاوره در زمینه مشکلات دوران سالمندی می‌توانید در هر زمان از روز برای مشاوره تلفنی با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی ذهن نو از طریق شماره 02191002360 تماس بگیرید.
